Τίτλοι τέλους στην επένδυση στο Ελληνικό; / "Υπό ένταξη" στο fast-track η "επένδυση" στο Κάβο Σίδερο παρά την ακύρωσή της

Είδηση: Το «όραμα» του υπουργού Επικρατείας, Χάρη Παμπούκη, για το «Σέντραλ Παρκ της Αθήνας»... ξέμεινε από χρηματοδότες αφού τα πετροδολάρια του Κατάρ δεν θα ρεύσουν τελικά στο «φιλέτο» του Ελληνικού. Ο εκτελεστικός διευθυντής της Qatar Invenstment Authority (QIA), Αχμάντ αλ Σαγέντ, ειδοποίησε πριν από δέκα ημέρες τον υπουργό Επικρατείας ότι αποσύρει το ενδιαφέρον του για την επένδυση στο Ελληνικό. Το νέο πλήγμα στην αξιοπιστία της κυβέρνησης Παπανδρέου έρχεται επτά μήνες μετά το πρώτο φιάσκο της ματαίωσης της επένδυσης στον Αστακό -και πάλι από το Κατάρ- για την κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Τα πρώτα «μαύρα» σύννεφα για την υλοποίηση της επένδυσης είχαν εμφανιστεί από τα τέλη του 2010. Σύμφωνα με πληροφορίες το Κατάρ κάνει τελικά πίσω κυρίως για τρεις λόγους:

**Πρώτον, η Γερμανία πίεσε παρασκηνιακά την Ε.Ε. για να «εμποδίσει» την Αθήνα να προχωρήσει η συμφωνία με την QIA. Τα επιχειρήματα, που τέθηκαν μέσω Βερολίνου από πολύ νωρίς, ήταν ότι μια απευθείας ανάθεση της επένδυσης στην QIA, έτσι όπως τη σχεδίαζε η κυβέρνηση, αντίκειται στην κοινοτική νομοθεσία και ότι θα έπρεπε να προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός γιατί υπήρχαν και «ευρωπαϊκές εταιρείες» που ενδιαφέρονταν να συμμετάσχουν.

**Δεύτερον, τα μηνύματα των Βρυξελλών προς την κυβέρνηση Παπανδρέου είχαν στόχο τον «αδιαφανή» ρόλο του Ισπανού αρχιτέκτονα, Χοσέ Αθεμπίγιο, ο οποίος είχε αναλάβει χωρίς διαγωνισμό το σχέδιο μελέτης. Η ελληνική κυβέρνηση για να παρακάμψει τον σκόπελο δικαιολόγησε στην Ε.Ε. ότι «ο Αθεμπίγιο είναι προσωπικός φίλος του Ελληνα πρωθυπουργού και θα κάνει τη μελέτη αμισθί». Οταν όμως δημοσιοποιήθηκε το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ από τη διυπουργική επιτροπή, οι «ενδιαφερόμενοι ανταγωνιστές» στην Ε.Ε., μια ισπανική και μια ολλανδικών συμφερόντων εταιρείες, «τσεκάρισαν» ότι ως σύμβουλος εμφανίζεται η εταιρεία Barcelona Strategic Urban Systems (BSUS).

Ενας εκ των ιδιοκτητών της συγκεκριμένης εταιρείας είναι και ο Ισπανός αρχιτέκτονας. Οι «Ευρωπαίοι ανταγωνιστές» άφησαν υπονοούμενα ότι ο πλασαριζόμενος ως «φίλος του πρωθυπουργού» δεν εργάζεται «αμισθί» και φρόντισαν να το διοχετεύσουν μέσω συγκεκριμένων καναλιών στις Βρυξέλλες.

**Τρίτον, οι διαφορές των δύο πλευρών, που υπήρχαν σε σχέση με τους «όρους συνεκμετάλλευσης», ήταν αγεφύρωτες. Εμπλοκή δημιουργήθηκε όταν η Ντόχα πληροφορήθηκε ότι από τα 5.300 στρέμματα του Ελληνικού, τίτλους καθαρής ιδιοκτησίας έχουν μόνο τα μισά, κάτι που έθετε σε κίνδυνο την επένδυση λόγω πιθανών δικαστικών προσφυγών. Επίσης, οι απαιτήσεις της QIA κρίθηκαν «υπερβολικές» για να ικανοποιηθούν, αφού η κυβέρνηση θα ερχόταν σε ευθεία σύγκρουση με τους τοπικούς φορείς και το μοντέλο πράσινης ανάπτυξης που διαφημίζει στις επενδύσεις. Το Κατάρ φέρεται επίσης ότι αξίωνε την αξιοποίηση μέχρι και 70% της συνολικής έκτασης του Ελληνικού, πράγμα που στην πράξη θα ακύρωνε την «οραματική διακήρυξη» της κυβέρνησης ότι πρόκειται να παραδώσει ένα «Σέντραλ Παρκ» στην καρδιά της πρωτεύουσας.

Οι προαναφερθέντες λόγοι προκάλεσαν τελικά τη ρήξη μεταξύ Αθηνών-Ντόχα, η οποία και επιχειρήθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα να αποσιωπηθεί. Οι αξιωματούχοι του Κατάρ εμφανίζονταν «εξαγριωμένοι» με την ελληνική πλευρά κάνοντας λόγο για έλλειψη επαγγελματισμού και ενός συγκεκριμένου business plan. Ο υπουργός Επικρατείας, Χάρης Παμπούκης, έχει αρχίσει να ενημερώνει συγκεκριμένους τραπεζικούς παράγοντες και ήδη αναζητεί εναλλακτικά επενδυτικά σχήματα από την ευρωπαϊκή ήπειρο και την Ασία.

Πηγές εντάσσουν την παρέμβαση της Ε.Ε. -και κατ' επέκταση της κυβέρνησης Μέρκελ- στο πλαίσιο μιας «νέας οικονομικής Γιάλτας» που έχει επιβληθεί στη χώρα και κατά την οποία οι Γερμανοί επιθυμούν να έχουν τον πρώτο λόγο αναφορικά με την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας της.

Σημειωτέον ότι ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στις 21 Σεπτεμβρίου 2010 στη Νέα Υόρκη, μπροστά σε επενδυτικό ακροατήριο στη Γουόλ Στριτ, είχε «δώσει» το σχετικό σήμα προς τους διεθνείς επενδυτές κοστολογώντας τη δημόσια περιουσία στα 270 δισ. ευρώ, ένα ποσόν που καλύπτει σε μεγάλο ποσοστό το δημόσιο χρέος της χώρας. Οι τότε δηλώσεις του πρωθυπουργού συνοδεύτηκαν δύο ημέρες αργότερα (23/09) με την υπογραφή στη Νέα Υόρκη του Μνημονίου συνεργασίας με το Κατάρ, το οποίο προέβλεπε ότι η QIA θα διέθετε 5 δισ. δολάρια για την επένδυση στο Ελληνικό.

Η πολιτική διάσταση του θέματος και το μήνυμα του Βερολίνου είναι σαφή για το τι μέλλει γενέσθαι στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων: «Οι Γερμανοί αξιώνουν ότι εκείνοι θα είναι που θα ορίσουν το τι πρόκειται να παραχωρήσει η Ελλάδα και σε ποιο τίμημα», ανέφερε σχετικά η πηγή της «Ε», σημειώνοντας ότι η χώρα έχει χωριστεί σε τρεις επενδυτικές ζώνες «υψηλού ενδιαφέροντος»: ενέργεια, real estate, παραλιακές εκτάσεις και νησιά. «Το Ελληνικό», τονίζει ο συνομιλητής της «Ε», «δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί στο πλαίσιο της ευρύτερης αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας από ευρωπαϊκές εταιρείες».

Σχόλιο: Πολύ λίγα είναι τα όσα μπορούμε να προσθέσουμε στα παραπάνω. Από τον Δεκέμβρη είχαμε εκφράσει ενστάσεις για το γεγονός ότι το "business plan" που είχε προταθεί από τους Καταριανούς (σε συνεργασία με τον Αθεμπίγιο για το ρόλο του οποίου είχαμε γράψει εδώ), είχε πολύ μικρή πράσινη κάλυψη (διαβάστε εδώ λεπτομέρειες) ενώ οι τελευταίοι ζητούσαν ειδικούς όρους για να προχωρήσουν στην εκταμίευση των χρημάτων (θυμηθείτε τις εδώ). Η κυβέρνηση τους είχε αντιπροτείνει τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα των εξοχικών κατοικιών που έχει ύπο ανάπτυξη (διαβάστε εδώ περί αυτού), κάτι όμως που οι Άραβες επενδυτές δεν έβλεπαν με "καλό μάτι", λόγω των κακών συνθηκών για τέτοιου είδους επενδύσεις. Επέμεναν στην απευθείας ανάθεση του έργου με ευνοϊκότερους όρους.

