Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019

Λίγα λόγια για την κατάρρευση της Thomas Cook και τη σημασία της για τον ελληνικό τουρισμό

Η κατάρρευση της Thomas Cook ήρθε εκεί που δεν το περίμενε κανείς. Όχι γιατί ήταν άγνωστα τα οικονομικά προβλήματα της εταιρείας, ούτε γιατί ήταν άγνωστες οι οικονομικές πιέσεις που δεχόταν η εταιρεία τα τελευταία χρόνια. Αλλά γιατί όταν μια εταιρεία έχει ως χρηματοδότη την Fosun (ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοδοτικά γκρουπ της Κίνας), αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ταξιδιωτικά πρακτορεία στον κόσμο και έχει τεράστια ακίνητη περιουσία καθώς και την ικανότητα να κινεί εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, τότε η κατάρρευση της είναι μια δύσκολη υπόθεση και απόφαση.
Όλα αυτά βέβαια παύουν ισχύουν όταν αυτοί που παίρνουν αποφάσεις πιστέψουν ότι: α) ο χειρισμός της υπόθεσης μπορεί ν' αποτελέσει "παράδειγμα προς μίμηση" ή ως "προειδοποίηση" για μια μελλοντική παρόμοια κατάσταση και β) η εταιρεία αξίζει περισσότερο "σπασμένη σε κομμάτια" παρά "ολόκληρη" για τα μελλοντικά σχεδιά τους.
Βέβαια - ακόμα και σε μια ελεύθερη οικονομία όπως η βρετανική - η κατάρρευση μιας εταιρείας αυτού του μεγέθους αποτελεί μια πολιτική απόφαση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε ότι έδινε καλύτερο παράδειγμα με το να πληρώσει 200 εκατομμύρια λίρες για να φέρει τους εκατοντάδες χιλιάδες βρετανούς τουρίστες πίσω στην Μ. Βρετανία παρά να δώσει το ίδιο ποσό για να κρατηθεί η εταιρεία ενεργή. Επίσης αποφάσισε να μην πιέσει πολιτικά τους τραπεζικούς δανειστές της εταιρείας - 2 εκ των οποίων είναι υπό κρατικό έλεγχο - να μην πιέσουν για το ανωτέρο ποσό, το οποίο ήταν "έξτρα" στα 900 εκατομμύρια τα οποία είχε μαζέψει για να βγάλει τον χρόνο. Το ότι οι υποχρεώσεις της εταιρείας, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, ήταν προς προμηθευτές στο εξωτερικό, βοήθησε την απόφαση - όσο και αν αυτό ακούγεται σκληρό. Η Fosun από την άλλη έδινε τα 450 εκατομμύρια λίρες που της αναλογούσαν, αλλά μέχρι εκεί.
Και έτσι ήρθε η κατάρρευση.
Βέβαια το πιθανότερο σενάριο για την όλη υπόθεση είναι να μην χαθεί η εταιρεία πλήρως. Το πιθανότερο είναι να σπάσει σε κομμάτια - ξενοδοχεία, αεροπορική, ταξιδιωτικό πρακτορείο - και αυτά με τη σειρά τους σε άλλα μικρότερα, ανάλογα με το που βρίσκεται η βάση τους. Ο χρόνος θα δείξει βέβαια για το τι θα γίνει και το πόσες ακριβώς θέσεις εργασίας θα χαθούν - και που.
Το ίδιο ισχύει και για τον αντίκτυπο που θα έχει το κλείσιμο της εταιρείας στον ελληνικό τουρισμό. Πρόχειροι υπολογισμοί για το "φέσι" μόνο στα ξενοδοχεία της Κρήτης μιλάνε για ένα ποσό πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ - ένα ποσό από το οποίο πολλοί λίγα θα δοθούν στους δικαιούχους, όταν γίνει η εκκαθάριση της εταιρείας.
Οι ανοησίες που διαβάζουμε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες για "το κενό που μπορεί να καλυφθεί από τις εταιρείες χαμηλού κόστους" (βλ. Ryanair) προφανώς και δεν μπορούν ν' αντιμετωπιστούν σοβαρά. Η Thomas Cook πουλάει ολοκληρωμένα πακέτα: αεροπορικά εισιτήρια, μετακινήσεις, εκδρομές, ξενοδοχεία. Αυτά επηρεάζουν ξενοδοχεία, οδηγούς λεωφορείων, αεροδρόμια, εστιατόρια, tour representatives, εκδρομές κ.ο.κ. Και όλα αυτά κάτω από ένα λογότυπο και με την ολοκληρωμένη προστασία ATOL. H Ryanair προσπαθεί να νοικιάσει δωμάτια και αυτοκίνητα, αλλά δεν είναι τουριστικός πράκτορας και προσπαθεί ν' απεμπολήσει κάθε υποχρέωση που μπορεί να έχει για οτιδήποτε. Γι' αυτό εξάλλου και αν κάποιος θέλει π.χ. να "πετάξει" με Ryanair από το Λονδίνο στην Βυρητό θα πρέπει να κλείσει ξεχωριστά εισιτήρια και όχι ένα απευθείας. Η Ryanair δε θέλει ν' αναλάβει ούτε καν την μεταφορά των αποσκευών από το ένα αεροσκάφος της στο άλλο.
Με την κατάρρευση της Thomas Cook το κομμάτι της πίτας που απελευθερώνεται είναι μεγάλο. Στην χώρα μας διακινούσε εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες που έμεναν το λιγότερο 7-10 μέρες (σε αντίθεση με τις εταιρείες χαμηλού κόστους που συνήθως φέρνουν επιβάτες για μικρότερα χρονικά διαστήματα). Και τα χρήματα - και οι θέσεις εργασίας - που κάλυπτε πάρα πολλά.
Είναι προφανές ότι το κενό για την υπόλοιπη τουριστική σεζόν θα είναι μεγάλο, αλλά τουλάχιστον θα είναι δύο χαμένοι μήνες - και όχι 6 ή 7. Η μεγάλη μάχη θα δοθεί για την επόμενη σεζόν. Όπως γράψαμε παραπάνω, το κενό είναι μεγάλο. Κάποιοι θα προσπαθήσουν να το καλύψουν. Αλλά λίγοι μπορούν να δώσουν ένα ολοκληρωμένο πακέτο: πτήση, μετακίνηση, διαμονή, εκδρομές. Για να μη γελιόμαστε - το να στήσει κανείς μια τέτοια εταιρεία θέλει κεφάλαια. Και αυτοί οι λίγοι θα προσπαθήσουν να πιέσουν ξενοδόχους και παρόχους για ακόμα χαμηλότερες τιμές, ώστε να εξασφαλίσουν μεγαλύτερο κέρδος.
Αυτό θα επηρεάσει σίγουρα και όσους έρχονται στην Ελλάδα και την Κύπρο ως τουρίστες αυτόνομα. Οι διαθέσιμες θέσεις στις πτήσεις προς την Ελλάδα και την Κύπρο θα μειωθούν αφού εκείνοι που θα κλείνουν "πακέτα" θα έχουν προτεραιότητα.
Βέβαια είναι ακόμα νωρίς. Το θέμα είναι όμως ένα: μετά από μια μέτρια χρονιά, το μόνο που δεν χρειαζόταν ο τουρισμός ήταν μια τέτοια κατραπακιά...Για να μην πούμε για τη ζημιά στα δημοσιονομικά που θα είναι μεγάλη (και όλα αυτά σε μια εποχή που η παράνομη ενοικίαση τουριστικών καταλυμάτων υψηλού κόστους παραμένει ανθηρή - παρά το "ντου" που ξεκίνησε σε όσους νοικιάζουν δωμάτια και σπίτια σε ιστοσελίδες τύπου Airbnb).

Δεν υπάρχουν σχόλια: