Πως μια αύξηση στις τιμές των πάρκινγκ ξεσήκωσε επανάσταση στο αεροδρόμιο των Χανίων

 Ό,τι και να γίνεται στη ζωή, όσο δίκιο ή άδικο και να έχει κανείς, αν έχει απέναντί του μια μεγάλη εταιρεία ή οργανισμό (αυτό που λέμε "μεγάλα συμφέροντα"), στο τέλος "το χρήμα θα μιλήσει" - στις 99 από τις 100 περιπτώσεις. Αν θυμηθούμε την περίπτωση του Ελληνικού (όπου δημιουργείται το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης αλλά θα είναι για λίγους), το μεταλλείο χρυσού στις Σκουριές (όπου η El Dorado έκανε όργια, έφτασε να έχει απέναντί της ως και τις μονές του Αγίου Όρους, αλλά παρόλα αυτά επικράτησε), τα σκουπίδια της Κερατέας, την τσιμεντοποίηση του αιγιαλού κ.ο.κ. Δεκάδες οι περιπτώσεις όπου στο βωμό μιας δήθεν "ανάπτυξης" θυσιάσαμε περιβάλλον, ποιότητα ζωής, προσβασιμότητα σε αγαθά που θα έπρεπε να είναι δωρεάν (ανεξάρτητα από το πόσα χρήματα έχει κανείς ή το ποιο κόμμα ψηφίζει).

Η περίπτωση των περιφερειακών αεροδρομίων που ιδιωτικοποίηθηκαν είναι μια ακόμα τέτοια περίπτωση. Οι εταιρείες πίσω από τα σχήματα που τα διεκδίκησαν ήταν μικρομεσαίου μεγέθους, ενώ η Fraport που τελικά τα "απέκτησε", χρηματοδοτήθηκε από τις ελληνικές κρατικές (πλέον) τράπεζες για να το κάνει. Μοναδική επιτυχία δηλαδή των μνημονιακών κυβερνήσεων, να πληρώσει ο ελληνικός λαός για να "ξεφορτωθεί" κάτι δικό του. Οι τοπικές κοινωνίες αντέδρασαν, ξεσηκώθηκαν, αλλά στο τέλος αυτό που έμεινε, ήταν αυτό ακριβώς που έμεινε και μετά τον ξεσηκωμό στις Σκουριές και την Κερατέα. Δεκάδες πληρωμένα δημοσιεύματα, χρηματοδοτούμενα έμμεσα και άμεσα από τον αντίστοιχο λογαριασμό επικοινωνίας της Fraport. Σε περίπτωση των αεροδρομίων μιλούν για τη "σπουδαία αναβάθμιση των αεροδρομίων" (που στις περισσότερες των περιπτώσεων έγιναν με ευρωπαϊκά κονδύλια), για την "εύρυθμη λειτουργίας τους" (που δεν διαφέρει σε τίποτα με την προηγούμενη κατάσταση - σε ορισμένες δε περιπτώσεις δεν έχει γίνει ούτε καν αναβάθμιση της ιστοσελίδας τους) και το "εύρος των υπηρεσιών τους" (που συνοψίζεται στο "ένα σάντουϊτς γαλοπούλα τυρί - 6 ευρώ"). 

Δεν μιλάει κανείς όμως...Γιατί; Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ που ξεσηκώθηκε έβαλε και αυτός την υπογραφή του, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ ήταν πίσω από την αρχική συμφωνία και το διαγωνισμό και γιατί τα μεγάλα ΜΜΕ παίρνουν διαφημίσεις.

Δεν μίλησαν ούτε και όταν καταλήξαμε ακόμα και στα μεγάλα περιφερειακά αεροδρόμια να υπάρχει τον χειμώνα απευθείας σύνδεση μόνο με την Αθήνα (μέσω Ολυμπιακής/Aegean) σε υπερβολικά υψηλές τιμές. Δεν μίλησαν ούτε και όταν οι διοικήσεις των (ιδιωτικών πλέον) αεροδρομίων έμειναν πίσω στο πρόγραμμα επενδύσεων ή απαίτησαν μη πληρωμή των δημοτικών τελών λόγω πανδημίας (ενώ όλος ο υπόλοιπος κόσμος τα πλήρωνε κανονικά). Δεν μίλησαν ούτε και για το πόσο λίγα έκαναν οι διοικήσεις των αεροδρομίων αυτών για τακτικά δρομολόγια ΜΜΜ, ενώ παράλληλα οι αυξήσεις στα κόμιστρα των ταξί λόγω της αύξησης της τιμής της βενζίνης, κάνουν τις μετακινήσεις από και προς τα αεροδρόμια πολύ ακριβές. Και εκείνοι που παρέμειναν πιο βουβοί και από τα ψάρια, ήταν δυστυχώς οι εργαζόμενοι σ' αυτά τα αεροδρόμια - για το "φόβο των Ιουδαίων" προφανώς...

Όλα αυτά μέχρι τώρα. Γιατί πρόσφατα σε κάποιες περιοχές τα πράγματα άλλαξαν - όπως π.χ. στα Χανιά. Αιτία; Η αύξηση της τιμής του parking των εργαζομένων. Βλέπετε η Fraport παρότι διαχειρίζεται θέσεις στάθμευσης δεν τις προσφέρει δωρεάν στους εργαζομένους στους χώρους του αεροδρομίου αλλά τις χρεώνει. Και ενώ μέχρι τώρα η χρέωση ήταν συμβολική (της τάξεως των 20 ευρώ το μήνα), από την επόμενη χρονιά θα γίνει κανονική (50 ευρώ το μήνα). Έτσι ξεσηκώθηκαν, με ανακοινώσεις και διαμαρτυρίες - και με το δίκιο τους... Με την ευκαιρία αναφέρουν και τις απαράδεκτες συνθήκες εργασίας και το γεγονός ότι δουλεύουν απλήρωτες υπερωρίες - κάτι που βέβαια είναι γνωστό σε όλους, αλλά για το οποίο επίσης κανείς δεν κάνει τίποτα, αλλά που ολοκληρώνει αυτό που λέμε "και κερατάς και δαρμένος"...Τους ευχόμαστε καλή τύχη στον αγώνα τους, και ελπίζουμε την επόμενη φορά, να αντιδράσουν νωρίτερα και για περισσότερα θέματα...

Η Aegean, η Ryanair, οι ακυρώσεις αεροπορικών ταξιδιών και τα credit vouchers στην εποχή του κορωναϊου

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Οι μετακινήσεις και οι μεταφορές προσώπων ήταν από τους πρώτους τομείς που επλήγησαν από την πανδημία του κορωναϊού. Δεν ήταν δυνατόν εξάλλου να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που έκλεισαν τα σύνορα και που το "μένουμε σπίτι" έγινε το κυρίαρχο σύνθημα σε όλο τον κόσμο.
Ο τομέας των αερομεταφορών ήταν λογικό και αναμενόμενο επομένως να χτυπηθούν, μ' ένα τρόπο που δεν μπορούσε κανείς να περιμένει στην αρχή του έτους, όταν φάνηκαν οι πρώτες μεγάλες εστίες του κορωναϊού στην ηπειρωτική Κίνα. Βέβαια αν οι αεροπορικές εταιρείες ενδιαφέρονταν εξαρχής για την προστασία των υπαλλήλων τους και έπαιρναν στα σοβαρά το δυνητικά σημαντικό ρόλο που έχουν στη διασπορά ασθενειών, ίσως να μη ζούσαμε τη κατάσταση που ζούμε σήμερα και ίσως να μπορούσαμε και εμείς - και αυτές - να αντιμετωπίσουμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον.

Όμως το γεγονός ότι η British Airways, η Lufthansa και σειρά άλλων μεγάλων αεροπορικών εταιρειών συνέχισαν να πετάνε, με απευθείας πτήσεις προς το αρχικό κέντρο της πανδημίας, ενώ τα θύματα του κορωναϊού κατέκλυζαν τα νοσοκομεία της επαρχίας του Γιουχάν, με πληθώρα δρομολογίων - και αργότερα έκαναν το ίδιο με το Μιλάνο και την Φλωρεντία (τις μεγάλες εστίες διασποράς του ιού στην Ευρώπη), βάζοντας τα χρήματα και τις πολιτικές πιέσεις "να συνεχίσουν να πετάνε", τις καθιστά συμμέτοχους της ευθύνης για τη σημερινή κατάσταση. Τόσο της δικής τους - όσο και της παγκόσμιας.
Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει τιμωρητική διάθεση - γιατί είναι προς όφελος όλων μας να υπάρχουν οικονομικές αεροπορικές συνδέσεις ανάμεσα στις χώρες του κόσμου. Και γι' αυτό δεν είναι παράλογο να υπάρχει μια στήριξη προς αυτές - με τον ίδιο τρόπου που στηρίζονται όλες οι επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία. Μια εξαίρεση τους θα ήταν άδικη.
Όμως όσο άδικη θα ήταν μια εξαίρεση τους από υπόστηρικτικές δράσεις, τόσο άδικο είναι το αίτημα που ζητούν πολλές για μια υποστήριξη άνευ όρων: όπως στα καλά το κράτος δε συμμετέχει στη διανομή μερίσματος, έτσι και στις κακές στιγμές δεν μπορεί να υπάρχει απαίτηση για δάνεια χωρίς όρια και για ατελείωτες πιστοληπτικές γραμμές. Αν συμβεί κάτι τέτοιο το κράτος θα πρέπει να έχει λόγο και στη διοίκησή τους - κάτι που προφανώς δεν αρέσει στους ιδιοκτήτες και μετόχους, αλλά ουσιαστικά είναι μονόδρομος για όποιον ζητάει "βοήθεια". Έτσι μπορεί ο κύριος Βασιλάκης της Aegean ν' αποκλείει την κρατικοποίηση της εταιρείας, αλλά προφανώς δεν μπορεί να επιβάλει την καταβολή στήριξης άνευ όρων: η κάθε κυβέρνηση δίνει λογαριασμό για το πως χρησιμοποίει τα χρήματα των φορολογουμένων. Και ειδικά από τη στιγμή που η κρατική στήριξη εγείρει και θέμα ανταγωνισμού, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες υποχρεώνονται να δίνουν λογαριασμό και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό που προέχει είναι να μην καούν για ακόμη μια φορά τα χρήματα των φορολογημένων σε διασώσεις ιδιωτικών επιχειρήσεων, χωρίς να υπάρχουν διασφαλίσεις για ανάκτηση των κεφαλαίων διάσωσης. Ν' αποφύγουμε δηλαδή τα όσα έγιναν με τις τράπεζες την περίοδο των μνημονίων...
Αλλά το θέμα της κρατικής βοήθειας δεν είναι το μόνο μέρος που οι αεροπορικές εταιρείες τα θέλουν όλα δικά τους. Το ίδιο άδικη είναι και η στάση των αεροπορικών εταιρειών στο θέμα της επιστροφής χρημάτων για τις ακυρωμένες πτήσεις: με βάση την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία, όσες αεροπορικές εταιρείες εκτελούν δρομολόγια εντός της Ε.Ε. είναι υποχρεωμένες να επιστρέφουν τα χρήματα του κόστους των εισιτηρίων και των συνδεομένων υπηρεσιών εντός 7 ημερών. Αυτό το ποσό πρέπει να πληρωθεί σε μετρητά, μέσω ηλεκτρονικού τραπεζικού εμβάσματος, εντολής τραπέζης ή τραπεζικής επιταγής. Απλά και ξεκάθαρα. Και αυτό φυσικά είναι το απόλυτα λογικό: οι αεροπορικές εταιρείες λαμβάνουν χρήματα (συχνά μήνες πριν - κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα είσπραξης τόκων επιπλέον του ποσού που έχει συμφωνηθεί με τον πελάτη) για υπηρεσίες που δε θα  προσφέρουν και εφόσον ενημερώνουν ότι δεν έχουν σκοπό να τις προσφέρουν πρέπει είτε να προσφέρουν εναλλακτικές υπηρεσίες ή να γυρίσουν τα χρήματα πίσω.
Κάποιες από αυτές είχαν διάθεση συνδιαλλαγής, και προσπάθησαν να δώσουν σειρά επιλογών: κάποιες εταιρείες άνοιξαν το πρόγραμμα πτήσεων για την επόμενη χρονιά πολύ γρήγορα δίνοντας το δικαίωμα μεταφοράς ημερομηνίας ή ενώ κάποιες όπως η Easyjet επέτρεπαν ακόμα και αλλαγή αεροδρομίων αναχώρησης και άφιξης χωρίς κόστος. Η Aegean αν και στην αρχή χρέωνε την μεταφορά εισιτηρίου σε άλλη ημερομηνία, όταν τα πράγματα "έσφιξαν" άρχισε να δίνει για ένα διάστημα σε κάθε αλλαγή bonus αεροπορικά μίλια, ενώ άλλες εταιρείες προσέφεραν έξτρα υπηρεσίες. Όλες επίσης έδιναν κουπόνια ισόποσα με το κόστος των ακυρωμένων εισιτηρίων.
Ο στόχος όλων προφανείς: να μην επιβαρυνθούν ταμειακά γνωρίζοντας παράλληλα ότι πολλά από τα κουπόνια ίσως να έμεναν αχρησιμοποίητα. Πολλές απ' αυτές έβαζαν πονηρά εμπόδια για την επιστροφή χρημάτων με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την Aegean και την British Airways που το αίτημα για την επιστροφή χρημάτων από ένα σημείο και ύστερα μπορούσε να γίνει μόνο τηλεφωνικά με μεγάλες αναμονές στις τηλεφωνικές γραμμές. Άλλες επέβαλλαν το ίδιο για την αλλαγή σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Ο στόχος πάλι προφανής: να στραφεί ο κόσμος στο credit voucher, το οποίο σε ένα μέλλον με λιγότερες και πιθανόν ακριβότερες πτήσεις θα έχει μικρότερη πραγματική αξία.
Σ' αυτό τον χαμό πονηριάς και καταπάτησης δικαιωμάτων, ήταν αναμενόμενο να λάμψει η Ryanair, κατεβάζοντας τον πήχυ υπερβολικά χαμηλά, ακόμα για τα δικά της μέτρα:
ενώ στην αρχή επέστρεφε τα χρήματα εντός λίγων ημερών, μετά άρχισε τις καθυστερήσεις. Και όχι μόνο αυτό- τα αιτήματα επιστροφής χρημάτων αλλά και αλλαγής εισιτηρίων γίνονταν μόνο μέσω webchat, στα οποία μπορούσε κανείς να "περιμένει" για 5-6 ώρες. Το διαδίκτυο γέμισε από ιστορίες ανθρώπων που περίμεναν "αιώνες" για να μιλήσουν για ένα αίτημα επιστροφής χρημάτων, αλλά έβρισκαν αμέσως γραμμή αν έδιναν διαφορετικό λόγο. Αλλά και σ' αυτή την περίπτωση όμως τα πράγματα δεν ήταν απλά. Τα αιτήματα καταγράφονταν, οι μέρες περνούσαν και τελικά λάμβαναν - αντί χρημάτων - voucher. Η άρνηση του voucher ξεκινούσε καινούαργιο κυκεώνα αναμονής για μια θέση στο webchat (που ήταν ο μόνος τρόπος μαζί με το τηλέφωνο για δηλώση κανείς την άρνηση αποδοχής του voucher) στο οποίο όταν ερχόταν η σειρά του παθόντα γινόταν μια άνευ προηγουμένου προσπάθεια από πλευράς των εκπροσώπων της εταιρείας ώστε τα "θύματα" να πάρουν το voucher αντί είτε για τα χρήματα ή την αλλαγή εισιτηρίου. Οι δικαιολογίες της ήταν υπερβολικά αστείες, με κορυφαία το "δουλεύουμε από το σπίτι και δεν έχουμε πρόσβαση στα συστήματα επιστροφής χρημάτων" λες και η Ryanair είναι το κατάστημα με σιδηρικά του κυρ Βαγγέλη και δεν έχει τα χρήματα ν' αγοράσει Remote Desktop συστήματα.
Βέβαια προσκόματα υπήρχαν ακόμα και στην αλλαγή ημερομηνίας (για την αλλαγή προορισμού ούτε λόγος), αφού η Ryanair, σε αντίθεση με άλλες εταιρείες, δεν είχε ανοίξει τους δημοφιλείς προορισμούς της για την επόμενη αεροπορική περίοδο (πέραν δηλ. του τέλους Οκτωβρίου), θέλοντας και την πίτα ολόκληρη (δηλ. να μην επιστρέψει χρήματα) και το σκύλο χορτάτο (δηλ. να πουλήσει καινούργια εισιτήρια σε περιόδους υψηλής ζήτησης).  Αλλά ακόμα και οι αλλαγές για περιόδους πέραν του 3μήνου - που πτητικά προγράμματα είχαν ανακοινωθεί- δε γίνονταν δεκτές αυτόματα. Για όσους πελάτες έχαναν την υπομονή τους και μιλούσαν για την χρήση του "chargeback" (μιας υπηρεσίας όπου ο πάροχος της χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας παρεμβαίνει και παίρνει πίσω από εταιρείες τα χρήματα για υπηρεσίες και προϊόντα δεν έχουν παραδοθεί), η Ryanair χρησιμοποιούσε τακτικές bullying μιλώντας για "μαύρες λίστες" και για "παράνομες ενέργειες".
Και όλα αυτά ίσως να μην ενοχλούσαν τόσο, αν οι κρατικοί μηχανισμοί ελέγχου έκαναν τη δουλειά τους: Αν π.χ. παρέμβαιναν προς τις εταιρείες για να εφαρμοστεί η νομοθεσία και να επιστρέφονται τα χρήματα γρήγορα, θα μπορούσε να υπάρχει ένα δίχτυ προστασίας για τους καταναλωτές (οι περισσότεροι εκ των οποίων ούτε μέτοχοι των αεροπορικών είναι, ούτε λεφτά για πέταμα έχουν). Όμως δυστυχώς, σε όλη την Ευρώπη υπάρχει μια διάθεση άπειρης ανοχής: καμία κίνηση από κανέναν (ακόμα και σε χώρες με μεγάλη παράδοση προστασίας του καταναλωτή όπως η Μ.Βρετανία), ενώ δεν είναι τυχαίο ότι υπήρξαν κρατικές παρεμβάσεις (και από την Ελλάδα μεταξύ των άλλων) ώστε η ευρωπαϊκή νομοθεσία να γίνει πιο ελαστική και η επιστροφή χρημάτων να μην είναι υποχρεωτική.
Ευτυχώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιστάθηκε και απλώς έκανε μια σύσταση προς όλους (δηλ. τους καταναλωτές) για ανοχή. Και ο λόγος είναι απλός: τα voucher δε σημαίνουν τίποτα σε περίπωση που μια εταιρεία φαληρίσει,  και κανένας ευρωπαϊκός οργανισμός δεν μπορεί να επιβάλλει στους καταναλωτές να βάλουν τα χρήματά τους σε επισφαλείς επενδύσεις.
Η κατάσταση όμως έχει φτάσει στο απροχώρητο και αυτός είναι ένας από τους λόγους που ανοίγουν τα σύνορα. Από δω και πέρα όποιος θέλει ν' αλλάξει το εισιτήριό του θα μπορεί αλλά με τους παλιούς όρους - γι' ακυρώσεις ούτε λόγος: εφόσον πετάνε τ' αεροπλάνα και δεν υπάρχει αντίθετη κρατική οδηγία για ταξίδια προς κάποιους προορισμούς, όποιος δεν μπαίνει στ' αεροπλάνο χάνει τα χρήματά του.
Και η ζωή συνεχίζεται με το εξής επιμύθιο: Οι καταναλωτές θα πρέπει ν' αγωνιστούν μόνοι τους για να πάρουν τα χρήματά τους πίσω - είναι σαφές ότι παρά την υπάρχουσα νομοθεσία κανείς "συνήγορος του πολίτη" δε θα τους υποστηρίξει σθεναρά.
Απλά ας έχουν την κατάσταση υπόψιν τους σε μελλοντική επιλογή τόσο αεροπορικής εταιρείας όσο και τρόπου πληρωμής. Πλέον πρέπει κανείς να δίνει βάρος σε όλες τις παραμέτρους...

Λίγα λόγια για την κατάρρευση της Thomas Cook και τη σημασία της για τον ελληνικό τουρισμό

Η κατάρρευση της Thomas Cook ήρθε εκεί που δεν το περίμενε κανείς. Όχι γιατί ήταν άγνωστα τα οικονομικά προβλήματα της εταιρείας, ούτε γιατί ήταν άγνωστες οι οικονομικές πιέσεις που δεχόταν η εταιρεία τα τελευταία χρόνια. Αλλά γιατί όταν μια εταιρεία έχει ως χρηματοδότη την Fosun (ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοδοτικά γκρουπ της Κίνας), αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ταξιδιωτικά πρακτορεία στον κόσμο και έχει τεράστια ακίνητη περιουσία καθώς και την ικανότητα να κινεί εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, τότε η κατάρρευση της είναι μια δύσκολη υπόθεση και απόφαση.
Όλα αυτά βέβαια παύουν ισχύουν όταν αυτοί που παίρνουν αποφάσεις πιστέψουν ότι: α) ο χειρισμός της υπόθεσης μπορεί ν' αποτελέσει "παράδειγμα προς μίμηση" ή ως "προειδοποίηση" για μια μελλοντική παρόμοια κατάσταση και β) η εταιρεία αξίζει περισσότερο "σπασμένη σε κομμάτια" παρά "ολόκληρη" για τα μελλοντικά σχεδιά τους.

Βέβαια - ακόμα και σε μια ελεύθερη οικονομία όπως η βρετανική - η κατάρρευση μιας εταιρείας αυτού του μεγέθους αποτελεί μια πολιτική απόφαση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε ότι έδινε καλύτερο παράδειγμα με το να πληρώσει 200 εκατομμύρια λίρες για να φέρει τους εκατοντάδες χιλιάδες βρετανούς τουρίστες πίσω στην Μ. Βρετανία παρά να δώσει το ίδιο ποσό για να κρατηθεί η εταιρεία ενεργή. Επίσης αποφάσισε να μην πιέσει πολιτικά τους τραπεζικούς δανειστές της εταιρείας - 2 εκ των οποίων είναι υπό κρατικό έλεγχο - να μην πιέσουν για το ανωτέρο ποσό, το οποίο ήταν "έξτρα" στα 900 εκατομμύρια τα οποία είχε μαζέψει για να βγάλει τον χρόνο. Το ότι οι υποχρεώσεις της εταιρείας, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, ήταν προς προμηθευτές στο εξωτερικό, βοήθησε την απόφαση - όσο και αν αυτό ακούγεται σκληρό. Η Fosun από την άλλη έδινε τα 450 εκατομμύρια λίρες που της αναλογούσαν, αλλά μέχρι εκεί.
Και έτσι ήρθε η κατάρρευση.
Βέβαια το πιθανότερο σενάριο για την όλη υπόθεση είναι να μην χαθεί η εταιρεία πλήρως. Το πιθανότερο είναι να σπάσει σε κομμάτια - ξενοδοχεία, αεροπορική, ταξιδιωτικό πρακτορείο - και αυτά με τη σειρά τους σε άλλα μικρότερα, ανάλογα με το που βρίσκεται η βάση τους. Ο χρόνος θα δείξει βέβαια για το τι θα γίνει και το πόσες ακριβώς θέσεις εργασίας θα χαθούν - και που.
Το ίδιο ισχύει και για τον αντίκτυπο που θα έχει το κλείσιμο της εταιρείας στον ελληνικό τουρισμό. Πρόχειροι υπολογισμοί για το "φέσι" μόνο στα ξενοδοχεία της Κρήτης μιλάνε για ένα ποσό πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ - ένα ποσό από το οποίο πολλοί λίγα θα δοθούν στους δικαιούχους, όταν γίνει η εκκαθάριση της εταιρείας.
Οι ανοησίες που διαβάζουμε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες για "το κενό που μπορεί να καλυφθεί από τις εταιρείες χαμηλού κόστους" (βλ. Ryanair) προφανώς και δεν μπορούν ν' αντιμετωπιστούν σοβαρά. Η Thomas Cook πουλάει ολοκληρωμένα πακέτα: αεροπορικά εισιτήρια, μετακινήσεις, εκδρομές, ξενοδοχεία. Αυτά επηρεάζουν ξενοδοχεία, οδηγούς λεωφορείων, αεροδρόμια, εστιατόρια, tour representatives, εκδρομές κ.ο.κ. Και όλα αυτά κάτω από ένα λογότυπο και με την ολοκληρωμένη προστασία ATOL. H Ryanair προσπαθεί να νοικιάσει δωμάτια και αυτοκίνητα, αλλά δεν είναι τουριστικός πράκτορας και προσπαθεί ν' απεμπολήσει κάθε υποχρέωση που μπορεί να έχει για οτιδήποτε. Γι' αυτό εξάλλου και αν κάποιος θέλει π.χ. να "πετάξει" με Ryanair από το Λονδίνο στην Βυρητό θα πρέπει να κλείσει ξεχωριστά εισιτήρια και όχι ένα απευθείας. Η Ryanair δε θέλει ν' αναλάβει ούτε καν την μεταφορά των αποσκευών από το ένα αεροσκάφος της στο άλλο.
Με την κατάρρευση της Thomas Cook το κομμάτι της πίτας που απελευθερώνεται είναι μεγάλο. Στην χώρα μας διακινούσε εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες που έμεναν το λιγότερο 7-10 μέρες (σε αντίθεση με τις εταιρείες χαμηλού κόστους που συνήθως φέρνουν επιβάτες για μικρότερα χρονικά διαστήματα). Και τα χρήματα - και οι θέσεις εργασίας - που κάλυπτε πάρα πολλά.
Είναι προφανές ότι το κενό για την υπόλοιπη τουριστική σεζόν θα είναι μεγάλο, αλλά τουλάχιστον θα είναι δύο χαμένοι μήνες - και όχι 6 ή 7. Η μεγάλη μάχη θα δοθεί για την επόμενη σεζόν. Όπως γράψαμε παραπάνω, το κενό είναι μεγάλο. Κάποιοι θα προσπαθήσουν να το καλύψουν. Αλλά λίγοι μπορούν να δώσουν ένα ολοκληρωμένο πακέτο: πτήση, μετακίνηση, διαμονή, εκδρομές. Για να μη γελιόμαστε - το να στήσει κανείς μια τέτοια εταιρεία θέλει κεφάλαια. Και αυτοί οι λίγοι θα προσπαθήσουν να πιέσουν ξενοδόχους και παρόχους για ακόμα χαμηλότερες τιμές, ώστε να εξασφαλίσουν μεγαλύτερο κέρδος.
Αυτό θα επηρεάσει σίγουρα και όσους έρχονται στην Ελλάδα και την Κύπρο ως τουρίστες αυτόνομα. Οι διαθέσιμες θέσεις στις πτήσεις προς την Ελλάδα και την Κύπρο θα μειωθούν αφού εκείνοι που θα κλείνουν "πακέτα" θα έχουν προτεραιότητα.
Βέβαια είναι ακόμα νωρίς. Το θέμα είναι όμως ένα: μετά από μια μέτρια χρονιά, το μόνο που δεν χρειαζόταν ο τουρισμός ήταν μια τέτοια κατραπακιά...Για να μην πούμε για τη ζημιά στα δημοσιονομικά που θα είναι μεγάλη (και όλα αυτά σε μια εποχή που η παράνομη ενοικίαση τουριστικών καταλυμάτων υψηλού κόστους παραμένει ανθηρή - παρά το "ντου" που ξεκίνησε σε όσους νοικιάζουν δωμάτια και σπίτια σε ιστοσελίδες τύπου Airbnb).

Μια άποψη για το περιστατικό στις Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου

Η δολοφονία-εκτέλεση του του Βορειοηπειρώτη Κωνσταντίνου Κατσίφα στο χωριό Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου, έφερε για άλλη μια φορά στο φως το πως η Αλβανία όσο και αν προσπαθεί να περάσει μια διαφορετική εικόνα δεν είναι ούτε Ευρωπαϊκή, ούτε προηγμένη χώρα. Μπορεί να μην βρισκόμαστε στην δεκαετία του 1980, όπου όποιος δήλωνε Έλληνας και μιλούσε για τον ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου, τύγχανε διαπόμπευσης (δεμένος με σκοινί πίσω από περιπολικό της τοπικής αστυνομίας), αλλά ακόμα και σήμερα (με την Αλβανία να βρίσκεται δύο βήματα πριν την Ε.Ε.), τα πράγματα δεν είναι καλύτερα: η αλβανική αστυνομία, παρότι έκανε την "επιχείρηση" που οδήγησε στο θάνατο του ομογενή, μέρα-μεσημέρι δεν τήρησε ούτε τα προσχήματα, σε σημείο που αυτόπτες μάρτυρες να μιλούν για "εν ψυχρώ εκτέλεση". Δεν είναι τυχαίο επίσηες ότι η πρώτη ανακοίνωση του (μη παρόντος στο περιστατικό) Αλβανού Πρωθυπουργού (μέσω twitter) χαρακτήρισε ως "εξτρεμιστή" τον εκλειπόντα, ενώ η κατάθεση μήνυσης προς την αλβανική αστυνομία από την οικογένειας του νεκρού δεν έγινε αποδεκτή (!!!), κρινόμενη ως "απαράδεκτη". Είναι προφανές ότι για το τυπικό της υπόθεσης τόσο η αλβανική κυβέρνηση (η οποία τυγχάνει υπέρμαχος των δικαιωμάτων των Αλβανών εκτός συνόρων της Αλβανίας) όσο και η εισαγγελία Αργυροκάστρου θα έπρεπε να ζητήσουν εξέταση των συνθηκών και να φροντίσουν μια δίκαιη διερεύνηση, αντί να πάρουν θέση, δηλώνοντας ότι όλα "έγιναν καλώς". Αυτά είναι εκ των ουκ άνευ σε μια ευρωπαϊκή χώρα - αλλά άγνωστα στην Αλβανία, που τα πράγματα λειτουργούν σε μαφιόζικο στυλ.
Αλλά τίποτα δεν είναι στην πραγματικότητα τυχαίο.

Η Αλβανία (έχοντας γίνει χώρα-δορυφόρος της Τουρκίας στα Βαλκάνια) εδώ και μερικά χρόνια, πέρασε από την ανοχή της ελληνικής μειονότητας (την περίοδο που τα ελληνικά μειονοτικά κόμματα είχαν βουλευτές και δημάρχους) στην πλήρη εκδίωξή της. Ειδικά στην παρούσα περίοδο Ράμα, η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο αφού, από την μια έχουμε μαζικές απαλλοτριώσεις και κατασχέσεις ελληνικών περιουσιών,  και από την άλλη προσπάθεια αποχαρακτηρισμού σειράς χωριών της Βορείου Ηπείρου από μειονοτικά ώστε να μη διδάσκεται η ελληνική γλώσσα και ιστορία στα σχολεία της περιοχής. Η δε προσπάθεια αφελληνισμού της Βορείου Ηπείρου (με εποικισμό της ελληνικής μειονοτικής ζώνης από Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου, που φεύγουν "διωκόμενοι" - από τους συμπατριώτες τους μάλλον - από εκεί), είναι εντονότατη με ταυτόχρονη προσέγγιση μερίδας των μειονοτικών με αντάλλαγμα εξουσία και χρηματισμό.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία είναι εθνική. Αυτό τους δίνει συγκεκριμένα προνόμια όπως και αντίστοιχες υποχρεώσεις από πλευράς του αλβανικού κράτους. Τα περισσότερα απ' αυτά παραμένουν στα χαρτιά - ακόμα και σήμερα.
Έτσι φτάσαμε στο πρόσφατο περιστατικό. Δεν έχει σημασία αν ο νεκρός ήταν εθνικιστής ή χρυσαυγίτης. Η αλβανική αστυνομία - με βάση τους αυτόπτες μάρτυρες - μπορούσε να διαχειριστεί το θέμα καλύτερα και να μην υπάρχει απώλεια ζωής. Αλλά στην "ευρωπαϊκή" Αλβανία δεν χωράει ελληνική μειονότητα και όποιος "φωνάζει" πρέπει να σιωπήσει. Είτε με τον έναν (βλ. εκδίωξη) είτε με τον άλλο τρόπο (βλ. θάνατο). Και έτσι ένας "εξτρεμιστής" γίνεται "μάρτυρας", και δίκαια...Και για να συγκρίνουμε: πολλές φορές σε επισκέψεις υπουργών της Τουρκίας έχουμε "αυθόρμητους" πανηγυρισμούς με πυροβολισμούς σε γιορτές και πανηγύρια από μειονοτικούς. Ποτέ η ελληνική αστυνομία δεν "επενέβη", ούτε σκότωσε κανέναν. Αν το είχε κάνει τι θα γινόταν άραγε;
(Και για να κλείσουμε το θέμα. Δεν τιμάει την ΕΛΑΣ η άμεση υιοθέτηση της θέσης της αλβανικής πλευράς ότι "ο θάνατος δεν έγινε για το κατέβασμα της σημαίας". Αυτόπτες μάρτυρες δηλώνουν το αντίθετο (δηλ. υποστηρίζουν ότι ο διαπληκτισμός έγινε γιατί ο Κατσίφας σημαιοστόλιζε το χωριό του με ελληνικές σημαίες, όπως κάθε χρόνο και οι αστυνομικές αρχές τον είχαν "προειδοποιήσει" ότι θα πλήρωνε γι' αυτό). 
Επίσης πρέπει να πούμε ότι ο Κατσίφας δεν είναι ο μόνος που έχει πεθάνει τα τελευταία χρόνια επειδή είναι Έλληνας. Τον Αύγουστο του 2010 είχαμε και τον Αριστοτέλη Γκούμα, ο οποίος σκοτώθηκε από Αλβανούς εθνικιστές επειδή μιλούσε ελληνικά στην Χειμάρρα - με το δολοφόνο του να τιμωρείται με 8 χρόνια φυλάκιση και ν' αποφυλακίζεται στα 3...
Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι για την άνοδο Ράμα και τον τρόπο με τον οποίο πήρε ψήφους από την ελληνική μειονότητα - εις βάρος των μειονοτικών συνδυασμών- έχουν τεράστια ευθύνη και επιφανείς Βορειοηπειρώτες της Ελλάδας, όπως ο Λεωνίδας Σαμπάνης, ο Φώτης Στρακόσια και οι αδερφοί Δήμα, που φρόντισαν να τον υποστηρίξουν προεκλογικά. Ειλικρινά ελπίζουμε να το έχουν μετανιώσει.) 

Το παρασκήνιο και οι επιπτώσεις των ακυρώσεων των πτήσεων της Ryanair στην χώρα μας

Σας παρουσιάζουμε συνοπτικά το παρασκήνιο και τις επιπτώσεις των ακυρώσεων των πτήσεων της Ryanair στην χώρα μας, με τη μορφή ερωταπαντήσεων...

Τι συνέβει ακριβώς με την Ryanair και προχώρησε σε τόσες ακυρώσεις;

Η Ryanair κατάφερε και τα έκανε θάλασσα όσο αφορά των προγραμματισμό των χειμερινών δρομολογίων της, σε συνδυασμό με μια προσπάθεια να "καταργήσει από το παράθυρο" τις άδειες των πιλότων της - στους οποίους είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι φέρεται πολύ άσχημα (διαβάστε σχετικά εδώ). Την πάτησε όμως και εκ των πραγμάτων ήταν υποχρεωμένη: α) είτε να προσλάβει επιπλέον "εποχιακούς" πιλότους, β) είτε να "χρυσοπληρώσει" τους υπάρχοντες ώστε αυτοί να δεχτούν να μην κάνουν διακοπές. Δε θέλησε να κάνει ούτε το ένα, ούτε το άλλο και έτσι υποχρεώθηκε να ακυρώσει μεγάλο αριθμό δρομολογίων.

Γιατί "χτυπήθηκαν" τόσο έντονα τα περιφερειακά αεροδρόμια;

Τα δρομολόγια της Ryanair τον χειμώνα για μεγάλο μέρος του δικτύου της, είναι κατά κανόνα ζημιογόνα. Γι' αυτό έχει τεράστια σημασία να "γεμίζει" τα αεροπλάνα της - εξ' ου και προσφορές και οι χαμηλές τιμές της σ' αυτές τις περιόδους. Όμως μεγαλώνοντας το στόλο της και αυξάνοντας τα δρομολόγιά της, αυξάνεται επιπλέον και ο αριθμός αυτών των οποίων τη βάζουν "μέσα". Έτσι δεν επαρκούν πλέον τα χρήματα που βγάζει από τις υπηρεσίες εντός και εκτός αεροπλάνου για να καλύψει τη χασούρα, ούτε το "πρακτοριλίκι" ξενοδοχείων και αυτοκινήτων αποδεικνύεται τόσο προσοδοφόρο όσο υπήρχε η πίστη ότι θα συνέβαινε. Επιπλέον δε φτάνουν πλέον οι επιδοτήσεις από Περιφέρειες, Δήμους, Εμπορικούς Συλλόγους - αλλά και τα ίδια τα αεροδρόμια - που εισπράττει κατά περιοχές σε όλη την Ευρώπη. Γι' αυτό εξάλλου και φέτος το κόστος των εισιτηρίων της εταιρείας για την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο (2018) για τους δημοφιλείς προορισμούς είναι στα ύψη (περίπου 15-20% πάνω σε σχέση με πέρσυ),  γι' αυτό και η τακτική της ως προς τις χειραποσκευές και την κράτηση θέσεων αλλάζει προς το χειρότερο με σκοπό να εισπράξει περισσότερα χρήματα.
Εκεί ακριβώς παρουσιάζεται και το πρόβλημα για τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια: Σε μια άλλη εποχή - μιας μικρότερης Ryanair - η μετάβαση στο καινούργιο ιδιοκτησιακό καθεστώς για τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας μας ίσως να είχε μικρότερο αντίκτυπο. Η Fraport όμως δεν είναι ΥΠΑ (μια κρατική δηλ. εταιρεία που κάνει "σκόντο" και παραχωρήσεις μ' ένα τηλεφώνημα), δεν είναι εδώ για να προσφέρει "κοινωνικό έργο", ενώ έχει ακριβά τέλη χρήσης (και μικρά ταμειακά διαθέσιμα επομένως χρειάζεται τα χρήματα και γρήγορα), χρεώνει παραπάνω για τους επιβάτες και δεν είναι τόσο ελαστική όσο το ελληνικό Δημόσιο σε πολλά επίπεδα. Έτσι όταν ήρθε η ώρα να γίνει επιλογή από πλευράς της εταιρείας για το που θα γίνουν οι (αναγκαίες) περικοπές δρομολογίων, η μικρή ελληνική αγορά (η οποία έχει και το μειονέκτημα της ανάγκης πληρώματος που να μιλάει ελληνικά) φάνταζε ως έναν ιδανικό στόχο (μεταξύ των άλλων): μικρή αγορά=λιγότερα παράπονα=λιγότερη στοχοποίηση. Να σημειωθεί ότι η Ryanair είχε από διετίας εκφραστεί δημόσια ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων (διαβάστε σχετικά εδώ), αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα γίνουν μειώσεις δρομολογίων. Και να που δόθηκε η ευκαιρία και τα δρομολόγια ακυρώθηκαν...

Τι εναλλακτικές υπάρχουν;


Και κάπως έτσι ξαναγυρίζουμε στα χρόνια της παλιάς Ολυμπιακής, προ ανοίγματος της αγοράς. Π.χ. Για το δρομολόγιο Χανιά - Αθήνα υπάρχει πλέον μόνο η Aegean, ενώ αν κάποιος θέλει να πετάξει από τα Χανιά στην Θεσσαλονίκη θα πρέπει υποχρεωτικά να πάει μέσω Αθηνών - κάτι που έχει να συμβεί από τα τέλη της δεκαετίας του '80. Για άλλες περιοχές όπου υπάρχουν κάποιες άλλες μικρές εταιρείες (όπως π.χ. η Sky Express, Astra Airlines) υπάρχει μια σχετική εναλλακτική για ορισμένες μέρες της εβδομάδας. Η ουσία όμως είναι ότι η αποχώρηση της Ryanair αφήνει δυσαπλήρωτο κενό - ειδικά σε ότι αφορά τον τουρισμό σε μια δύσκολη χρονικά περίοδο για την χώρα μας.

Τι θα γίνει στο μέλλον;

Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν πιέσεις από τοπικούς φορείς προς την κυβέρνηση, ώστε να μεσολαβήσει στην Fraport για να δημιουργηθεί ένα πιο "ευνοϊκό κλίμα" για την Ryanair. Είναι πάγια τακτική της ιρλανδικής εταιρείας - σε τέτοιες περιπτώσεις - ν' αφήνει άλλους να κάνουν τη δουλειά γι' αυτήν, ώστε να έχει "το πάνω χέρι" όταν έρθει η ώρα των διαπραγματεύσεων: όπως και να έχει, αν υπάρξει διαμεσολάβηση και συμφωνία, το λογαριασμό θα τον πληρώσουμε εμείς, είτε έμμεσα είτε άμεσα (δια μέσου της τοπικής αυτοδιοικήσης ή του κράτους ή των εμπορικών συλλόγων). Βέβαια με το υπάρχον κλίμα να είναι ιδιαίτερα αρνητικό (και τη Fraport να ζητάει επιστροφή χρημάτων (!!!) λόγω κακής συντήρησης (!!!) των αεροδρομίων πριν την παραλαβή τους), θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι.
Η ουσία είναι όμως ότι ο φετεινός χειμώνας έχει χαθεί για την χώρα μας - τα δρομολόγια ακυρώθηκαν και δε θα επανέλθουν: Όποιες συζητήσεις γίνουν θ' αφορούν το επόμενο έτος και βλέπουμε...Εν τω μεταξύ το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρξουν πιέσεις προς τις άλλες εταιρείες (και κυρίως την Aegean που έχει τη δυνατότητα να διευρύνει το στόλο της και να κλείσει χρονοθυρίδες γρήγορα) ώστε να καλυφθούν κάποια δρομολόγια - εσωτερικού πάντα. Για το εξωτερικό ούτε λόγος βέβαια...

Θα υπάρξει αντίκτυπο στην Ryanair;

Πέραν από μια πτώση της μετοχής της - και ίσως μια περαιτέρω παγίωση της πεποίθησης ότι είναι μια "κακή αλλά ασφαλής εταιρεία" δε νομίζουμε ότι θα υπάρξει άλλη επίπτωση σε πρώτη φάση. Η κοινή γνώμη στην Ευρώπη έχει ήδη την αντίληψη ότι οι απαιτήσεις από την Ryanair θα πρέπει να είναι μικρές, γιατί είναι "φθηνή" (που δεν είναι για την περίοδο που οι απαιτήσεις είναι μεγάλες δηλ. Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι - που οι τιμές της είναι ίδιες ή και υψηλότερες με αυτές του ανταγωνισμού). Αυτό που μπορεί να συμβεί όμως μακροπρόθεσμα είναι μια πτώση των κρατήσεων σε βάθος χρόνου: αν ο κόσμος πιστέψει ότι η Ryanair ακυρώνει εύκολα πτήσεις, ίσως να σταματήσει να κάνει κρατήσεις μαζί της 6 ή 7 μήνες αργότερα και να προτιμήσει άλλες εταιρείες. Αυτή είναι μια συνήθεια που μπορεί στην Ελλάδα να μην είναι καθεστώς, συμβαίνει όμως στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, που αποτελούν και τις μεγαλύτερες αγορές της Ryanair. Αυτό θα είναι κάτι που θα πρέπει ν' αντιμετωπίσει η εταιρεία και το οποίο δεν μπορεί να λυθεί ούτε με κουπόνια των 40 ευρώ ούτε με γράμματα από τον ιδιοκτήτη της...

Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τον ΣΥΡΙΖΑ - Ευκαιρία για την ακύρωση της παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων στην Fraport

Δε συνηθίζουμε ν' ασχολούμαστε με ανακοινώσεις τοπικών πολιτικών οργανώσεων. Οι λόγοι προφανείς: συνήθως προσπαθούν να δικαιολογήσουν τ' αδικαιολόγητα για τις κεντρικές αποφάσεις των πολιτικών κομμάτων στα οποία ανήκουν ή αναλώνονται σε επαινετικά σχόλια για τις ηγεσίες τους. Στην περίπτωση όμως της Ν.Ε. Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ θα κάνουμε μια εξαίρεση. Ο λόγος είναι απλός: Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κάνει "σημαία" το θέμα της ιδιωτικοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων και ειδικά του αεροδρομίου Χανίων (λόγω του χαρακτήρα του και των μεγάλων εν εξελίξη έργων τα οποία είναι συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε.) με τους κυρίους Σταθάκη και Πολάκη (τοπικούς βουλευτές) να προβαίνουν κατά καιρούς σε δηλώσεις που φρόντισαν να ξεχάσουν μετεκλογικά (διαβάστε χαρακτηριστικά εδώ και εδώ - ενώ το κορυφαίο βρίσκεται είναι εδώ και εδώ).

Τα προβλήματα της Fraport είναι γνωστά. Δεν έχει εξειδικευμένο προσωπικό να στελεχώσει τα αεροδρόμια που απέκτησε, δεν έχει τα χρήματα για να πληρώσει και ζητάει πολλαπλές διευκολύνσεις για να "τρέξει" την ιδιωτικοποίηση. Το πρώτο δεν την απασχολεί - θα πάρει τους φτηνότερους που θα βρει για να μεγιστοποιήσει το κέρδος της. Τα χρήματα προσπαθεί να τα βρει μέσω ελληνικών τραπεζών και ευρωπαϊκών επενδυτικών σχημάτων (στα οποία η χώρα μας επίσης συμμετέχει), ζητώντας την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Προσπαθεί δηλαδή να χρηματοδοτήσει μια αγορά παίρνοντας δάνειο (χαμηλότοκο) από τον ίδιο τον πωλητή, βάζοντας τον πωλητή να εγγυηθεί για τα δάνεια! Οι δε διευκολύνσεις που ζητάει είναι πολλές και διάφορες: δωρεάν αποκομιδή σκουπιδιών (!), μειωμένα τέλη από τις Υπηρεσίες Πολιτικής Αεροπορίας και ταυτόχρονη παραχώρηση προσωπικού από την τελευταία (!!), κατασκευή καινούργιων δρόμων προς τ' αεροδρόμια (!!!) και μειωμένα εώς μηδενικά δημοτικά τέλη (!!!!).

Δεν πάμε καθόλου καλά δηλαδή.

Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στην τοπική Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ που είναι και το θέμα μας: Τον τελευταίο καιρό, στα Χανιά - και σε αντίθεση με άλλες περιοχές που ο αγώνας τελείωσε άδοξα - η τοπική επιτροπή των αντιδρούντων στην παραχώρηση έχει προχωρήσει σε σειρά κινητοποιήσεων. Μπορεί πλέον οι τοπικοί βουλευτές να κάνουν αυτό που λέμε λαϊκά "τουμπεκί ψιλοκομμένο", αλλά υπάρχει ένα κομμάτι του κόσμου που φωνάζει και αντιδράει ακόμα. Η αντίδραση και οι φωνές βασίζονται στο εξής επιχείρημα: η Fraport έπρεπε να είχε πληρώσει μέχρι μια ορισμένη ημερομηνία. Δεν το έκανε γιατί δεν είχε τα χρήματα. Επομένως η συμφωνία είναι άκυρη - πράγμα που ακούγεται λογικό. Άρα (δια της ατόπου απαγωγής) η κυβέρνηση - που υποτίθεται "πονούσε" για την ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων - μπορεί να καταγγείλει τη συμφωνία.

Εδώ έρχεται ο τοπικός ΣΥΡΙΖΑ Χανίων. Επειδή τα στελέχη του έχουν φάει "κράξιμο" για το θέμα της ιδιωτικοποίησης, και τους τέθηκε πρόσφατα το θέμα "μέχρι τώρα κλαίγατε, τώρα μπορείτε να ακυρώσετε τη συμφωνία και δεν το κάνετε", αποφασίστηκε να βγει μια ανακοίνωση, για να μπουν "τα πράγματα στη θέση τους". Ολόκληρη η ανακοίνωση λέει:

"Ο όμιλος FRAPORT ήλθε στην Ελλάδα με τον διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων που οργάνωσε και εκτέλεσε η Κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Ο διαγωνισμός έγινε στο τέλος Νοεμβρίου του (2014). Συνεπώς, όταν τον Ιανουάριο 2015 ήλθε η Κυβέρνηση με κορμό τοv ΣΥΡΙΖΑ, η υλοποίηση της υποχρέωσης της κύρωσης μιας αποικιακού τύπου συμφωνίας που είχε αναλάβει η χώρα μέσω του διεθνούς διαγωνισμού είχε ήδη μεταβληθεί σε κρατική δέσμευση. Τον Ιούλιο 2015 ένας από τους όρους του γνωστού επώδυνου συμβιβασμού ήταν να υλοποιηθεί ο διαγωνισμός της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ που έδινε στην FRAPORT τα αεροδρόμια. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της από τη σύμβαση παραχώρησης, η FRAPORT πρέπει άμεσα και εφ’ άπαξ να καταβάλει στο ελληνικό Δημόσιο 1,23 δις ευρώ. Χωρίς την καταβολή δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί η συμφωνία. Πρόσφατες πληροφορίες ανέφεραν ότι η εταιρία, αφού απέτυχε να αντλήσει το ποσόν αυτό από το χρηματιστήριο, όπου σύμφωνα με δικές της ανακοινώσεις προσέβλεπε, στράφηκε στον τραπεζικό δανεισμό. Στις 9/2/2017 ανακοινώθηκε από την εταιρία ότι υπάρχουν «προχωρημένες συνεννοήσεις» με τράπεζες για το δανεισμό της, χωρίς να γίνει αναφορά στην υπογραφή δανειακών συμβάσεων. Από την ελληνική πλευρά διευκρινίστηκε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να εγγυηθεί το δημόσιο για τα δάνεια της FRAPORT. 
Ο χρόνος τρέχει και οι υποχρεώσεις εκάστης πλευράς έχουν οριοθετηθεί με τρόπο που δεν επιδέχεται πολλών ερμηνειών. Στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις και γενικά, τηρείται η Αρχή ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται («pacta sunt servanda»). 
Η υποχρέωση τήρησης των συμφωνημένων όμως, δεν μπορεί να έχει μια όψη μόνο. Την ίδια υποχρέωση έχουν όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. Εάν την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης η παραχωρησιούχος FRAPORT δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθει, τηρώντας τις οικονομικές της υποχρεώσεις, παρέχεται στο Δημόσιο συμβατική δυνατότητα καταγγελίας. 
Ως Νομαρχιακή Επιτροπή Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουμε, ότι κάθε συμβαλλόμενος οφείλει να τηρεί τους όρους μιας συμφωνίας. Όποιος δεν το κάνει αναλαμβάνει την ευθύνη. Όπως η χώρα οφείλει να τηρεί τις διεθνείς υποχρεώσεις και συμφωνίες, ομοίως και κάθε εταιρεία οφείλει να κάνει το ίδιο."

Με απλές κουβέντες: "Δε φταίμε εμείς, φταίνε οι άλλοι" - "Μας υποχρέωσαν να την προχωρήσουμε αλλά δε θέλαμε" - "Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται" (αυτό το λέει ο ΣΥΡΙΖΑ που στήριξε όλη του την πολιτική ύπαρξη στο σκίσιμο των Μνημονίων, μέχρι να υπογράψει το 3ο και χειρότερο) - "Η Fraport έχει υποχρέωση να πληρώσει" - "Μπορούμε να καταγγείλουμε τη σύμβαση ως άκυρη" κ.λπ.

Λέει πουθενά ότι πρέπει η σύμβαση να καταγγελθεί; Όχι. Καλεί η Νομαρχιακή τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να κινητοποιηθούν; Όχι. Στηλιτεύεται πουθενά το γεγονός ότι η Fraport συζητάει χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά επενδυτικά σχήματα (χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε.) και την Alpha Bank; Φυσικά και όχι. Γίνεται αναφορά στο ότι το ΤΑΙΠΕΔ (του ΣΥΡΙΖΑ πλέον - για να μην ξεχνιόμαστε) κάνει ταξίδια στο εξωτερικό μαζί με την Fraport και με έξοδα του ελληνικού λαού για να βρει χρηματοδότες για τον "επενδυτή"; Αλίμονο - φυσικά όχι!

Επομένως τι μας λέει; "Φληναφήματα και πομφόλυγες" που έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Επί της ουσίας τίποτα. Έτσι η καζούρα και το κράξιμο από τους υπόλοιπους Χανιώτες θα συνεχιστεί προς τους ΣΥΡΙΖΑίους - παρά την ανακοίνωση.

Εμείς θα πούμε κάτι άλλο - "Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν" κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ. Δε θέλατε την ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων. "Σας τη φόρτωσαν" όπως υποστήριζαν σε κομματικούς κύκλους (με σκληρές εκφράσεις) και μη κύκλους, οι κύριοι Σταθάκης και Πολάκης. Ε, ευκαιρία να την ακυρώσετε...Θα το κάνετε όμως; 

Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και Συνθήκη CETA: Όχι άλλο δούλεμα κύριε Σπίρτζη και κύριε Σταθάκη!

Η ιστορία θα γράψει ότι ο Γιώργος Παπανδρέου έβαλε στο Μνημόνιο χωρίς να χρειάζεται, ότι οι Σαμαράς-Βενιζέλος κατέστρεψαν τ' ασφαλιστικά ταμεία και τους μικροεπενδυτές με το PSI, βάζοντας παράλληλα σ' ένα δεύτερο Μνημόνιο και δυστυχώς ότι μια κυβέρνηση που ξεκίνησε ως αριστερή ξεπούλησε ό,τι είχε απομείνει, επέβαλε μόνιμα capital controls και έθεσε την χώρα υπό μόνιμη επιτροπεία.

Τουλάχιστον οι Παπανδρέου-Σαμαράς-Βενιζέλος είχαν θέσει ιδεολογικό θέμα εξαρχής και προώθησαν πολιτικές που πήγαζαν από την ιδεολογική τους πλατφόρμα. To δικό τους "success story" είχε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση γιατί αυτό ήθελαν να επιβάλουν εξαρχής. Αυτό όμως που κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ χειρότερο είναι ότι συμμετείχε (και συμμετέχει) στο σχέδιο μετατροπής της Ελλάδας σε προτεκτοράτο που δεν θα έχει λόγο για απολύτως ΤΙΠΟΤΑ απ' ότι συμβαίνει στην χώρα, πανηγυρίζοντας ότι "καταφέρνει" και επιβάλλει "αριστερές" πολιτικές. Αυτό τους καθιστά αυτόματα ή αναξιοπρεπείς (αφού μας κοροϊδεύουν κατά πρόσωπο) ή επικίνδυνους (αν πιστεύουν ότι έχουν "επιτυχίες").

Από τα τελευταία κρούσματα στην μακρά σειρά ενεργειών που οδηγούν στη διάλυση της χώρας, είναι η ψήφιση του νομοσχεδίου όπου ο διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (του ελέγχου δηλαδή του εναερίου χώρου της χώρας μας), θα κρίνεται από επιτροπή στην οποία θα υπάρχουν 2-3 μέλη από τη EASO (την αντίστοιχη δηλαδή ευρωπαϊκή υπηρεσία) που ελέγχεται (έμμεσα) από τους δανειστές μας. Αυτό αποτελεί πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία, αφού δεν υπάρχει ανάλογο προηγούμενο τα τελευταία 60 χρόνια στην ήπειρό μας. Τι σχέση μπορεί να έχει ο εναέριος χώρος της χώρας μας με το εξωτερικό χρέος της χώρας αδυνατούμε να καταλάβουμε - αλλά τα τζιμάνια του ΣΥΡΙΖΑ κατάφεραν να το επιτρέψουν στους δανειστές να ελέγχουν ακόμα και αυτό. Ο κύριος Σπίρτζης βέβαια πανηγυρίζει γιατί οι δανειστές δε θα τον επιλέγουν απευθείας, αλλά τόσο του κόβει, τέτοια λέει...Η ουσία όμως ότι έτσι οι δανειστές βάζουν πόδι και εκεί, έχοντας πάρει ταυτόχρονα τα περιφερειακά αεροδρόμια, το αεροδρόμιο "Ελευθέριος Βενιζέλος" και τον ΟΛΠ (που διαχειρίζεται το λιμάνι του Πειραιά).

Το πλέον πρόσφατο όμως είναι άλλο: ο κύριος Σταθάκης (που ως Υπουργός Ανάπτυξης έχει τερματίσει τα κοντέρ με την ανικανότητά του να προσελκύσει έστω και μια πραγματικά σοβαρή επένδυση στην χώρα μας - πραγματικό κατόρθωμα αν σκεφτεί κανείς ότι ξεπουλιούνται κυριολεκτικά τα πάντα εξαιρουμένων των εσώρουχων που φορούν) ανακοίνωσε ότι η συμφωνία CETA μεταξύ Ε.Ε. και Καναδά, είναι επωφελής (!!!!!!!) για τα ελληνικά συμφέροντα (δικαιολογημένη τοποθέτηση δεδομένου ότι είναι πολλές σελίδες τις οποίες αποκλείεται να έχει διαβάσει), ενώ δήλωσε περιχαρής ότι ΚΑΤΟΡΘΩΣΕ να συμφωνήσει με τους Καναδούς η φέτα (για την ανυπαρξία προστασίας της ονομασίας της από την CETA έχουμε γράψει εδώ) που θα παράγεται στον Καναδά να γράφει "feta made in Canada" αν παράγεται από αιγοπρόβειο γάλα και αν όχι να αναγράφεται "feta style". Νομίζουμε ότι γι' αυτή τη μεγάλη "επιτυχία" ο κύριος Σταθάκης δικαιούται να μπει στην μικρή λίστα των πατέρων του έθνους, αφού μπροστά σ' αυτό το "κατόρθωμα" η επιτυχία του Ελευθέριου Βενιζέλου στη Συνθήκη των Σεβρών φαντάζει μικρή.
Στα σοβαρά όμως, ο κύριος Σταθάκης - αν ήξερε να κάνει τη δουλειά για την οποία πληρώνεται - θα γνώριζε πολύ καλά ότι: α) η φέτα είναι ένα από τα ΕΛΑΧΙΣΤΑ αναγνωρίσιμα ελληνικά προϊόντα τα οποία πωλούνται ευρέως στο εξωτερικό, επομένως οποιαδήποτε παραχώρηση αποτελεί ήττα για τα συμφέροντά της και β) τον μέσο Ευρωπαίο καταναλωτή που δεν ξέρει (και δεν τον ενδιαφέρουν) γεωγραφίες και Π.Ο.Π. σημασία έχει το τυρί να γράφει φέτα. Αν γράφει φέτα γι' αυτόν είναι το ίδιο. Τα υπόλοιπα είναι ιστορίες για να τους λέει "μπράβο" η συμβία τους ή μαμά τους το βράδυ πριν πάνε για ύπνο. Είναι δε προφανές επίσης, ότι προσπάθειες υποστήριξης τέτοιων συνθηκών (με βαρυ-Ασήμαντα άρθρα όπως αυτό του κύριο Σταθάκη στην "Εφημερίδα των Συντακτών" στο οποίο μπλέκοντας την παγκοσμιοποίηση, τα δημόσια αγαθά και τα δικαιώματα, προσπαθεί να πείσει ότι μια κακή συμφωνία -στην οποία πολλά θυσιάζουμε και τίποτα δεν παίρνουμε- είναι καλύτερη από το καθόλου) δεν μπορούν να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν. Είναι ακριβώς αυτή η λογική του "καλού" Μνημονίου, που μας έφερε εδώ που βρισκόμαστε - δηλαδή στο μηδέν.
Συνοψίζοντας εμείς θα πούμε το εξής: η ανικανότητα μπορεί κάποια στιγμή να συγχωρεθεί. Η προσπάθεια να μασκαρευτεί όμως η ανικανότητα ως επιτυχία είναι τουλάχιστον αξιόποινη και θα πρέπει να υπάρξει μια δίκαιη τιμωρία πριν να είναι πολύ αργά για την χώρα. Δεν μπορεί η Βαλωνία να "παγώνει" (και σωστά) διεθνείς συνθήκες λόγω των τυριών της και εμείς να λέμε "δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι, δυστυχώς" και ότι "τα προβλήματα θα τα λύσουμε στην μεταβατική περίοδο". Κάποιοι άλλοι απέδειξαν ότι μπορούν να κάνουν το κάτι παραπάνω, κάνοντας τους δικούς μας υπόλογους...

Τελικά ποιος έφτιαξε το καινούργιο αεροδρόμιο στην Πάρο;

Η ιστορία θα μπορούσε ν' αποτελέσει ανέκδοτο για να λέμε τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να δώσει την "μάχη των εγκαινίων" και να κάνει μέσα στο κατακαλόκαιρο "απόβαση" στο νησί της Πάρου για να εγκαινιάσει το καινούργιο αεροδρόμιο της Πάρου. Μέχρι εδώ καλά: παρότι θα μπορούσαν τα εγκαίνια να γίνουν σε "στενό οικογενειακό κύκλο", το επικοινωνιακό επιτελείο αποφάσισε τα εγκαίνια να γίνουν από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό - εδώ τον έστειλαν να υπογράψει τη παραχώρηση του λιμανιού του Πειραιά που μέχρι πέρσυ την καταδίκαζε, θα κολούσαν σ' ένα αεροδρόμιο που στο κάτω-κάτω θα είναι και κρατικό; Δεν υπήρχε περίπτωση να χαθεί η ευκαιρία.

Εκεί κάπου όμως ξεκίνησε το "αστείο". Η ΝΔ εξανέστη, αφού θεώρησε ότι το έργο ήταν "σχεδόν" ετοιμοπαράδοτο" εδώ και καιρό και πως είχε "ξεκινήσει και σχεδόν τελειώσει" επί Νέας Δημοκρατίας. Τι στο καλό δηλαδή; Θα έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει ότι έκαναν οι προηγούμενοι (και η ΝΔ μεταξύ αυτών) και να "πάρει την μπουκιά από το στόμα"; Αποκλείεται! Έτσι ξεκίνησε ένας πόλεμος ανακοινώσεων μεταξύ των δύο κομμάτων με την ΝΔ να κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ (είπαμε - τους ΑΝΕΛ δεν τους υπολογίζει κανείς και τους αναφέρουν μόνο σε γιορτές και παρελάσεις) για "οικειοποίηση" του έργου και τον ΣΥΡΙΖΑ να κατηγορεί την ΝΔ ότι είχε σχεδιάσει το έργο ημιτελές,  χαρακτηρίζοντας τον Άδωνι ως "Γκαίμπελς". Αιτία ήταν το σχόλιο του τελευταίου για "ταξίδι αναψυχής 54 ατόμων στην Πάρο" (πράγμα που δεν ήταν απόλυτα ψέμα στο κάτω-κάτω).

Μέχρι εδώ επίσης καλά και πολλοί θα ρωτήσουν: Και που το πρόβλημα; Η μεν ΝΔ το ξεκίνησε (όπως-όπως) ο δε ΣΥΡΙΖΑ το "βελτίωσε" ως σχεδιασμό και το "ολοκλήρωσε". Ο ένας "έκοβε" και ο άλλος "έραβε"...Ή μήπως όχι;

Και η απάντηση είναι απλή και σύνθετη. Σχεδόν όχι...

Το έργο υλοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Η πρώτη αφορούσε την κατασκευή του νέου διαδρόμου προσαπογειώσεων αεροσκαφών, μήκους 2.000 μ. με επιχειρησιακή χωρητικότητα μήκους 1.400μ που κατασκευάστηκε με δημόσια χρηματοδότηση. Γι' αυτό το κομμάτι του έργου δικαιούνται να τσακώνονται τα δύο κόμματα.

Το έργο όμως όπως είπαμε έχει και δεύτερη φάση: Η δεύτερη φάση, περιελάμβανε την ανέγερση κτιρίου για την προσωρινή λειτουργία του αεροσταθμού και συγκεκριμένα την κατασκευή των κτιριακών και Η/Μ εγκαταστάσεων, τη διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, το υπόστεγο αποσκευών και τα συνοδευτικά έργα. To μυστικό ξέρετε ποιο είναι; Επειδή το κράτος ΔΕΝ είχε χρήματα γι' αυτό, δεν το συμπεριέλαβε στην προκήρυξη και έτσι το κόστος της β΄φάσης καλύφθηκε με χρηματοδότηση της Olympic Air (!!!) που καλύπτει το "άγονο" δρομολόγιο, και τοπικών επιχειρήσεων της Πάρου, υπό την αιγίδα του Δήμου Πάρου. Μάλιστα ο δήμαρχος του νησιού έχει καταφερθεί πολλές φορές εναντίον του κράτους γι' αυτό, δηλώνοντας ότι "Κινητοποιήσαμε κατοίκους, φορείς και χορηγούς, όσους τουλάχιστον έχουν αντίληψη του μεγέθους και του επείγοντος και δεν αρκούνται στο να επισημαίνουν το πρόβλημα πίνοντας το «φραπέ» τους στις παραλίες. Ναι, κάνουμε έρανο. Για να καταδείξουμε την αδυναμία του Κράτους. Για να δώσουμε λύση σε ένα θέμα που μας «καίει» όλους".

Βέβαια ο δήμαρχος έκανε την καρδιά του πέτρα και δέχτηκε τον Τσίπρα για να κόψει την κορδέλα. Ίσως ελπίζει σε κάτι - στο κάτω-κάτω δεν μπορούσε να πει και όχι...Το θέμα όμως είναι άλλο: Δεν υπάρχει λίγο τσίπα και από την ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ; Μάλλον όχι απ' ότι φαίνεται, αφού οι πρώτοι πανηγυρίζουν γιατί ξεκίνησαν ένα έργο "μισό" ενώ η κυβέρνηση (δια στόματος του Πρωθυπουργού) πέταξε τη βλακεία του ότι "νησιωτική πολιτική δεν είναι μόνο ο μειωμένος ΦΠΑ" ξεχνώντας το κλείσιμο των σχολείων, τις ελλείψεις σε γιατρούς και νοσοκόμους, τις διακομιδές στην Τουρκία, τα σαράβαλα πλοία κ.ο.κ. 

Από την άλλη, έχουμε και ένα άλλο ερώτημα: Η διοίκηση της Olympic Air τι λέει για την οικειοποίηση του αεροσταθμού; Ενδιαφέρον θα είχε ν' ακούγαμε και την άποψή της...

Με στοιχεία από το ρεπορτάζ του "Πρώτου Θέματος".

Διαχείρηση των κόκκινων δανείων που έχουν εγγύηση του Δημοσίου: η νέα παγίδα των δανειστών

Στα "προαπαιτούμενα" για να πληρωθεί η δόση υπάρχουν και πολλά τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με τις "συμφωνίες του Αυγούστου" που επικαλείται σωρηδόν η κυβέρνηση για οτιδήποτε στραβό συμβαίνει λες και τη συμφωνία του Αυγούστου, την έδωσε ο Θεός στον Τσίπρα όπως τις 10 εντολές στον Μωϋσή. Τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα είναι η "αμνήστευση" των ξένων συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ (που κατηγορούνται για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος) και η διαχείρηση των κόκκινων δανείων του υπάρχουν με εγγύηση του Δημοσίου.

Τα τελευταία, συνολικού ύψους 13,7 δις ευρώ, αποτελούν "φιλέτα" αφού σε περίπτωση που οι δανειολήπτες (δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί, νομικά πρόσωπα, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιωτικές επιχειρήσεις που έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα καθώς και ιδιώτες που πήραν δάνεια μετά από φυσικές καταστροφές) δηλώσουν αδυναμία πληρωμής και τα δάνεια καταπέσουν, το Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει - ως εγγυητής. Αυτό σημαίνει ότι ανεξάρτητα με την τιμή στην οποία θ' αγοράσουν το (ή τα) δάνειο (α) (που ειδικά για το 1,5 δις των "κόκκινων" εξ αυτών θα είναι σε χαμηλότερη τιμή από την ονομαστική), το πιθανότερο είναι ότι θα το (ή τα) πληρωθούν ολόκληρο (α) (όπως έγινε με το ομόλογο των 435 εκατομμυρίων ευρώ πριν μερικά χρόνια).

Και αν έχει το Δημόσιο τα χρήματα να το κάνει έχει καλώς. Αν όχι τότε θα χρειαστεί να ληφθούν καινούργια μέτρα, τα οποία ούτε εύκολα θα είναι, ούτε ανώδυνα. Βέβαια υπάρχει και το πιθανότατο ενδεχόμενο, που είναι οι δανειστές να ζητήσουν επιπλέον - προληπτικά- μέτρα ούτως ή άλλως για την περίπτωση που τα εν λόγω δάνεια κριθούν ως μη εξυπηρετούμενα.

