Δευτέρα 30 Μαΐου 2011

Παπανδρέου: από προστάτης της περιουσίας του Δημοσίου στο μαζικό ξεπούλημα / Παζάρια για τον ΦΠΑ με την τρόικα

Είδηση: «Εμείς συμπαριστάμεθα στις προσπάθειες των εργαζομένων που θέλουν η ΔΕΗ να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο» δήλωνε το 2007 έξω από το κτίριο της επιχείρησης ο Γ. Παπανδρέου. Μαζί με τις δηλώσεις αυτές οι συνδικαλιστές ξεθάβουν και φωτογραφίες, αδιάψευστα ντοκουμέντα που ο πρωθυπουργός θα προτιμούσε να μείνουν καταχωνιασμένα στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Στο γραφείο του προέδρου της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, Ν. Φωτόπουλου, η φωτογραφία του Γ. Παπανδρέου με τους συνδικαλιστές κοσμεί τα ράφια του. Ηταν το 2007, όταν ο νυν πρωθυπουργός στην οδό Χαλκοκονδύλη, έξω από το κτίριο της ΔΕΗ, δήλωνε: «Εμείς συμπαριστάμεθα στις προσπάθειες των εργαζομένων και όλων των προοδευτικών πολιτών που θέλουν αυτό το, μεγάλο για μας, απόκτημα της ΔΕΗ, να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο».

Οι εργαζόμενοι της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) ανάρτησαν στο Διαδίκτυο την περασμένη εβδομάδα φωτογραφία που τραβήχτηκε το 2008 και δείχνει τον Γ. Παπανδρέου να κρατάει στα χέρια του ένα μπλουζάκι που έγραφε: «ΕΥΑΘ ΔΕΝ ΠΩΛΕΙΤΑΙ». Εναν χρόνο πριν γίνει πρωθυπουργός, κατήγγειλε ως ξεπούλημα την πρόθεση του τότε πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή να πουλήσει το 23%. «Σήμερα έρχεται και πουλάει το 40%» λένε οι συνδικαλιστές της ΕΥΑΘ.

Τον Απρίλιο του 2008 η Ενωση Λιμενεργατών Ελλάδας, το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, η Νομαρχία και ο Δήμος είχαν πραγματοποιήσει συναυλία στον Πειραιά με κεντρικό σύνθημα «Το λιμάνι δεν πωλείται». Στην εκδήλωση είχε παραστεί και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος είχε δηλώσει ότι η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. «έχει βρει μια πατέντα, ό,τι προσοδοφόρο να το εκποιεί αντί πινακίου φακής» και ότι η «πολιτική της Ν.Δ. είναι ανεύθυνη, καιροσκοπική και βοηθάει λίγους κερδοσκόπους». Εκλεισε την ομιλία του υποστηρίζοντας ότι «σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να παραχωρηθούν τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης».

Οσο για τους συνδικαλιστές του ΟΤΕ, θυμίζουν ότι το 2008 ο Γ. Παπανδρέου χαρακτήριζε «εγκληματική παράδοση» την πώληση του ΟΤΕ στους Γερμανούς της Deutsche Telekom και δεσμευόταν για «ανάκτηση του ελέγχου του ΟΤΕ από το Δημόσιο». Οι συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ που, όπως λένε, «τράβηξαν όλο το κουπί για να τους φέρουν στην κυβέρνηση» σήμερα αναφωνούν: «Πού είσαι νιότη που 'δειχνες πως θα γινόταν άλλος».

Σχόλιο: Πολλοί θα σκεφτούν ότι η ανάσυρση παλιών δηλώσεων ή κινήσεων του νυν Πρωθυπουργού είναι άδικη - "άλλες οι συνθήκες τότε, άλλες σήμερα". Εμείς όμως έχουμε διαφορετική άποψη: αν ο Πρωθυπουργεύον της χώρας πίστευε πραγματικά ότι η κρατική περιουσία, οι υποδομές και ο φυσικός πλούτος της χώρας έπρεπε να μείνουν στα χέρια του Δημοσίου, δηλαδή όλων μας, θα τα υπερασπιζόταν, βάζοντας φραγμούς απ' την αρχή. Θα είχε επίσης κάνει άλλες επιλογές (τόσο εξαρχής όσο και στη συνέχεια), κι όχι εκείνες που μαθηματικά θα οδηγούσαν στην αναγκαιότητα λήψης μέτρων χωρίς επιστροφή.

