Αν είσαι πλούσιος, είναι πιο εύκολο να είσαι οικολόγος...

 Η προστασία του περιβάλλοντος είναι υπόθεση όλων μας. Αυτό είναι προφανές και δε χωράει αμφισβήτηση. Όμως η αλήθεια είναι ότι όπως και ανάμεσα στις χώρες, έτσι και μέσα στην κοινωνία οι δυνατότητες που υπάρχουν για την καλύτερη προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα, που επιβάλει την περιβαλοντική ευαισθησία, διαφέρουν. Οι πλούσιες χώρες μπορούν να επενδύσουν πιο εύκολα στην "καθαρή" ενέργεια - ή τουλάχιστον πιο εύκολα από τις λιγότερο εύπορες. Το ίδιο συμβαίνει και μέσα στην κοινωνία. Οι πλουσιότεροι έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν σε ενεργειακή αυτονομία και να κάνουν τα σπίτια και τα καταστήματά τους λιγότερο "ενεργοβόρα". Το ίδιο συμβαίνει και με τα οχήματα, όπως μας επισημαίνει στο άρθρο του ο Προκόπης Γιόγιακας:  

"Πρέπει να είσαι πλούσιος για να… θεωρείσαι – και να δείχνεις – πως είσαι ένας άνθρωπος που σέβεται και προστατεύει το περιβάλλον; Τι λέτε; Πρέπει; 

Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό αλλά προέκυψε μετά από μια συζήτηση που είχα με τον διευθυντή του ελληνικού τμήματος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace, Νίκο Χαραλαμπίδη.Αφορμή για τη συζήτηση στάθηκε η συνέντευξη που έδωσε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής στον ραδιοφωνικό σταθμό RealFm ( και στον Νίκο Χατζηνικολάου και τον Αντώνη Δελλατόλα) για τον νέο «Καθαρό Δακτύλιο».Αντιγράφω από την ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών, τα λόγια του αρμόδιου υπουργού στην προαναφερόμενη συνέντευξη: « (…) Τέρμα οι χιλιάδες εξαιρέσεις και κομμένα όλα τα «παραθυράκια». Μέχρι σήμερα υπάρχουν πάρα πολλά αυτοκίνητα τα οποία εξαιρούνται από τον δακτύλιο. Αυτό θα λήξει. Ο μόνος τύπος αυτοκινήτων που θα εξαιρούνται θα είναι τα ηλεκτρικά (…)».Ένα αμιγώς ηλεκτρικό αυτοκίνητο κοστίζει το λιγότερο 30.000 ευρώ (ένα το κρατούμενο). Επιπλέον, μέχρι πρόσφατα το κράτος έλεγε στον κόσμο πως για να κυκλοφορεί στο κέντρο της πόλης έπρεπε να αγοράσει αυτοκίνητα κατηγορίας euro 5 / euro 6 και να εκπέμπουν κάτω από 140 γραμμάρια διοξείδιο του άνθρακα ανά χιλιόμετρο ανεξαρτήτως του καυσίμου που χρησιμοποιούν (βενζίνη, πετρέλαιο, υγραέριο).Κάποιοι πίστεψαν το κράτος και επένδυσαν σε τέτοιου είδους οχήματα (δυο τα κρατούμενα). Επιπλέον, το κράτος, παρά τις αντιδράσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων επέτρεψε (αν δεν κάνω λάθος) το 2011 την πετρελαιοκίνηση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.Πάλι κάποιοι τους πίστεψαν και επένδυσαν (τρία τα κρατούμενα).

Τώρα, όλοι αυτοί δεν θεωρούνται και τόσο «καθαροί» για το περιβάλλον. Την ίδια ώρα, το κράτος επιτρέπει να κυκλοφορούν στους δρόμους λεωφορεία –φουγάρα (!).Πραγματικά αναρωτιέμαι πως αν το δικό μου αυτοκίνητο έβγαζε τη «μαυρίλα» που βγάζουν ορισμένα από τα λεωφορεία, και υπήρχαν σωστοί μηχανισμοί ελέγχου θα με είχαν βάλει μπουζουριάσει (!). Αλλά είπαμε: η χαμένη αξιοπιστία του κράτους… Το έχουμε πλέον συνηθίσει και δεν μας κάνει καμία εντύπωση.