Για να ξέρουμε για τι μιλάμε, τον Μάρτιο του 2016 ο μεγαλύτερος δανειολήπτης με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου ήταν ο ΟΣΕ με 4δισ ευρώ. Ακολουθεί το ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ με 2,07 δισ ευρώ, η ΔΕΗ με 2,03 δισ ευρώ, ο ΟΣΚ-ΚΤΥΠ με 544 εκατ ευρώ, ο Διεθνής Αερολιμένας (Ελευθέριος Βενιζέλος) με 438 εκατ ευρώ, τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) με 339 εκατ, η Δημόσια Επιχείρηση Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) με 238 εκατ ευρώ, ο Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών με 201 εκατ ευρώ, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) με 188 εκατ ευρώ, η Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) με 156 εκατ ευρώ, η ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ με 101 εκατ ευρώ, η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (ΕΑΒ) με 95 εκατ ευρώ, ο Δήμος Αθηναίων με 48,4 εκατ ευρώ, ο Δήμος Ηρακλείου με 22,2 εκατ ευρώ, η Εθνική Βιβλιοθήκη με 3,97 εκατ ευρώ, η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ) με 2,1 εκατ ευρώ και το Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΕΑΙΤΥ) με 520.000 ευρώ.

Μέσα σ' αυτούς υπάρχουν και κάποιοι που λογικά θα έχουν τη δυνατότητα ν' αποπληρώνουν τα δάνειά τους (π.χ. Αττικό Μετρό, ΔΕΣΦΑ, ΕΑΣ, ΔΑΑ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΗ) αλλά υπάρχουν και κάποιοι άλλοι για τους οποίους η εξυπηρέτηση είναι εκ των πραγμάτων δύσκολη (ΟΜΜΑ, ΟΣΕ).

Όπως και να έχει, τα πράγματα είναι δύσκολα. Η κυβέρνηση δεν έχει επιδείξει σθεναρή στάση σε τίποτα εδώ και παραπάνω από έναν χρόνο, οι κόκκινες γραμμές της αποτελούν ανέκδοτο ενώ έχει κάνει απίστευτες υποχωρήσεις σε οτιδήποτε ζητούν οι δανειστές. Οι υπουργοί βέβαια κατανοούν την παγίδα (πιθανά μέτρα 13,7 δις είναι αυτά), αλλά η αποδοχή του αιτήματος τους (απομένουν τα διαδικαστικά μόνο για την ψήφιση της διάταξης) δείχνει ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας και ότι πολύ σύντομα πιθανόν να βρεθούμε σε νέα δυσμενή θέση για ψήφιση και άλλων μέτρων για καλυφθεί η καινούργια τρύπα...

Η Aegean, η Ryanair και τα "φθηνά" εισιτήρια (που κοστίζουν ακριβά)

Ο ερχομός της Ryanair στα αεροπορικά πράγματα έφερε καινούργια ήθη και έθιμα στις διάφορες "παραδοσιακές" αεροπορικές εταιρείες. Η επιτυχία της εταιρείας, που βγάζει χρήματα όχι από τους ναύλους καθεαυτούς αλλά ζητώντας παραχωρήσεις και έμμεσες χορηγίες από τους διαχειριστές των αεροδρομίων και τους τοπικούς ξενοδόχους και εμπορικούς συλλόγους (κάτι που κάνει και στην Ελλάδα) και  χρεώνοντας αρκετά ακριβά τις υπόλοιπες υπηρεσίες της όπως η βαλίτσα, η εκτύπωση του εισιτηρίου, το φαγητό στο αεροπλάνο και κάνοντας οικονομία πληρώνοντας ψίχουλα τους εργαζόμενούς της και πετώντας σε "μακρινά" αεροδρόμια (πλην ορισμένων εξαιρέσεων), άνοιξε την όρεξη και στους υπόλοιπους που προσπάθησαν ν' αντιγράψουν (ανεπιτυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις) την επιτυχία της εταιρείας.

Μια από αυτές τις εταιρείες είναι και η Aegean. Η εταιρεία του κυρίου Βασιλάκη, αφού κατάφερε να βγάλει εκτός μάχης και να εξαγοράσει την Ολυμπιακή (διαβάστε εδώ τι είχαμε γράψει όταν ανακοινώθηκε η είδηση), εκμεταλλευόμενη τις διασυνδέσεις του εν λόγω επιχειρηματία με ανώτερα κυβερνητικά στελέχη της ΝΔ (κυρίως) και του ΠΑΣΟΚ (δευτερευόντως) και την χρόνια απαξίωση της εταιρείας από τις κυβερνήσεις του πρώην δικομματισμού, νόμιζε ότι θα "κάνει πάρτυ", κρατώντας στα χέρια της την πλειοψηφία των κερδοφόρων δρομολογίων που την απασχολούσαν (δηλ. προς κεντρική και Β. Ευρώπη και εντός των συνόρων). Μπορεί ο εσωτερικός ανταγωνισμός να ήταν ανύπαρκτος και οι μεγάλες εταιρείες να μην ενδιαφέρονταν για την επέκταση δρομολογίων προς την χώρα μας, αλλά δεν υπολόγιζε ότι ο μόνος δρόμος για τη διατήρηση της κερδοφορίας της Ryanair ήταν η επέκταση. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο με την είσοδό της τελευταίας σε αγορές μικρές για τους άλλους, αλλά "σημαντικές" γι' αυτήν.

Στο δεύτερο σημείο που απέτειχε ο κύριος Βασιλάκης και η Aegean ήταν να καταλάβει ότι η προσαρμογή της Aegean δεν μπορούσε να γίνει με το ν' αρχίσει η εταιρεία να λειτουργεί ακριβώς με τους ίδιους όρους που λειτουργεί η Ryanair. Η διαφορά θα έπρεπε να γίνει με την προσφορά επιπλέον υπηρεσιών για το ίδιο κόστος και με έμφαση στην ποιότητα. Δυστυχώς όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε: τα standards της εταιρείας άρχισαν να πέφτουν, η εταιρεία έγινε πιο "σκληρή" σε θέματα αποσκευών (ακολουθώντας τακτικές που θα ζήλευε ακόμα και η Ryanair) και η κατάληξη όλων ήταν η εισαγωγή νέων "φθηνότερων" ναύλων που όμως δεν έχουν μαζί τους αποσκευές. Σ' αυτό δεν θα υπήρχε πρόβλημα αν δεν υπήρχε ένα μικρό θεματάκι: το κόστος του φθηνότερου ναύλου είναι ακριβώς εκείνο του προηγούμενου φθηνότερου εισιτηρίου τους (+- 5 ευρώ) το οποίο όμως περιλάμβανε και μια βαλίτσα στην μπαγκαζιέρα του αεροπλάνου. Έτσι στην πραγματικότητα η τιμή των εισιτηρίων της αυξήθηκε και παραμένει μεγαλύτερη ακόμα και αν τα εισιτήρια αγοραστούν σε περίοδο εκπτώσεων (σε σύγκριση πάλι με τις αντίστοιχες σε παλαιότερες εκπτωτικές περιόδους). Απλώς οι τιμές κρατήθηκαν στα προηγούμενα επίπεδα με ΑΦΑΙΡΕΣΗ των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Το τραγικότερο; Οι τιμές της παραμένουν ακριβότερες από αυτές της Ryanair - ειδικά στα δρομολόγια του εσωτερικού (π.χ. με Ryanair ένα εισιτήριο μεταξύ Αθηνών και Χανίων στην περίοδο των Χριστουγέννων κοστίζει 66 ευρώ ενώ με Aegean 114, ενώ και οι διαφορές μεταξύ Αθηνών και Λονδίνου είναι ακόμα μεγάλες για την ίδια περίοδο).

Για την ώρα η εταιρεία αντέχει. Τα καταφέρνει γιατί έχει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα π.χ. καλές ανταποκρίσεις από το εσωτερικό για προορισμούς του εξωτερικού, μεγαλύτερο δίκτυο για εντός Ελλάδος προορισμούς, φτηνότερη χρέωση αποσκευής (το οποίο όμως και πάλι δεν καλύπτει πολλές φορές τη διαφορά στην τελική χρέωση) και το όνομα της Ολυμπιακής (κάτω από την οποία κάνει δρομολόγια σε αρκετούς προορισμούς και το οποίο ακόμα "μετράει" σε πολλούς). Η αλήθεια όμως είναι μία: αν δεν γίνουν αλλαγές νοοτροπίας και οι τιμές δε γίνουν πραγματικά ανταγωνιστικές, το μερίδιο της εταιρείας στην χώρα μας θα μειώνεται και οι ζημιές της θ' αυξάνονται, ιδιαίτερα όσο η Ryanair επεκτείνεται σε δρομολόγια εσωτερικού. Και η εταιρεία πλέον δε θα μπορεί να στηριχθεί ποια σε πολιτικούς σωτήρες. Οι ευκαιρίες της τελείωσαν.

Τι πρέπει να κάνετε για να γίνετε γραμματόσημο - μια ιστορία ελληνικής τρέλας... / Σε τουρκικά χέρια η Ολυμπιακή;

Μια από τις ειδήσεις που δεν έχουν σχέση με τα μνημόνια, τις ιδιωτικοποιήσεις και την αποψίλωση των εργασιακών δικαιωμάτων αλλά αξίζει να προσέξουμε είναι η παρακάτω.

Στις 16 Σεπτεμβρίου τα ΕΛΤΑ κυκλοφορούν τη νέα τους σειρά γραμματοσήμων με τίτλο «Διακεκριμένες Ελληνικές Προσωπικότητες». Τίποτα το φοβερό μέχρι εδώ – το ενδιαφέρον όμως εστιάζεται αλλού. Καταρχήν η σειρά αυτή ήταν εκτός προγράμματος και για συνήθως για να εισαχθεί καινούργια σ’ αυτό είτε συμβαίνει κάποια μεγάλη αθλητική επιτυχία είτε κάποιο κοσμοϊστορικό γεγονός. Αλλά και αυτό μπορεί να το κατανοήσει κανείς – «χρήματα δεν είχαν τα ΕΛΤΑ, είπαν να τα βγάλουν από τους φιλοτελιστές», που αν και δεν είναι απολύτως σωστό μπορεί να σταθεί. Αυτό όμως που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε είναι η σύνθεση της σειράς στην οποία περιλαμβάνονται oι: Βαγγέλης Παπαθανασίου (o γνωστός συνθέτης), Jim Giannopoulos (Πρόεδρος & CEO Fox Entertainment), Δρ. Άρης Πατρινός (ο καθηγητής που θεωρείται το «μυαλό» πίσω από τη δημιουργία ενός συνθετικού χρωμοσώματος), Νίκος Αλιάγας (ο γνωστός παρουσιαστής), Ανδρέας Λιβέρης (επιχειρηματίας, ιδρυτής της Dow Chemicals) και το Ίδρυμα Νιάρχου.

Καταρχήν με βάση τον κανονισμό των ΕΛΤΑ, που ισχύει από το 1999, άτομα εν ζωή δεν γίνεται να τιμηθούν με την έκδοση γραμματοσήμου πλην Προέδρων Δημοκρατίας. Εξαίρεση αποτελούν οι Ολυμπιονίκες και οι Παγκόσμιοι Πρωταθλητές. Εδώ έγινε μια πρωτοφανής παρασπονδία, αφού κανείς από αυτούς (όσο και αν θεωρήσουμε αν είναι σπουδαίοι ή αν έχουν προσφέρει έργο ή όχι) δεν έχει κάνει κάτι τον τελευταίο καιρό που να έγινε κάτω από τη σημαία της Ελλάδας και να τίμησε αυτό που γενικά ονομάζουμε «τα ελληνικά χρώματα».

Το ερώτημα που τέθηκε από πολλούς (και κυρίως από τους δημοσιογράφους του «The Press Project» που ανακίνησε το θέμα αρχικά) είναι το πως είναι δυνατόν να κάνεις γραμματόσημο τον Νίκο Αλιάγα, όταν δεν έχεις κάνει τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι εν ζωή; Τα δε πρόσωπα είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα και η επιλογή τους περίεργη. Π.χ. ακόμα με το σκεπτικό της προαγωγής της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό (που χρησιμοποιήθηκε από τα ΕΛΤΑ ως επίσημη δικαιολογία) αυτό συμβαίνει με το συσχετισμό της με την Dow Chemicals που συνδέεται με τις βόμβες ναπάλμ και τον Agent Orange (Πορτοκαλί Παράγοντα) στο Βιετνάμ, που ευθύνεται για το θάνατο και την αναπηρία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, μέχρι την εξαγορά της Union Carbide, γνωστής από το ατύχημα του Μποπάλ στην Ινδία. Ποιος μέσος πολίτης επίσης γνωρίζει τον πρόεδρο της Fox Entertainment; Και γιατί αφού μιλάμε για πρόσωπα, κάνουμε γραμματόσημο ένα ίδρυμα όπως το Ίδρυμα Νιάρχου; Και ανεξάρτητα από την αναγνωρισιμότητά του, πως προάγει την εικόνα της Ελλάδας ο αξιαγάπητος κατά τ’ άλλα Νίκος Αλιάγας;

Η υπόθεση έφτασε μέχρι το γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας από την Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία. Βέβαια αν τα μέλη του συμβουλίου της διάβαζαν εφημερίδες θα ήξεραν ότι ο Πρόεδρος μας τελεί εν υπνώση εδώ και αρκετά χρόνια, και δεν ασχολείται με άλλα πράγματα πιο μεγάλα, όπως τα Μνημόνια. Με τα γραμματόσημα θα το έκανε; Συν τοις άλλοις (και επειδή όπου γάμος και χαρά και ο Παπούλιας πρώτος), αυτός φρόντισε να δηλώση συμμετοχή στην εκδήλωση για την βράβευση των «διακεκριμένων» αυτών προσωπικοτήτων που θα γίνει στο Μουσείο της Ακρόπολης (μαζί με τον Σαμαρά βέβαια, που είναι ως πρόσωπο η χαρά του φωτογράφου).

Ένα ακόμα ενδιαφέρον της υπόθεσης, έρχεται από το περιοδικό Φιλοτέλεια (τ. 680, Μάιος / Ιούνιος 2013) στο οποίο γίνεται λόγος για «διαφαινόμενο εξαναγκασμό που υφίστανται τόσο το ΔΣ των ΕΛΤΑ όσο και η Διεύθυνση Φιλοτελισμού». Από ποιον όμως γίνεται ο εξαναγκασμός; Όχι πάντως από τη κυρία Λεβέντη (της γνωστής οικογενείας – όχι δεν είναι συγγενής του Βασίλη), που λειτούργησε ως «λαγός» κάνοντας την πρόταση στα ΕΛΤΑ.

Σ’ αυτό το σημείο μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε – όμως για να παίρνονται τέτοιες αποφάσεις κόντρα στον κανονισμό του οργανισμού, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει «άνωθεν» εντολή. Και τέτοιες πιέσεις μόνο υπουργικά ή και Πρωθυπουργικά γραφεία τις ασκούν.

Γιατί όμως να γίνει μια τέτοια τιμή στον κύριο Λιβέρη; Στον κύριο Γιαννόπουλο; Στο ίδρυμα – «διακεκριμένη προσωπικότητα» Νιάρχου; (Για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και τον Αλιάγα δεν το συζητάμε – κλασσικοί μαϊντανοί που πάνε με όλα σαν την Κόκα-Κόλα).  Η απάντηση είναι απλή: για τον ίδιο λόγο ο Κινέζος «Kάπταιν» Γουέι παρασημοφορήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Φοίνικα, δηλ. το λαϊκώς λεγόμενο «γλύψιμο». Και το ίδρυμα Νιάρχου, και ο κύριος Λιβέρης και ο κύριος Γιαννόπουλος έχουν τη δυνατότητα με αγαθοεργίες, με «επενδύσεις» και με το γύρισμα ταινιών να φέρουν χρήματα στην Ελλάδα, κάτι που παρά την αδιαμφισβήτητη για πολλούς ελληνικότητά τους, δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα. Ορισμένοι λοιπόν πιστεύουν ότι με το γραμματόσημο θα φιλοτιμηθούν να κάνουν κάποια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση...

Χρειαζόταν όμως; Πιστεύουμε πως όχι. Και ξέρουμε τουλάχιστον καμιά 10αριά, πιο αναγνωρίσιμους, «Έλληνες» και «φιλέλληνες» που θα μπορούσαν με το ίδιο σκεπτικό να γίνουν γραμματόσημο (αφού δυστυχώς οι τηλεκάρτες ουσιαστικά μας τελείωσαν). Γιατί όχι και την Νία Βαρντάλος; Τον Yanni; Τον Θεόδωρο Γιουρτσίχιν, τον Πόντιο κοσμοναύτη; Γιατί όχι το Ίδρυμα Ωνάση (που έχει πληρώσει και ένα Ωνάσειο στο κάτω-κάτω); Γιατί όχι τον κορυφαίο επιδημιολόγο στον κόσμο, καθηγητή Τριχόπουλο; Τον Μιχάλη Δερτούζο που συμμετείχε στη δημιουργία του ίντερνετ; Γιατί όχι τον μεγαλό «σαπουνά» της Αμερικής, τον κύριο Σταθάκη; Και ο κατάλογος συνεχίζεται... Για τους συγκεκριμένους που τιμώνται με το γραμματόσημο, θα έφτανε για να προσεταιριστούν μια κίνηση αβρότητας, έστω και με τον «εθνικό μας εκποιητή» τον κύριο Σαμαρά. Με τη φόρα που έχουν πάρει, πάλι καλά που δεν έκαναν και τον Αντενοκούνμπο γραμματόσημο, γιατί θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι...

Και για να μην ξεχνιόμαστε... Και μέσα σ' όλα τ' άλλα, κυκλοφόρησε και η φήμη ότι έχει επισήμως κατατεθεί πρόταση για την πώληση του 100% της Olympic Air στον τουρκικό αερομεταφορέα, Turkish Airlines. Σύμφωνα με την πρόταση η ελληνική εταιρεία θα διατηρήσει για τουλάχιστον δύο χρόνια το όνομα και τα σήματά της, καθώς και διακριτό πτητικό έργο, στόλο και προσωπικό. Στη συνέχεια θα ενταχθεί πλήρως στη μητρική εταιρεία. Ο διευθύνων σύμβουλος της Turkish Airlines, Τεμέλ Κοτίλ, δήλωσε αποκλειστικά στην εφημερίδα Zaman ότι η προσφορά τους είναι κατά 19 εκατομμύρια ευρώ μεγαλύτερη από αυτήν της Aegean. Υψηλόβαθμο στέλεχος της Olympic που δεν κατονομάζεται από την εφημερίδα, επιβεβαίωσε την πληροφορία. Όλα τα είχε η Ολυμπιακή ο φερετζές της έλειπε δηλαδή...

Κατασχέσεις μισθών για χρέη προς το Δημόσιο 300 ευρώ και περιουσιών για 3000 ευρώ/ Επισημοποίηση του "γάμου" Aegean - Ολυμπιακής

Το φέσι στο δημόσιο έχει φτάσει σε πολύ μεγάλο μήκος και έτσι η κυβέρνηση, παίζοντας το σκληρή εκεί που την παίρνει (δηλαδή σε μας), ετοιμάζεται να προχωρήσει  σε κατασχέσεις μισθών και συντάξεων για κάθε είδους χρέη προς αυτό, εάν αυτά ξεπερνούν τα 300 ευρώ.Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από το νόμο και τις εντολές που έχουν λάβει οι ΔΟΥ, θα παρακρατείται το 25% των αποδοχών για οφειλές άνω των 300 ευρώ, που αφορούν κάθε είδους φόρο, τέλη, εισφορές, ακόμη και κλήσεις της Τροχαίας. Όπως έγινε γνωστό πάντως, δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών ή συντάξεων ή άλλου βοηθήματος, εφόσον το ποσό αυτό μετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών εισφορών είναι μέχρι 1000 ευρώ μηνιαίως.  Αν ο μισθός υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό αυτών και επιτρέπεται η κατάσχεση του 25% αυτών, αρκεί το ποσό που απομένει στο φορολογούμενο να μην είναι κάτω από 1000 ευρώ. Πέραν των κατασχέσεων αποδοχών, η εφορία προχωρά και σε άνοιγμα τραπεζικών καταθετικών λογαριασμών, από όπου θα κατάσχονται ποσά από φορολογούμενους με ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο. Την ίδια ώρα ετοιμάζονται και πλειστηριασμοί για χρέη πάνω από 3000, με τα πρώτα ακίνητα να είναι ήδη έτοιμα να βγουν στο σφυρί. 

Η απορία μας πάντως είναι η εξής: με τις νέες φορολογικές επιβαρύνσεις ποιος θα είναι αυτός που θα πληγεί πραγματικά; Προφανώς αυτοί που ήταν "φορολογικά ενήμεροι" όλα αυτά τα χρόνια και πλέον λόγω της κατάστασης δεν μπορούν ν' ανταπεξέλθουν. Το δεύτερο ερώτημα που θέτουμε είναι το εξής: αν βγουν τ' ακίνητα αυτά στο σφυρί, θα εισπράξει το κράτος τα χρωστούμενα ή θα ωφεληθούν ορισμένοι κύκλοι (κτηματομεσιτικοί) που θ' αγοράσουν σε τιμή-ευκαιρία, ακίνητα σε "ακριβές" περιοχές για μελλοντικές "επενδύσεις";

Και για να μην ξεχνιόμαστε... Πέρσυ τον Μάρτη είχαμε γράψει για το ότι παρά την απαγόρευση από την Κομισιόν, η συγχώνευση Ο.Α. και Aegean είχε γίνει "κάτω από το τραπέζι" (διαβάστε εδώ αναλυτικά). Οι δύο εταιρείες τελικά βαρέθηκαν να παίζουν κρυφτό και αποφάσισαν να προχωρήσουν στην επισημοποίηση του "δεσμού" τους, ανακοινώνοντας την εξαγορά της Ο.Α. από την Αegean έναντι 72 εκατομμυρίων ευρώ. Ήδη βέβαια η Aegean είχε πάρει κοψοχρονιά τις θέσεις της Ολυμπιακής στα μεγάλα αεροδρόμια του κόσμου και είχε αποκτήσει μονοπώλιο σχεδόν σε αρκετές πτήσεις της Δυτικής Ευρώπης - αυτό και μόνο καλύπτει κατά πολύ το τίμημα που κατέβαλλε. Βέβαια στα περισσότερα δρομολόγια εσωτερικού επικρατεί εδώ και καιρό μονοπώλιο - με τις πτήσεις π.χ. για Λήμνο να κοστίζουν ακριβότερα απ' ότι ένα εισιτήριο με επιστροφή στο Λονδίνο. Αλλά είπαμε: τα χρήματα είναι στα εσωτερικά δρομολόγια, αφού εκεί το κόστος πτήσης είναι λιγότερο. Τα συγχαρητήρια μας λοιπόν στην κ. Μπακογιάννη και στον κ.Χατζιδάκη. Το έργο που ξεκίνησαν κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση της ΝΔ, ολοκληρώθηκε...

Φορολογούνται οι ημιυπαίθριοι;/ Νέο σχέδιο Μάρσαλ από την ΕτΕπ; / Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού η διακοπή δρομολογίων της Ολυμπιακής

Είδηση: Τριπλή παγίδα για όσους ρύθμισαν τους ημιυπαίθριους, καθώς κινδυνεύουν να χάσουν μέρος από τη φοροαπαλλαγή των τόκων στεγαστικού δανείου, αλλά και να πιαστούν στα τεκμήρια και στο «πόθεν έσχες». Υστερα από έναν χρόνο και, το υπουργείο Οικονομικών -αν και επανειλημμένως έχει τονίσει ότι δεν θα υπάρξει φορολογική επιβάρυνση- τώρα ξεκαθαρίζει πως η επιφάνεια των ημιυπαίθριων και βοηθητικών χώρων θα λαμβάνεται υπόψη κατά τη φορολογία εισοδήματος, δηλαδή κατά τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης (τεκμήρια), το «πόθεν έσχες» και κυρίως στην έκπτωση της δαπάνης από τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας. Εξέλιξη που θα φέρει περισσότερα έσοδα στα κρατικά ταμεία από τον επόμενο χρόνο.

Για τους ρυθμιζόμενους χώρους, ημιυπαίθριους και βοηθητικούς, δεν οφείλονται αναδρομικά φόροι (όσοι πληρώθηκαν δεν αναζητούνται), δεν εκκρεμούν ασφαλιστικές διαφορές, δεν επιβαρύνονται με Φόρο Ακίνητης Περιουσίας και δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων. Σύμφωνα, όμως, με τη χθεσινή εγκύκλιο του υφυπουργού Οικονομικών Δημήτρη Κουσελά, οι ιδιοκτήτες των ημιυπαίθριων πρέπει να γνωρίζουν ότι η επιφάνεια των ημιυπαίθριων συνυπολογίζεται στα τεκμήρια απόκτησης ακινήτου, δηλαδή στο «πόθεν έσχες», και λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό της απαλλασσόμενης ή φορολογούμενης επιφάνειας του ακινήτου στη φορολογία εισοδήματος. Συνεπώς, η επιφάνεια αυτή λαμβάνεται υπόψη σε «8» περιπτώσεις:

8 περιπτώσεις που μετράει

1 Απαλλαγή από φόρο εισοδήματος του ακαθάριστου εισοδήματος ιδιοκατοίκησης.

2 Τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα.

3 Εκπτωση από εισόδημα δεδουλευμένων τόκων στεγαστικού δανείου που καταβάλλονται για απόκτηση πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. και για δάνεια που συνήφθησαν μέχρι 31.12.2002. Η αύξηση της επιφάνειας και ο επιμερισμός των τόκων περιορίζει το αφορολόγητο για τα πρώτα 120 τ.μ.

4 Μείωση φόρου από το 20% των τόκων στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. για δάνεια που συνήφθησαν από 1.1.2003 και μετά.

5 Προσδιορισμό του αντικειμενικού εισοδήματος βάσει της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης της ιδιοκατοικούμενης ή μισθούμενης ή δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας.

6 Προσδιορισμό των τεκμηρίων για μία ή περισσότερες δευτερεύουσες κατοικίες.

7 Προσδιορισμό της ετήσιας δαπάνης βάσει των ποσών που πραγματικά καταβάλλονται για αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών (δεν αφορά πρώτη κατοικία μέχρι 120 τ.μ. και αξία μέχρι 200.000 ευρώ από 17.12.2010 έως 31.12.2012).

8 Προσδιορισμό του εισοδήματος από ακίνητα (σε εκμίσθωση, ιδιοχρησιμοποίηση και δωρεάν παραχώρηση συνυποβάλλεται η αναλυτική κατάσταση μισθωμάτων, ειδικό έντυπο Ε2 μαζί με το Ε1).

Οι ιδιοκτήτες που τακτοποιούν τους ημιυπαίθριους και τους βοηθητικούς χώρους πρέπει να έχουν υπόψη τις πρόσθετες υποχρεώσεις τους από το επόμενο έτος:

Α Αν η τακτοποίηση (ως χρόνος τακτοποίησης λαμβάνεται η ημερομηνία που φέρει η σφραγίδα της πολεοδομίας για τη βεβαίωση της πληρότητας του φακέλου στο αντίγραφο της αίτησης) έγινε το 2010 ή 2011, οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται για πρώτη φορά να τους συμπεριλάβουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2012. Ειδικά για τους ημιυπαίθριους που τακτοποιούνται το 2011 (ανεξαρτήτως ημερομηνίας) δηλώνονται διορθωμένοι για όλη τη χρήση του 2011 από του χρόνου και μετά. Επίσης, οι χώροι που τακτοποιούνται το 2012 δηλώνονται διορθωμένοι για όλη τη χρήση του 2012 από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2012 και μετά.

Β Οι ιδιοκτήτες που δεν θα δηλώσουν τους τακτοποιημένους χώρους αντιμετωπίζουν πρόσθετους φόρους, πρόστιμα, προσαυξήσεις και δεν θα μπορούν να μεταβιβάσουν τα ακίνητα αυτά. Δεν τίθεται ζήτημα καταβολής φόρων, προστίμων ή προσαυξήσεων για τα χρόνια πριν από την τακτοποίησή τους και τυχόν φόρος εισοδήματος που καταβλήθηκε δεν συμψηφίζεται και δεν επιστρέφεται.

Γ Ο ιδιοκτήτης δεν χρειάζεται να υποβάλει νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων για να δηλώσει ως κύριο τον ημιυπαίθριο, τον οποίο έως τώρα δήλωνε ως βοηθητικό χώρο. Η μετατροπή του ημιυπαίθριου από βοηθητικό σε κύριο χώρο θα γίνει στην περίπτωση μεταβίβασης του ακινήτου (αγορά, μεταβολή εμπράγματου δικαιώματος, μεταβολή ποσοστών ιδιοκτησίας, διαχωρισμός επικαρπίας και ψιλής κυριότητας κ.λπ.)

Δ Αν, όμως, ο ημιυπαίθριος δεν είχε δηλωθεί έστω ως βοηθητικός χώρος, τότε μετά την τακτοποίησή του πρέπει να υποβληθεί νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων, όπου θα αναγράφεται ο ημιυπαίθριος ως κύριος χώρος.

Ε Εν τούτοις ο ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να υποβάλει από μόνος του νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων, όπου θα απεικονίσει την πραγματική κατάσταση του ημιυπαίθριου, δηλαδή θα τον συμπεριλάβει στον κύριο χώρο αντί του βοηθητικού, από το επόμενο της τακτοποίησής του έτος.

ΣΤ Οι ημιυπαίθριοι ή βοηθητικοί χώροι που μεταβιβάζονται με επαχθή αιτία και κατά το χρόνο μεταβίβασης έχουν διαμορφωθεί σε κύριους χώρους, τότε υπάγονται σε Φόρο Μεταβίβασης Ακινήτου. Συνεπώς και η απαλλαγή πρώτης κατοικίας αφορά την επιφάνεια των ημιυπαίθριων, εφόσον κατά το χρόνο αγοράς έχει ολοκληρωθεί η ρύθμισή τους.

Ζ Αν είχε πληρωθεί φόρος μεταβίβασης για την αξία του ρυθμισμένου ημιυπαίθριου ή βοηθητικού χώρου κατά την ημέρα αγοράς (σύνταξη μεταβιβαστικού συμβολαίου) για ακίνητα που είχαν υπαχθεί στις διατάξεις περί απαλλαγής πρώτης κατοικίας, τότε ο φόρος μπορεί να επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθείς εντός τριετίας και ύστερα από αίτηση του ιδιοκτήτη.

Η Οι χώροι που ρυθμίζονται πολεοδομικά μεταβιβάζονται με τη σημείωση ότι «ρυθμίστηκαν με τις διαδικασίες του ν. 3843/2010». Η βεβαίωση αυτή (δηλ. αντίγραφο της αίτησης του ενδιαφερομένου επί της οποίας έχει τεθεί η σφραγίδα περαίωσης της διαδικασίας), η οποία επισυνάπτεται στο σχετικό μεταβιβαστικό συμβόλαιο, επέχει θέση βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης για τους ρυθμισθέντες χώρους και για το χρονικό διάστημα διατήρησης της συγκεκριμένης χρήσης.

Σχόλιο: Οι ημιυπαίθριοι αποτελούν μια από τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αρχιτεκτονικής που όμως έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης για χιλιάδες κατασκευαστές και ιδιοκτήτες που βρήκαν έτσι ευκαιρία (έχοντας υπόψιν τους την υποστελέχωση στις πολεοδομίες και τους πλημμελείς ελέγχους) ν' αυξήσουν τα τετραγωνικά των σπιτιών τους. Δεν θα επεκταθούμε αν αυτό είναι σωστό ή λάθος (αυτό πρέπει να το εξετάσουμε κατά περίπτωση), όπως και να έχει όμως το "κλείσιμό" τους αποτελεί κοινό τόπο και ήταν ένα ζήτημα που έπρεπε να διευθετηθεί. Δυστυχώς, η "τακτοποίησή" τους (και εκτός του ότι αποτέλεσε μια επιβράβευση της παρανομίας που είχε γίνει) έγινε καθαρά για οικονομικούς λόγους: Το κράτος είδε μια "χρυσή ευκαιρία" για να εισπράξει ζεστό χρήμα, μη λαμβάνοντας υπόψιν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της "τακτοποίησης", υποσχόμενη "φορολογική ασυλία" για όσους περνούσαν από το ταμείο.

Η πρώτη παλλινωδία επ' αυτού έγινε κατά την περίοδο που η τακτοποίηση ήταν ενεργή - τότε υπουργοί και υφυπουργοί άλλαξαν γνώμη μια ντουζίνα φορές μέχρι να καταλήξουν στο ότι οι ημιυπαίθριοι δε θα λαμβάνονται υπόψιν στην φορολογία εισοδήματος, μπροστά στον κίνδυνο να εισπράξουν λιγότερα απ' αυτά που ανέμεναν. Όπως ήταν αναμενόμενο οι φορολογούμενοι πήραν στα σοβαρά τις εγγυήσεις της κυβέρνησης (που δε θα έπρεπε μιας και υπάρχει το προηγούμενο με τη δόμηση στις περιοχές Natura όπως φαίνεται εδώ) κι έτσι τα κρατικά ταμεία πήραν μια ανάσα (μαζί και τα τεχνικά γραφεία που ο κύκλος εργασιών τους έχει πέσει σε τραγικά επίπεδα την τελευταία διετία). Οι "καινούργιες συνθήκες" όμως (που βέβαια δεν είναι καινούργιες μιας και τα μέτρα έχουν προαναγγελθεί εδώ και πολύ καιρό όπως φαίνεται εδώ) χρησιμοποιούνται σα δικαιολογία για νέα αλλαγή πλεύσης που ναι μεν δε γενικεύουν τη φορολόγηση σε όλους τους "τακτοποιημένους" ημιυπαίθριους αλλά πιάνουν τη μεγάλη πλειοψηφία τους. Μήπως θα πρέπει αυτό να κάνει πιο επιφυλακτικούς τους πολίτες στην πολυαναμενόμενη (και πολυδιαψευσμένη) ρύθμιση για τα αυθαίρετα; Λαμβάνοντας υπόψιν τις όποιες αλλαγές θα γίνουν και στις πολεοδομίες, θα πρέπει να είναι διπλά προσεκτικοί...

Είδηση 2η: Ενα σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα, ώστε να μη «βουλιάξει» στην ύφεση από το νέο πακέτο μέτρων σχεδιάζουν τα κοινοτικά όργανα. Πηγές εκ Βρυξελλών εκτιμούν ύφεση άνω του 4% (από 3% που υπολογιζόταν τώρα), λόγω της μεγάλης μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης και της ανεργίας που θα φέρουν τα νέα μέτρα. Επιχειρείται να μετριαστεί με κοινοτική στήριξη, αφού η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να περικόψει και επενδυτικές δαπάνες. Το «όχημα» για τη διαχείριση των κεφαλαίων θα είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Σύμφωνα με δήλωση του αντιπροέδρου της ΕΤΕπ, Ματίας Κόλατς-Ανεν, σε γερμανική εφημερίδα, θα βοηθηθεί η Ελλάδα μ' ένα 15ετές πρόγραμμα ανασυγκρότησης, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% (7,5 δισ. ευρώ). Το πρόγραμμα θα στοχεύει κυρίως στις μικρές και μεσαίες εταιρείες, αλλά και σε σχέδια ενίσχυσης των δημόσιων υποδομών.

Το στέλεχος της ΕΤΕπ αναφέρει ως παράδειγμα την ανοικοδόμηση της Γερμανίας μετά τον πόλεμο, αλλά και την ενοποίηση Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία. Εξηγεί ότι και στις δύο περιπτώσεις απαιτήθηκε πολυετής προσπάθεια.

Ως εκ τούτου, συνεχίζει, το πρόγραμμα σταθεροποίησης, που λήγει το 2015, δεν επαρκεί και απαιτείται μακροχρόνιος και συστηματικός σχεδιασμός, καθώς, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, η Ελλάδα δεν μπορεί να ζήσει μόνο από τον τουρισμό και θα χρειαστεί κάποια χρόνια έως ότου αναπτύξει ανταγωνιστικά προϊόντα στις ξένες αγορές.

Εκτιμά μάλιστα ότι οι ενισχύσεις της Τράπεζας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, «αρκεί τα κονδύλια να απορροφηθούν, γιατί μέχρι σήμερα η Αθήνα δεν τα έχει αξιοποιήσει» αναφέρει ο Κόλατς-Ανεν. Επισημαίνει μάλιστα ότι η Ελλάδα έχει υποβάλει τις λιγότερες αιτήσεις για επιδοτήσεις σε σχέση με τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Λέει μάλιστα ότι έχει στείλει συνεργάτες του στην Ελλάδα, προκειμένου να βοηθήσουν τις υπηρεσίες να ξεπεράσουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια που μπλοκάρουν τη ροή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.

Στο ζήτημα είχε αναφερθεί πριν από λίγο καιρό και ο Ελληνας αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Πλούταρχος Σακελλάρης. Εκανε λόγο για ένα επενδυτικό ευρωομόλογο, που θα εκδίδεται από εταιρείες ειδικού σκοπού, με το οποίο θα αναζητούνται κεφάλαια για επενδύσεις με χαμηλότερο επιτόκιο και την εγγύηση της ΕΤΕπ.

Σημειώνεται ότι στους νέους κανονισμούς που ολοκληρώνει η Κομισιόν με το Ευρωκοινοβούλιο για τη δημοσιονομική αρχιτεκτονική της Ε.Ε. και στόχος είναι να εγκριθούν στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου, εφεξής θεσπίζεται πλαφόν στην ετήσια αύξηση δαπανών, αλλά από αυτό εξαιρούνται (με βάση τα προσχέδια, που ακόμη επεξεργάζονται τα κοινοτικά όργανα) οι δαπάνες για επενδύσεις και δράσεις στήριξης των ανέργων.

Σχόλιο: Χωρίς επενδύσεις, η χώρα μας πολύ δύσκολα θα βγει από την κρίση - αυτό είναι σίγουρο. Πως θα μπορέσει να γίνει όμως αυτό, όταν το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι το πρώτο που περικόπτεται με κάθε νέο πακέτο μέτρων; Η προσέλκυση ξένων επενδυτών και οι αποκρατικοποιήσεις κερδοφόρων επενδύσεων δεν είναι λύσεις. Στην πρώτη περίπτωση οι επενδυτές αντιμετωπίζουν την χώρα μας ως πηγή γρήγορου πλουτισμού και "αναχωρούν" με την πρώτη ευκαιρία (πράγμα που συμβαίνει και σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου για να είμαστε ειλικρινείς), ενώ στην δεύτερη τα άμεσα οφέλη δημιουργούν μελλοντικές εισοδηματικές τρύπες αφού οι κερδοφόρες επιχειρήσεις φέρνουν ζεστό χρήμα κάθε χρόνο στο κράτος από τα μερίσματα κ.ο.κ. και επομένως η πώλησή τους δημιουργεί την ανάγκη για κάλυψη των χρημάτων από άλλες πηγές.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η φαινομενική διάθεσή της να επενδύσει στην χώρα μας, θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να υπάρξει θετικό πρόσημο στους δείκτες ανάπτυξης. Γι' αυτό όμως δεν αρκούν αμφιβόλου αξίας "fast-track" επενδύσεις (που συν τοις άλλοις έχουν και αρνητικές περιβαλλοντικές προεκτάσεις όπως τονίζεται εδώ), αλλά χρειάζεται σωστός σχεδιασμός και όχι μια διάθεση "περάστε κόσμε". Αν η χώρα μας παρουσιαστεί ως σοβαρή χώρα, θα την πάρουν και οι άλλοι στα σοβαρά - διαφορετικά με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα (και με μια έντονη εντύπωση ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται ν' αντέξει μεγάλο χρονικό διάστημα) κανείς σοβαρός επενδυτής δεν πρόκειται να έρθει: αυτοί ψάχνουν ευκαιρίες μεν αλλά θέλουν και το κατάλληλο περιβάλλον. Σε "περίεργες" εποχές μόνο "μπατίρηδες" - αλεξιπτωτιστές τύπου Minoan (θυμηθείτε την υπόθεση της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο) θα έρχονται και πρόοδος δεν θα υπάρξει. Και όπως αναφέρεται σωστά στο ρεπορτάζ, η χώρα μας μόνο από τον τουρισμό δεν θα μπορεί να ζήσει.

Και για να μην ξεχνιόμαστε... Την επαναδραστηριοποίηση της Olympic Air σε γραμμές εσωτερικού, όπως για παράδειγμα στις γραμμές Αθήνα - Κέρκυρα και Αθήνα - Αλεξανδρούπολη που ήδη εξυπηρετούνται από την Aegean Airlines, αλλά και τη διακοπή των δρομολογίων της Olympic Air σε γραμμές εξωτερικού, όπως για παράδειγμα Αθήνα - Λονδίνο και Αθήνα - Παρίσι, διερευνά η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο της διαδικασίας εξέτασης της συγκέντρωσης των αεροπορικών εταιρειών Olympic Air και Aegean Airlines, βάσει των εκτιμήσεων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αναφέρει στο έγγραφό του ο πρόεδρος της επιτροπής, κ. Κυριτσάκης, ο τυχόν αντι-ανταγωνιστικός χαρακτήρας της διακοπής δρομολογίων των δύο αεροπορικών εταιρειών (όπως της γραμμής Αθήνα-Ιωάννινα από την Aegean Airlines ήδη πριν από την απόρριψη του σχεδίου συγκέντρωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) διερευνάται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, βάσει σχετικών καταγγελιών αλλά και βάσει αυτεπάγγελτης έρευνας. Επίσης αναφέρεται ότι «για την πρόληψη και την καταστολή τυχόν αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών, διενεργήθηκε ήδη από το καλοκαίρι του 2010 επιτόπιος έλεγχος στα γραφεία τους από τους εντεταλμένους υπαλλήλους της Επιτροπής». Το θέμα το έχουμε συζητήσει ήδη εδώ και αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πόρισμα της επιτροπής...

Πηγές ειδήσεων: "Πρώτο Θέμα", "Ελευθεροτυπία" / Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για την "κυνηγημένη εξουσία" μπορείτε να βρείτε εδώ.