Έτσι τόσο σε μας, όσο και σε μια μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου, δημιουργείται η εντύπωση ότι οι τότε κινήσεις του Γιώργου Παπανδρέου ήταν ευκαιριακές και επιβλήθηκαν από την κομματική ανάγκη να πάρει το ΠΑΣΟΚ με το μέρος του τον ισχυρό και πολιτικά ενεργό, εργασιακό δυναμικό των ΔΕΚΟ, το οποίο εξάλλου είχε θρέψει το "κίνημα" στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Οι συνθήκες βέβαια από τότε έχουν αλλάξει, η χώρα είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένη από τις ξένες αγορές και αυτές αφού πρόσφεραν το "τυράκι" του εύκολου χρήματος τόσα χρόνια ζητούν πλέον ανταλλάγματα για να δώσουν στην χώρα, "τις δόσεις της".

Δίκαια πάντως αντιδρούν τόσο οι συνδικαλιστές όσο και μια σημαντική και ενημερωμένη μερίδα του λαού στις παλλινωδίες του λαού. Οι μεν πρώτοι προτείνουν ουσιαστικούς λόγους γιατί δεν πρέπει να υπάρξει ξεπούλημα (ενώ παράλληλα γνωρίζουν ότι σ' ένα καινούργιο καθεστώς θα χάσουν πολλά από τα προνόμιά τους), οι δε γνωρίζουν ότι οι μαζικές αποκρατικοποιήσεις θα είναι εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού και της κοινωνίας γενικότερα. Λύσεις υπάρχουν ακόμα και τώρα βεβαίως (π.χ. η παραχώρηση των μετοχών του ΟΠΑΠ στ' ασφαλιστικά ταμεία αντί επιπλέον επιχορήγησης με σκοπό τη συνεχή και σχεδόν σίγουρη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού μας συστήματος εις το διηνεκές - κάτι που συζητήθηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση των πολιτικών αρχηγών αφού τέθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ), αλλά η κυβέρνηση δεν είναι διαθετιμένη να τις πάρει. Και φυσικά στο τέλος θα πληρώσουμε όλοι μας. (Για το αντίκτυπο που θα έχει η πώληση του ΟΠΑΠ, η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, ο ΟΣΕ, οι κρατικές τράπεζες και τα λιμάνια/αεροδρόμια κάντε κλικ πάνω στους αντίστοιχους όρους).


Είδηση: Τα ρέστα της παίζει η κυβέρνηση με την τρόικα για να μπορέσει να εξασφαλίσει διορθωτικές κινήσεις στο μνημόνιο. Θέλει να αποφύγει πάση θυσία μέτρα που μπορεί να φέρουν στα άκρα την κοινωνία, όπως η αύξηση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και η εξίσωση στο φόρο πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης.

Αντιπροτείνει ένα αυστηρότατο πλαίσιο μηνιαίου και ανά κωδικό πλαφόν στις δαπάνες των υπουργών που δεν θα μπορούν να υπερβούν. Θα τους καθιστά υπόλογους απέναντι στους φορείς που εποπτεύουν, για κάθε παρέκκλιση που θα συνεπάγεται στάση πληρωμών, ενώ εξετάζεται άμεση εποπτεία της τρόικας σε κάθε υπουργείο και βασικό φορέα.

Η κυβέρνηση φέρνει ως επιχείρημα τη μεγάλη ύφεση που θα φέρουν τα μέτρα (στο 4% του ΑΕΠ περίπου) και την απόδειξη, μετά τις εξελίξεις της Παρασκευής, ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ο αξιόπιστος συνομιλητής για να ζητήσει στήριξη για μέτρα που θα γίνουν κοινωνικά ανεκτά.

Η πρόταση, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται από την τρόικα, αλλά η τελευταία ακόμη δεν έχει πεισθεί. Αντιθέτως, οι συνομιλίες συνεχίζονται μέσα στο Σαββατοκύριακο, και δεν είναι λίγοι αυτοί που φοβούνται ότι τα κυβερνητικά επιχειρήματα δεν θα «περάσουν».

Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες ημέρες η ηγεσία της τρόικας είχε διακόψει τις συνομιλίες με τους υπουργούς, περιμένοντας ένα οριστικό σχέδιο. Συνεργασίες γίνονταν μόνο σε επίπεδο των ολιγομελών πλέον τεχνικών κλιμακίων που έχουν παραμείνει στην Αθήνα.

Αναζητούσαν τον τρόπο που θα κλείσουν τα «αδιευκρίνιστα» ακόμη 10,6 δισ. ευρώ επί του εισπρακτικού πακέτου συνολικής αξίας 28,4 δισ. ευρώ που πρέπει να γίνει νόμος του κράτους. Στον αέρα είναι μεγάλο μέρος από τα 50 δισ. ευρώ των αποκρατικοποιήσεων που ενδεχομένως να αποτελέσουν, μαζί με την αποδοχή της «εντολής» των δανειστών για αυστηρότατες εγγυήσεις, το αντάλλαγμα για την επόμενη δόση (βλέπε ρεπορτάζ στην «Οικονομία»).

Στο τραπέζι τέθηκαν -και παραμένουν- όλα σχεδόν τα μέτρα, ακόμη και τα πλέον επώδυνα κοινωνικά και οικονομικά. Κάποια θεωρούνται δεδομένα, κάποια υπό συζήτηση:

*Το άμεσο πρόβλημα είναι να «κλείσουν» με πολύ ασφαλή κοστολόγηση τα μέτρα 6,4 δισ. ευρώ του 2011. Εχουν ένα «κενό» 1,6 δισ. ευρώ, το οποίο δεν έχει ακόμη καλυφθεί.

Στο αρχικό σχέδιο προβλεπόταν η περικοπή -έκτη κατά σειρά- του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 1 δισ. ευρώ περίπου και η εξίσωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, ενδεχομένως και χωρίς να καταβληθεί (τουλάχιστον φέτος) επίδομα προς τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες. Πρόκειται για δύο μέτρα που δεν είχαν περιληφθεί στο σχέδιο που ανακοινώθηκε την προηγούμενη Δευτέρα, για να μην προκύψουν εντονότερες αντιδράσεις από αυτές που ήδη αντιμετώπισε η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με κάποια στελέχη, μέσα στην εβδομάδα και απέναντι στις πολύ μεγάλες αντιδράσεις για την αύξηση του ΦΠΑ και στα τρόφιμα και την επιβολή του ειδικού φόρου στα αναψυκτικά και στην αμφισβήτηση των πιθανών εσόδων, εξετάζεται εναλλακτικό σενάριο που θα περιέχει λιγότερους φόρους για να εξευμενιστεί η κοινή γνώμη, με αντιστάθμισμα το σκληρό «ζωνάρι» στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Θα ζητήσουν από την τρόικα να μην αυξήσουν τον ΦΠΑ στα τρόφιμα και το πετρέλαιο θέρμανσης.

Θεωρείται σχεδόν βέβαιη η περικοπή του ΠΔΕ, η μείωση του αφορολογήτου και τα υπόλοιπα μέτρα που έχουν προαναγγελθεί. Μεγάλο παζάρι διαδραματίζεται με το πλαφόν στα κοινωνικά επιδόματα, το ύψος των οποίων μπορεί να αλλάξει εκ νέου αλλά και με το ενιαίο μισθολόγιο.

*Πιο μεγάλη είναι η αβεβαιότητα για την περίοδο 2012-2015. Από τα 22 δισ. ευρώ τα 3 βρίσκονται εντελώς «στον αέρα» και ακόμη 6 δισ. ευρώ αμφισβητούνται για την αποδοτικότητά τους. Η τρόικα ζητά αναλυτική κοστολόγηση και το «παιχνίδι» παίζεται με τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή που κοστολογείται σε 3 δισ. ευρώ και 2,5 δισ. ευρώ αντίστοιχα.

Η τρόικα εκτιμά ότι με βάση τις κακές επιδόσεις της κυβέρνησης ο στόχος είναι εκ των προτέρων φιλόδοξος και απαιτεί πρόσθετα διαρκή μέτρα με έμφαση στην περιστολή δαπανών για μισθούς και ευρύτερο Δημόσιο, ενώ η κυβέρνηση αναζητεί τα «χρυσά» μέτρα που θα πείσουν την τρόικα ότι πλέον θα αποφασίσει να πατάξει τη μεγάλη αυτή «μάστιγα».

Συζητείται ενδοκυβερνητικά, αλλά δεν έχει ληφθεί πολιτική απόφαση, για επιθετική πολιτική κοινοποίησης ονομάτων φοροφυγάδων και κραταιών προσώπων που σχετίζονται με οικονομικά σκάνδαλα. Λύση αναζητείται και για την απαίτηση της τρόικας να έχει συνεχή παρουσία -υπό τη μορφή εποπτείας- σε όλους τους βασικούς τομείς της κυβέρνησης. Αυτό που απασχολεί πιο πολύ από όλα την τρόικα είναι η εφαρμογή των μέτρων, η οποία προς το παρόν δεν αποδεικνύεται στην πράξη. Αν εγκρίνει το συμβούλιο υπουργών το πρόγραμμα και το μνημόνιο, δίδοντας το πράσινο φως για να εκταμιευθεί η δόση του Ιουνίου, ξεκινά για την Ελλάδα ένας νέος αγώνας που αυτή τη φορά δεν θα έχει ελαφρυντικά.