Αυτό όμως είναι απλώς το δένδρο δεν είναι το δάσος. Ο Νίκος Χαραλαμπίδης μου θύμισε μια ιστορία. Όπως μου είπε, όταν πριν από πολλά, πολλά χρόνια εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ο δακτύλιος και το μέτρο των μονών ζυγών, κάποιοι « έξυπνοι» προκειμένου να κυκλοφορούν ελευθέρα, αγόρασαν και από ένα σαπάκι (ένα 2ο αυτοκίνητο και όλα μια χαρά).Πάει πουθενά το μυαλό σας; Νομίζω πως ναι. Όποιος έχει τα φράγκα θα βρει μια λύση για να κυκλοφορεί πάντα και παντού… Και όποιος δεν έχει πρόσβαση στο δάνειο για να πάρει το ακριβό ηλεκτρικό μετατρέπεται σε πολίτη 2ης κατηγορίας…

Το ερώτημα που τίθεται είναι « γιατί τώρα»; Επειδή όπως μου λέει η πλευρά του Υποδομών, υπάρχει μια σειρά από θέματα. Ενδεικτικά μου περιέγραψαν.Αδυναμία ελέγχου των αυτοκινήτων τεχνολογίας euro5/euro 6 με συνέπεια πολλά αυτοκίνητα τεχνολογίας euro 4 να έχουν «βαφτιστεί» euro5/euro6 (!). Επιπλέον, εξαιτίας του κορωνοιού, η κίνηση στους δρόμους αυξήθηκε κατακόρυφα και τώρα με την έναρξη των εργασιών για τη Γραμμή 4 του Μετρό η κατάσταση αναμένεται να γίνει αφόρητη. Επειδή ακόμη η χρήση των ΜΜΜ μειώθηκε κατά 40%.-Άρα;-«Άρα, επειδή η κυκλοφορία είναι μια δυναμική διαδικασία καταφεύγουμε σε αυτό το μέτρο».-Και πότε θα εφαρμοστεί;«Βλέποντας και κάνοντας».Συμπέρασμα: το σύστημα ελέγχου μπάζει και αλλάζουμε τεχνολογία αντί να φτιάξουμε το σύστημα…

Επανέρχομαι: ποιος είναι ο στόχος; Η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή η ελεύθερη κίνηση στο κέντρο της πόλης;-«Η ρύπανση δεν έχει όρια, ούτε σύνορα», μου επισημαίνει ο Νίκος Χαραλαμπίδης.Η Αθήνα όπως γράφτηκε πριν από λίγες μέρες σε όλα τα ΜΜΕ, θεωρείται μια από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τη μεγαλύτερη αναλογία θανάτων σχετιζόμενων με την έλλειψη προσβάσιμου πρασίνου.Ειδικότερα, το 88% του πληθυσμού της Αθήνας (της μητροπολιτικής περιοχής) και της Θεσσαλονίκης εκτιμάται πως δεν πληροί τον ελάχιστο στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την πρόσβαση των κατοίκων σε κοντινό πράσινο, ούτως ώστε να αποφεύγονται 1.143 θάνατοι τον χρόνο στην πρωτεύουσα και 245 στη συμπρωτεύουσα.Και τι σημαίνει αυτό, θα μου πείτε: επειδή δεν έχουμε πράσινο , δεν πρέπει να πάρουμε κανένα μέτρο; Όχι, δεν λέω αυτό. Επικαλούμαι και πάλι τον Νίκο Χαραλαμπίδη.-«Για να πετύχουμε τους κλιματικούς στόχους πρέπει ταυτόχρονα να δώσουμε έμφαση 1ον) στην πράσινη ενέργεια, 2ον) στην εξοικονόμηση και 3ον) στην αποθήκευση της ενέργειας. Αν δεν το κάνουμε ταυτόχρονα τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Μόνο θα υπάρξουν αντιδράσεις…», μου αναφέρει.

Και συμπληρώνει: « Να σου φέρω ένα παράδειγμα. Σε ό,τι αφορά την εξοικονόμηση, οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν αν ανακαινίζουμε ριζικά (και όχι να αλλάξουμε αλουμίνια) πάνω από 150.000 κτήρια το χρόνο. Εμείς κάνουμε επεμβάσεις σε 30.000. Θέλουμε λοιπόν συνολικό σχέδιο και όχι κινήσεις πανικού για να δείξουμε πως κάτι κάνουμε…»-Κινήσεις πανικού;-«Ναι, πού είναι τα υπόλοιπα μέτρα; Πού υπάρχει το ενιαίο πακέτο παρεμβάσεων;», υποστηρίζει.Τι λέω; Ωχ Θεέ μου…"