Οι Γερμανοί όμως δεν ήταν δυνατόν να καθίσουν με σταυρωμένα τα χέρια: Με βάση όμως το επικαιροποιημένο Μνημόνιο και τις πρόσφατες συμφωνίες για την επιμήκυνση του δανείου, ζητούν να έχουν ηγετικό ρόλο στο μοίρασμα της πίτας της δημόσιας μας περιουσίας (η επισήμανση "υπό προνομιακούς όρους" νομίζουμε είναι εκ των ουκ άνευ). Θεωρούν ότι εφόσον μας "δανείζουν", πρέπει να μπορούν και να μας ελέγχουν. Έτσι οδηγηθήκαμε σ' αυτήν την εξέλιξη, η οποία βέβαια έχει και άλλες προεκτάσεις (για τις οποίες θ' αναφερθούμε σε προσεχή ανάρτηση). Και κάτι τελευταίο: Με βάση τις συμφωνίες που έχει υπογράψει η κυβέρνηση (και που περιττό να πούμε βάση του Συντάγματος ΔΕΝ ισχύουν αφού δεν έχουν κυρωθεί απ' την Βουλή), όλα τα έσοδα που θα εισέπραττε το κράτος απ' αυτήν την επένδυση θα πήγαιναν για την εξυπηρέτηση του χρέους και όχι για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους ή την ελάφρυνση των φορολογουμένων. "Γιόχαν κερνάει και Γιόχαν πίνει δηλαδή"...

Είδηση 2η (και σχόλια): Θα θυμάστε ίσως ότι πριν αρκετό καιρό είχαμε αναφερθεί στην περίφημη "επένδυση" στο Κάβο-Σίδερο (διαβάστε εδώ λεπτομέρειες), η οποία ακυρώθηκε πανηγυρικά (και σωστά κατά την ταπεινή μας άποψη) από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η υπόθεση πήρε μια περίεργη τροπή όμως με την παρουσίαση της ως "ύπο ένταξη" στο fast-track, όπως φαίνεται εδώ στο ρεπορτάζ της Ελευθεροτυπίας, παρά το γεγονός ότι η καταδικαστική απόφαση είχε βγει. Η όλη ιστορία βέβαια "βρωμάει απ' το κεφάλι", αφού εδώ και καιρό (και παρά τη δυσμενή εξέλιξη για την εταιρεία του) ο διευθύνων σύμβουλος της Loyalward-Minoan δηλώνει σ' επενδυτικούς κύκλους στο Λονδίνο ότι "η επένδυση θα προχωρήσει" και θα "χρηματοδοτηθεί μέσω αναπτυξιακών νόμων". Ο σάλος που ξεσηκώθηκε και η επίκαιρη ερώτηση που κατατέθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα, ανάγκασε τον υπουργό Επικρατείας, Χάρη "Ινδιάνο" Παμπούκη να στείλει απαντητική επιστολή την οποία παραθέτουμε, μαζί με την απάντηση του συντάκτη του άρθρου Δημήτρη Ψαρρά- Τρίτο ατόπημα για τον κύριο υπουργό (το 1ο είναι σχετικό με την "επιφάνεια" και μπορείτε να το βρείτε εδώ, ενώ το 2ο βρίσκεται λίγο παραπάνω), ελπίζουμε να είναι και φαρμακερό...

"Ουδέποτε έχω λάβει γνώση, συζητήσει, αποφασίσει ή εγκρίνει το σχέδιο στο οποίο αναφέρεται το δημοσίευμά σας. Ουδέποτε έχει υποβληθεί αίτηση υπαγωγής του συγκεκριμένου σχεδίου από την εταιρεία Minoan Group Plc στις διαδικασίες του νόμου "Επιτάχυνση και Διαφάνεια Υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων". Και, προφανώς, δεν έχει χαρακτηριστεί στρατηγική επένδυση για να με αφορά. Επίσης, στις μέχρι τώρα συνεδριάσεις της διυπουργικής επιτροπής δεν έχει συζητηθεί το επενδυτικό σχέδιο στο οποίο αναφέρεστε.

Η επίσπευση των διαδικασιών που προβλέπει ο νόμος fast track δεν συνεπάγεται αδιαφάνεια. Είναι προφανές ότι οτιδήποτε έχει κριθεί παράνομο, δεν πρόκειται να νομιμοποιηθεί από αυτή την κυβέρνηση. Για την έγκριση στρατηγικών επενδύσεων καθοριστικός θα είναι ο ρόλος της ΔΕΣΕ και της Βουλής των Ελλήνων».

Για το ίδιο δημοσίευμα, ο πρόεδρος της εποπτευόμενης από τον κ. Παμπούκη εταιρείας «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» Αριστομένης Συγγρός παρατηρεί:

«Ως εκ του νόμου, η εταιρεία υποχρεούται να ελέγχει την πληρότητα των στοιχείων του υποβληθέντος φακέλου εκάστου επενδυτικού σχεδίου και μόνον, μόνο κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης υπαγωγής στο Ν. 3894/2010 και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούται ή έστω νομιμοποιείται σε έλεγχο νομιμότητας των επενδυτικών σχεδίων, τα οποία προωθεί ή υποστηρίζει εκτός διαδικασίας αξιολόγησής τους ως στρατηγικής επένδυσης κατά την κλασική της αρμοδιότητα.

Είναι λοιπόν τουλάχιστον άστοχη η επικριτική αναφορά σας στην καταγραφή τής υπό εξέλιξη επένδυσης της εταιρείας Minoan Group Plc στη χερσόνησο Σίδερο, του Νομού Λασιθίου στην Κρήτη, η οποία αναφέρεται ενημερωτικά και ενδεικτικά μαζί με άλλες στην ιστοσελίδα της εταιρείας ήδη από το έτος 2009 και δη σε στήλη που ουδεμία σχέση έχει με το σαφώς διακριτό τμήμα αυτής: Στρατηγικές Επενδύσεις-fast track.

Αναφορικά με ζητήματα που άπτονται της επαγγελματικής δραστηριότητας μελών του Δ.Σ. της εταιρείας, σας παραπέμπουμε στο άρθρο 26 του Ν. 3894/2010, το οποίο προς εξασφάλιση της διαφάνειας και της αμεροληψίας, προβλέπει ότι μέλος του Δ.Σ. ή υπάλληλος ή σύμβουλος της "Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.", ο οποίος είχε κατά το παρελθόν ή εξακολουθεί να έχει οποιαδήποτε επαγγελματική σχέση με επενδυτή, ο οποίος υποβάλλει επενδυτική πρόταση για ένταξη στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων, εξαιρείται από τη διαδικασία αξιολόγησης ή λήψης απόφασης για τη συγκεκριμένη πρόταση».

Η απάντηση του συντάκτη:

Από το περιεχόμενο των δύο επιστολών επισημαίνουμε κατ' αρχάς το θετικό σημείο: ότι τόσο ο αρμόδιος υπουργός όσο και ο πρόεδρος της επίσημης εταιρείας για τις επενδύσεις «αδειάζουν» την επένδυση στο Κάβο Σίδερο και διαχωρίζουν τις προσωπικές τους θέσεις. Αλλά δεν είναι πειστικός ο ισχυρισμός ότι η προβολή της επένδυσης από την επίσημη ιστοσελίδα τής «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» έγινε «ενδεικτικά και ενημερωτικά». Ασφαλώς δεν χρειαζόταν ειδικός «έλεγχος νομιμότητας» για να πληροφορηθούν οι αρμόδιοι την οριστική απορριπτική απόφαση του ΣτΕ ή την αυριανή δίκη που θα εξετάσει το ενδεχόμενο τέλεσης κακουργημάτων κατά τη διαδικασία της παραχώρησης της επίμαχης έκτασης των 26.000 στρεμμάτων.

Η προβολή αυτή της επένδυσης είχε ήδη πρακτικά αποτελέσματα. Με ανακοινώσεις της προς τους υποψήφιους αγοραστές της μετοχής της, η Minoan-Loyalward βασίζεται ακριβώς σ' αυτή την προβολή από το www.investingreece.gov.gr για να πείσει ότι βρίσκεται ένα βήμα από την υπαγωγή της στο fast track (βλ. σχετικές δηλώσεις του προέδρου της Minoan κ. Egleton στις 18.3.2011).

Το δημοσίευμα της «Ε» ήταν εξάλλου σαφές: οι υποψήφιοι επενδυτές τώρα σχεδιάζουν την υποβολή αιτήματος ένταξης στο fast track με νέο όνομα: «Itanos Hotel».

Οσο για τα ζητήματα δεοντολογίας και ουσίας που προκύπτουν από τη συμμετοχή του νομικού συμβούλου της Minoan στο Δ.Σ. της εταιρείας «Επενδύστε στην Ελλάδα» δεν ξεπερνιούνται δυστυχώς με τις ορθές προβλέψεις του νόμου. Εχει φροντίσει να εκθέσει τους νομικούς του συμβούλους στην Ελλάδα ο ίδιος ο κ. Egleton, αποκαλύπτοντας ότι κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσουν πως η αίτηση υπαγωγής στο νόμο fast track θα ανταποκρίνεται στους δημοσιευμένους όρους και «θα είναι έτοιμη μόλις το "Επενδύστε στην Ελλάδα" ανοίξει τις πόρτες του".

Πηγές ειδήσεων: "Ελευθεροτυπία"