Στρατιωτική συμφωνία Ελλάδας - ΗΠΑ: Και κερατάδες και δαρμένοι;

Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την εποχή που το σύνθημα "Έξω οι βάσεις του θανάτου" ήταν κυρίαρχο στις περισσότερες διαδηλώσεις και αποτέλεσε κομμάτι των προεκλογικών υποσχέσεων του ΠΑΣΟΚ, πριν κατακτήσει την εξουσία στις εκλογές του 1981.

Τα χρόνια πέρασαν, οι περισσότερες αμερικάνικες βάσεις στην Ελλάδα έκλεισαν λόγω αλλαγών στην προσέγγιση του ζητήματος από τις ΗΠΑ και έτσι με τα χρόνια οι μόνοι που έμειναν να το θυμούνται και να το φωνάζουν ήταν οι Χανιώτες, οι οποίοι είχαν την ατυχία να έχουν μια απ' αυτές μέσα απ' αυτές, στον κόλπο της Σούδας.

Με τον καιρό η βάση της Σούδας πέρασε ουσιαστικά υπό νατοϊκή ομπρέλα, ενώ κάποιες κυβερνήσεις προσπάθησαν να θέσουν όρους στις αποφάσεις των αμερικανών διοικητών της βάσης. Τα τελευταία χρόνια όμως τα πράγματα άλλαξαν. Οι Αμερικανοί έγιναν πιο απαιτητικοί και εδώ κάπου ξεκινούν τα προβλήματα. Σε αντίθεση με την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου όπου η Ελλάδα, όντας μέλος του ΝΑΤΟ είχε πάρει σαφής θέση, αλλά και σε αντίθεση με την προσπάθεια της πρώτης μεταψυχροπολεμικής περιόδου για ευρύτερες μορφές διακρατικής συνεργασίας έναντι κοινών κινδύνων, τώρα έχουμε να κάνουμε πρωτίστως με αμερικανικούς σχεδιασμούς.  

Η νέα συμφωνία επεκτείνει τη δυνατότητα των ΗΠΑ να χρησιμοποιούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις που ταυτόχρονα έχουν και αυτοτελή επιχειρησιακή διάσταση για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις ή αποτελούν χώρους με ειδικό καθεστώς. Έτσι οι Αμερικανοί θα έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν εγκαταστάσεις για επιχειρήσεις όχι μόνο κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ, αλλά και αυτοτελώς. Αυτό περιλαμβάνει την Λάρισα, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης αλλά και περιοχές στο λιμάνι της Σούδας που μέχρι τώρα ήταν από ελληνική ή ΝΑΤΟϊκή εποπτεία.

Η συμφωνία είναι προφανώς ετεροβαρής. Το δήλωσε εμμέσως και ο Πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε ομιλία του στην Βουλή, στην οποία τα "αν" και τα "θα" για τα οφέλη είναι τόσα πολλά και τόσο γενικόλογα που θυμίζουν τον μακαρίτη Χάρυ Κλυνν σε μίμηση του (επίσης μακαρίτη) Ανδρέα Παπανδρέου. "Κάποια στιγμή ΘΑ κάνουμε βάση drone", "ΘΑ είναι καλό για την χώρα να έχουμε τους Αμερικανούς στην Αλεξανδρούπολη" κ.ο.κ. 

Βέβαια για να λέμε του στραβού το δίκιο, ο Κυριάκος δεν έχει άδικο όταν κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι έχει άδικο ν' αντιδράει στη συμφωνία, αφού εκείνος την προώθησε και τη στήριξε με όλες του τις δυνάμεις. Όπως επίσης είναι δίκαιο να επισημάνει κανείς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην πήρε επίσημα μεγάλα ανταποδοτικά οφέλη (τα περί ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας είναι αστεία - και για τις τρείς περιοχές - Λάρισα, Χανιά και Αλεξανδρούπολη), αλλά αυτό το έκανε με την ελπίδα ότι η εκτεταμένη παρουσία των ΗΠΑ στην χώρα μας θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τους Τούρκους στην τέλεση επεκτατικών ενεργειών παντός είδους.

Τέτοιες προσδοκίες όμως ήταν εξαρχής αστείες. Οι Τούρκοι δεν είχαν ποτέ σκοπό να πάνε στο λιμάνι της Σούδας ούτε να κάνουν επίθεση στην Λάρισα - το τελευταίο ζήτημα έχει λήξει από τα 1897. Το δε λιμάνι της Αλεξανδρούπολης τους είναι μάλλον αδιάφορο. Οι βλέψεις τους ήταν διαφορετικές και η στάση των ΗΠΑ σαφής: να τα βρείτε μεταξύ σας. Όλα τ' άλλα τους είναι αδιάφορα - οι Τούρκοι στο κάτω-κάτω αμφισβητούν ότι το Καστελόριζο έχει ΑΟΖ, όχι ότι αν οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιούν το κρηπίδωμα Κ-14 και το μισό κόλπο της Σούδας χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα. Όσο οι μεν δεν ενοχλούν τους δε, δεν υπάρχει πρόβλημα.

Έτσι λοιπόν η χώρα μας βρέθηκε και "κερατάς και δαρμένος". Και παραχωρήσεις έκανε χωρίς πραγματικά ανταλλάγματα, και η Τουρκία παραμένει επιθετική, με τον Τράμπ να τη συγχαίρει σε κάθε ευκαιρία για το πόσο καλή σύμμαχος είναι...