Πρέπει να αποδείξει τον Αύγουστο ότι όσα υποσχέθηκε εφαρμόζονται και αποδίδουν κατά γράμμα, με πρώτη ένδειξη την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τον Ιούλιο. Αν υπάρξουν νέες τρύπες και ολιγωρίες, τότε το μέλλον είναι άδηλο. Στελέχη παρά τον πρωθυπουργό προτείνουν η εμπιστοσύνη προς την τρόικα να ανανεωθεί και με νέο κυβερνητικό σχήμα τεχνοκρατών -ει δυνατόν και από άλλα κόμματα ή εξωκοινοβουλευτικούς παράγοντες αποδοχής της τρόικας- σε μια προσπάθεια ανανέωσης του γοήτρου του πρωθυπουργού που έχει δεχθεί πλήγμα από τις συνεχείς κυβερνητικές αποτυχίες.

Σχόλιο: Άργησε λίγο να σκεφτεί η κυβέρνηση τις πιθανές επιπτώσεις των μέτρων ή μας φαίνεται; Όταν δίνεις εξαρχής λευκή επιταγή στην τρόικα (διαβάστε εδώ το γιατί το λέμε αυτό), βάζεις σειρά πιθανών μέτρων στο τραπέζι τα οποία τα βλέπεις εξαρχής με θετικό μάτι παρά το πιθανό αντίκτυπό τους (όπως π.χ. την αύξηση του ΕΦΚ με το πετρέλαιο θέρμανσης) λέγοντας ότι "υπάρχει λίπος να κόψουμε", όταν εμφανίζεσαι θετικός απέναντι σε όποια λογική η παράλογη απαίτηση των δανειστών σου, είναι σχεδόν αδύνατον να πεις όχι ή να διαπραγματευτείς με όρους που θα εξασφαλίζουν ανάκαμψη με κοινωνικούς όρους - κάτι που κατάφερε η Πορτογαλία και εν μέρει η Ιρλανδία (με την οποία έχουμε τεράστιες διαφορές όπως φαίνεται εδώ κι εδώ).

Βέβαια δεν επιχαίρουμε, ούτε θέλουμε η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης (όπου γίνεται - γιατί εξ όσων φαίνεται είναι περιορισμένη) ν' αποτύχει. Όμως θεωρούμε ως αποτυχημένη συνταγή, των περιορισμό των φοροαπαλλαγών και των κοινωνικών δικαιωμάτων, σε μια κοινωνία που χειμάζεται από την ανέχεια, την ανεργία και το υψηλό κόστος ζωής: Αν η κυβέρνηση όλους αυτούς τους μήνες είχε λάβει ουσιαστικά μέτρα ενάντια της εισφορο- και φορο- διαφυγής τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα, και είναι επιτακτική ανάγκη αυτό να γίνει έστω και την ύστατη ώρα που διανύουμε. Η μείωση του ΦΠΑ και η σταθερή φορολόγηση θα βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση (αφού πιθανότατα θ' αυξήσουν την κατανάλωση) όπως και οι δράσεις για εκμετάλλευση της αγροτικής μας παραγωγής και του τουριστικού μας προϊόντος, είναι κινήσεις που μπορούν να φέρουν γρήγορο χρήμα στην χώρα.

Αντίθετα οι οριζόντιες μειώσεις μισθών και συντάξεων (που είναι εξάλλου και αντισυνταγματικές και θα οδηγήσουν σε προσφυγές και πληρωμές μετά τόκων στους δικαιούχους) αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη, αφού χρήμα δεν θα υπάρχει για να κινηθεί η αγορά. Παράλληλα, οι ιδιωτικοποιήσεις (που θεωρούνται το "αντίβαρο" της καινούργιας αύξησης του ΦΠΑ) των εισηγμένων θα στερήσουν το δημόσιο από ζεστό χρήμα τα επόμενα χρόνια - χρήμα που θα πρέπει να βρει το κράτος από κάπου. Και αφού "η κότα με τα χρυσά αυγά" θα έχει πεθάνει, η μόνη λύση θα είναι οι επιπλέον περικοπές. Και αν ο κόσμος αντιδρά σήμερα μαζικά (διαβάστε εδώ), ρίχνει τον δικομματισμό στο βάραθρο (δείτε εδώ τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις), φανταστείτε τι θα γίνει τότε.

Και κάτι τελευταίο... Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας επί καγκελαρίου Κολ εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το Βερολίνο θα στηρίξει την Ελλάδα με τρόπο που θα συμφωνηθεί από κοινού, λέγοντας χαρακτηριστικά πως μία Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα θα ήταν «σαν ένα σώμα δίχως άκρα». Μια μοναχική δήλωση υποστήριξης, στον ορυμαγδό των κακών δηλώσεων των τελευταίων μηνών.

Πηγές ειδήσεων: "Πρώτο Θέμα", "Ελευθεροτυπία"

Δεν υπάρχουν σχόλια: