Σχέδιο "Καλλικράτης" 2ο μέρος (περιφέρειες)

Σχόλιο: (συνέχεια προηγουμένου) Η κατάργηση του 2ου βαθμού αυτοδιοίκησης (δηλ. τις νομαρχίες) και η μετάθεση των σημαντικότερων τομέων ευθύνης τους στον 3ο (δηλ. περιφερειακή διοίκηση) αποτελεί ουσιαστική οπισθοδρόμηση, και δείχνει τη διάθεση της κεντρικής εξουσίας να επαναποκτήσει τον έλεγχο σε πάρα πολλούς τομείς (και κυρίως στον τομέα της χάραξης και εφαρμογής αναπτυξιακής στρατηγικής) και να μεταφέρει το κέντρο εξουσίας μακρύτερα από το σημείο εφαρμογής, πράγμα που κάνει ευκολότερη την εφαρμογή πολιτικών που πιθανόν να προκαλέσουν αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα η μεταφορά του κέντρου των αποφάσεων αυξάνει την γραφειοκρατία και δυσκολεύει την πρόσβαση του πολίτη στα κέντρα εξουσίας, τα οποία θα γίνουν ακόμα πιο απόμακρα γι' αυτόν.

Επιπρόσθετα, όπως και στους δήμους, η συνένωση νομαρχιών σε περιφέρειες οδηγεί σε μείωση του προϋπολογισμού των, αφού δεν εξασφαλίζεται ούτε καν η λογιστική πρόσθεση των επιμέρους προϋπολογισμών. Έτσι οι περιφερειάρχες θα καλούνται να χαράζουν αναπτυξιακή πολιτική, να σχεδιάζουν μεγάλα έργα, να κατανέμουν κονδύλια και να παίρνουν αποφάσεις σχετικά με σημαντικά θέματα (π.χ. περιβαλλοντικές επιπτώσεις) έχοντας στη διάθεσή τους ένα περιορισμένο προϋπολογισμό. Χωρίς να θέλουμε να γίνουμε μάντεις κακών, θεωρούμε πιθανότερο τα κονδύλια αυτά να κατανέμονται με βάση την έδρα και το που βρίσκεται η πληθυσμιακή πλειοψηφία και όχι με το που βρίσκονται οι μεγαλύτερες ανάγκες. Ήδη με βάση το υπάρχον σύστημα, στο οποίο η περιφέρεια είχε τον πρώτο λόγο σε πολλά θέματα, υπήρχε έντονα αυτό το φαινόμενο - είναι επομένως μάλλον αναμενόμενο το τι θα γίνει όταν θα ολοκληρωθεί η μεταφορά όλων σχεδόν των αρμοδιοτήτων σε αυτές.


Τέλος πρέπει να γίνει ένα σχόλιο σχετικά με δύο ζητήματα που αφορούν τόσο τους δήμους όσο και τις περιφέρειες: Το πρώτο αφορά την ηλεκτρονική διακυβέρνηση η οποία
(και σωστά ως ένα βαθμό) προωθείται γενικώς και ποικιλοτρόπως και αναδεικνύεται σε κομβικό τρόπο επικοινωνίας μεταξύ πολιτών και διοίκησης. Δυστυχώς όμως με αυτό τον τρόπο αποκλείεται ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, αφού οι οικονομικά ασθενέστεροι και οι μεγαλύτερες ηλικίες έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και e-mail. Θα έπρεπε πρώτα να εξασφαλιστεί αυτή η πρόσβαση και μετά να γίνουν οποιεσδήποτε τέτοιες κινήσεις.

Δεύτερον, δε αιτιολογείται η αύξηση της θητείας των δημάρχων και των περιφερειαρχών κατά ένα έτος. Η δικαιολογία ότι αυτό συμβαίνει για την "μείωση των εκλογικών εξόδων" είναι ελλιπής και οδηγεί σε επικίνδυνες ατραπούς.

Δευτερεύον σχόλιο: Στα περισσότερα δελτία ειδήσεων αναφέρθηκε (αναληθώς) ότι οι νέοι δήμοι αποκτούν "ουσιαστικές" αρμοδιότητες δίνοντας ως παράδειγμα την λειτουργία σχολικών συγκροτημάτων, την εποπτεία αθλητικών εγκαταστάσεων περιφερειακού χαρακτήρα και την έκδοση οικοδομικών αδειών. Τα κανάλια βέβαια δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα και απλώς αναπαράγουν τα δελτία τύπου των υπουργείων - Αν έκαναν ρεπορτάζ, θα γνώριζαν ότι αυτά τα μέτρα δεν αποτελούν πρόοδο αφού την ευθύνη για τα σχολεία την έχουν εδώ και χρόνια οι δήμοι, οι αθλητικές εγκατάστασεις που είναι χαρακτηρισμένες ως "περιφερειακές" είναι ελάχιστες ενώ εδώ και πάρα πολλά χρόνια υπάρχουν δήμοι που εκδίδουν οικοδομικές άδειες (π.χ. Δήμος Χανίων από τα τέλη της δεκαετίας του 70).