Δευτέρα 17 Μαρτίου 2014

Από το παράθυρο δίδακτρα στο Δημόσιο πανεπιστήμιο και η μελέτη του ΟΟΣΑ

Η ιστορία είναι απλή. Η τρόικα έχοντας δει πως η υπομονή του κόσμου (και ορισμένων μελών της κυβέρνησης πιθανώς) έχει εξαντληθεί, έχει βγάλει στη σέντρα μια έκθεση που εκπόνησε (ακάλεστος) ο ΟΟΣΑ και την οποία σε άλλες χώρες συνήθως διαβάζουν οι κυβερνώντες με "σοβαρό" ύφος, κουνούν επιδοκιμαστικά το κεφάλι τους και την τοποθετούν στο συρτάρι του γραφείου τους. Ο λόγος που γίνεται αυτό είναι απλώς: η έκθεση γράφεται από νεοφιλεύθερους οικονομολόγους, αντιμετωπίζει τους πολίτες κάθε χώρας ως "υποζύγια" που πληρώνουν φόρους και στηρίζεται στην πεποίθηση ότι όχι μόνο έχουν τεράστιους λογαριασμούς σε τράπεζες και αμύθητες περιουσίες αλλά και ότι μπορούν να δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται, έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να πληρώνουν τα πάντα.

Στην χώρα μας όμως, η έκθεση αυτή του ΟΟΣΑ έχει το χαρακτήρα που είχαν οι Δέκα Εντολές στο Ισραήλ την περίοδο του Μωϋσή: τα στελέχη της τρόικας την περιφέρουν από Υπηρεσία σε Υπηρεσία και από Υπουργείο σε Υπουργείο και απαιτούν πλήρη υποταγή.

Επειδή τα στελέχη του ΟΟΣΑ νομίζουν ότι κατέχουν τα πάντα τέλεια (κάτι σαν "Πάπες" της οικονομίας) προτείνουν αλλαγές και στην Παιδεία, θεωρώντας ότι η κυβέρνηση έχοντας βγάλει τους πρυτάνεις από την μέση και έχοντας μεγαλώσει την εξάρτηση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων από το κράτος με τα κουρέματα των ομολόγων, μπορεί να περάσει τα πάντα.

Έτσι, στην ενότητα της έκθεσης με τον τίτλο “Βελτίωση της απόδοσης κόστους, με βελτίωση της αποδοτικότητας στα συστήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης”, ο ΟΟΣΑ προτείνει::

● Περαιτέρω σύνδεση της χρηματοδότησης με τα ποσοστά αποφοίτησης ("αποφοιτούν; θα πάρετε χρήματα. Δεν αποφοιτούν; Δεν παίρνεται τίποτα" με λίγα λόγια. Το αν πρέπει να δουλεύουν 10 δουλειές για να τελειώσουν τις σπουδές τους, το αν οι επενδύσεις για υλικοτεχνική υποδομή στην παιδεία είναι ανύπαρκτες με αποτέλεσμα η ολοκλήρωση να είναι προβληματική κ.ο.κ. είναι άλλο θέμα που δεν τους απασχολεί).
● Δημιουργία κινήτρων για τη μείωση των ποσοστών μη ολοκλήρωσης (διαρροής) και του χρόνου φοίτησης και μείωση κρατικών επιχορηγήσεων για φοιτητές που καθυστερούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους (μα υπάρχουν κρατικές επιχορηγήσεις για τους φοιτητές; Άμεσα όχι, αλλά εδώ κολλάει η πρόταση για χρηματικά "πρόστιμα" που είναι θα είναι "κερδοφόρο" μέτρο).

Προτείνεται επίσης «περιορισμός του συνολικού αριθμού των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε αριθμό συγκρίσιμο με το μέσο όρο εισακτέων στην Ε.Ε.» (κοινώς παιδεία για λίγους και όσοι δε θέλουν ας πάνε στο εξωτερικό για να σπουδάσουν - πως θα στηριχθεί το Βρετανικό Πανεπιστημιακό σύστημα; Και τα κολλέγια; Να κλείσουν; Όχι βέβαια...) καθώς και «αύξηση επιμερισμού του κόστους στους φοιτητές», χωρίς όμως να παραλείπεται η υπογράμμιση της συνταγματικής διάταξης που επιβάλλει την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης (με την υποσημείωση ότι αυτός ο "αναχρονισμός" πρέπει ν' αλλάξει).

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο ΟΟΣΑ προτείνει:
● Αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος δωρεάν συγγραμμάτων για τους φοιτητές με κουπόνι συγγραμμάτων για κάθε φοιτητή, για κάθε έτος, αξίας αισθητά μικρότερης από το κόστος των βιβλίων που θα χρειαζόταν. Ετσι, αναφέρει, θα ενθαρρύνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ εκδοτών και θα διευκολύνεται η ανάπτυξη υγιούς αγοράς μεταχειρισμένων βιβλίων, προσφέροντας σημαντική εξοικονόμηση χρημάτων για το κράτος (Μάλιστα....Το πρόβλημα δηλαδή για τον ΟΟΣΑ είναι οι εκδότες και όχι το κόστος συγγραφής επιστημονικών βιβλίων  - θεωρούν π.χ. ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να γράψει βιβλίο για την Αναλυτική Γεωμετρία ή την Φυσιολογία. Δεν κοιτούν πόσο κοστίζει το επιστημονικό σύγγραμμα στην Μέκκα του καπιταλισμού της Η.Π.Α.; Κοστίζουν τα βιβλία φτηνότερα; Όχι. Απλά τ' αγοράζει ο φοιτητής...Όσο για τα μεταχειρισμένα βιβλία...Πως γίνεται ο ορισμός της "υγιεούς αγοράς μεταχειρισμένων βιβλίων"; Λεπτομέρειες...)

● Εναρξη διαλόγου με τις ενώσεις φοιτητών και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς αναφορικά με μακροπρόθεσμες εναλλακτικές επιμερισμού κόστους (Κοινώς της επιβολής διδάκτρων)
● Διεύρυνση της διαθεσιμότητας των φοιτητικών δανείων, όπως προτείνεται στο νέο νόμο-πλαίσιο, ώστε να βοηθηθούν οι φοιτητές και οι οικογένειες που δεν διαθέτουν τα μέσα να χρηματοδοτήσουν το κόστος της ανώτατης εκπαίδευσης (κατοικία, εκπαιδευτικά υλικά που δεν παρέχονται δωρεάν κ.λπ.) (Και αφού θα επιβληθούν δίδακτρα και ο μπαμπάς δεν θα έχει, ας φορτωθούν με δάνεια τα "ζώα" ώστε οι τράπεζες να τους ελέγχουν από τα 18 μέχρι να πεθάνουν).

Τέλος, στην έκθεση σημειώνεται ότι «σε χώρες που δεν έχουν ιδιαίτερη παράδοση στα δίδακτρα, είναι καλό να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση που θα βοηθήσει να ξεκαθαριστεί αν:
● Είναι βιώσιμη η τεράστια εξάρτηση από το δημόσιο χρήμα (κοινώς "γιατί να πληρώνει το κράτος αντί για τους ίδιους τους φοιτητές;" με την πληρωμένη απάντηση να είναι ότι "η παιδεία πρέπει να είναι δωρεάν για να υπάρχει ΙΣΗ πρόσβαση για όλους και να πραγματοποιείται έτσι μια ισχυρή επένδυση για την μελλοντική ανάπτυξη της χώρας)
● Τα ιδιωτικά προνόμια είναι τόσο χαμηλά ώστε να δικαιολογούν τα χαμηλά δίδακτρα, ιδιαίτερα για τους πιο εύπορους μαθητές ("μα δεν υπάρχουν δίδακτρα στην χώρα μας" θα πείτε. Ε, μη σας νοιάζει - θα μπουν και όταν θα μπουν καλό θα είναι να έχουμε συμφωνήσει το πόσα θα είναι).
● Υψηλότερα δίδακτρα για τους πιο εύπορους μαθητές θα μπορούσαν να παγιώσουν το σύστημα υποστήριξης φοιτητών».

Και αν το επόμενο μέτρο που θα ζητηθεί θα είναι του να πληρώνουν τα παιδιά του Δημοτικού τους δασκάλους τους και οι γονείς να χτίζουν με τα χέρια τους τα σχολεία όπως γινόταν πριν από 80 ή 90 χρόνια στην Ελλάδα, μην απορήσετε...Εκεί θα πάμε αν συνεχίσουμε να μην μιλάμε...

Δεν υπάρχουν σχόλια: