Το Κυπριακό σε κρίσιμη φάση - η Ελλάδα και η Κύπρος στη γωνία

Η διαπραγμάτευση για τη λύση του Κυπριακού θυμίζει τραπέζι μετά από κηδεία ή μνημόσυνο: όλοι θα ήθελαν να είναι κάπου αλλού, η ατμόσφαιρα είναι θλιβερή και στενάχωρη (αφού θυμούνται τα προτερήματα του νεκρού) ειδικά για τους στενούς συγγενείς και υπάρχει πάντα κάποιος "εκτός κλίματος" που κοιτάζει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση προς όφελός του (κάνοντας γνωριμίες) ή παριστάνοντας τον έξυπνο, ενώ έχουν κάποιους να τον σιγοντάρουν - που το κάνουν περισσότερο για να περάσει η ώρα παρά γιατί πιστεύουν ότι κάνει καλ.

Στην περίπτωση της Κύπρου, ο νεκρός είναι δίκαιη λύση, οι συγγενείς είναι η Ελλάδα και η Κύπρος, η Τουρκία είναι ο "έξυπνος" της υπόθεσης, ενώ αυτός που σιγοντάρει τον "έξυπνο" είναι  ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ.

Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι σε μια δύσκολη θέση: οι απαιτήσεις των Τούρκων για να συναινέσουν στη λύση είναι απαράδεκτες (διαβάστε σχετικά εδώ) και στην ουσία επιζητούν την είσοδο της Τουρκίας στην Ε.Ε. μέσω της Κυπριακής Δημοκρατίας (ενώ παράλληλα θα διατηρούν τον έλεγχο του νησιού), η στάση του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ είναι ακραία φιλοτουρκική (και απέχει παρασσάγας από τα κεκτημένα των ψηφισμάτων της ολομέλειας του ΟΗΕ), ενώ η παρουσία των Άγγλων στην όλη διαπραγμάτευση περιορίζεται στο πως θα διατηρήσουν τα κεκτημένα τους (δηλ. τις βάσεις τους) στο νησί.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλοιό, δεδομένης και της πίεσης που υπάρχει από όλους τους εξωτερικούς παράγοντες (Η.Π.Α., Ρωσία, Ε.Ε., αραβικές χώρες) γι' άμεση διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος. 

Το ελληνικό ΥΠΕΞ (έχοντας ξεφύγει ευτυχώς από τις εποχές Σημίτη / Σαμαρά / Παπανδρέου) κρατάει μια τίμια στάση - που είναι μια ευχάριστη έκπληξη δεδομένων των άθλιων επιδόσεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Έχει κατηγορήσει ανοιχτά τους Τούρκους και την διαμεσολάβηση για τη στάση τους, έχει πει ορισμένα δυνατά "όχι" στα όσα ζητούνται από τους Τούρκους, έχει καταγγείλει τις εκθέσεις που γράφονται από τον "ανεξάρτητο" διαμεσολαβητή  και ενημερώνει συνεχώς την Ε.Ε. για τις απαιτήσεις των Τούρκων.

Η αλήθεια είναι επίσης ότι ειδικά η ελληνική πλευρά, θα προτιμούσε ν' αποχωρήσει πανηγυρικά από τις διαπραγματεύσεις. Δεν μπορεί όμως να το κάνει - αφού ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παραμένει εκεί - για να μη σηκώσει το βάρος της κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων. Παραμένει επίσης εκεί ώστε να συνεχίζει να υποστηρίζει την Κύπρο ώστε να μην ενδώσει αυτή στις όποιες πιέσεις υπάρξουν.

Το μέλλον πάντως είναι δυσοίωνο. Ακόμα και το "καλό" σενάριο, δίνει υπερεξουσίες στους Τουρκοκυπρίους (αφού χωρίς τη συναίνεσή τους δεν θα μπορούν να υπογράφεται καμία συμφωνία), δημιουργεί επί της ουσίας δύο κράτη - και τα δύο εξαρτώμενα από την Τουρκία ενώ πάει περίπατο η επιστροφή περιουσιών και των προσφύγων στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ενώ ακόμα και όπου συμβεί το βάρος θα το σηκώσει το "κοινό ταμείο" δηλ. οι Ελληνοκύπριοι (αφού οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν χρήματα για να προσφέρουν). Είναι η πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά που το θύμα θα δώσει χρήματα στον θύτη για να το αποζημιώσει...

Το μόνο θετικό στην όλη υπόθεση είναι ότι οποιαδήποτε λύση θα κριθεί από το λαό - και εκεί τουλάχιστον μπορεί να υπάρχει μια ελπίδα άρνησης: μια κακή λύση είναι πάντα χειρότερη από την καθόλου λύση.

Θα ήταν λάθος όμως να δούμε τη λύση του Κυπριακού ως κάτι το ανεξάρτητο και αυτόνομο. Ο ελληνισμός "βρίσκεται στη γωνία" σε πάρα πολλά θέματα. Υπάρχει το "Μακεδονικό" (όπου υπάρχουν πιέσεις από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. για μια άμεση λύση ως τη σταθεροποίηση του κρατιδίου ως ανάχωμα της άνθισης του αλβανικού εθνικισμού), η ΑΟΖ, το μεταναστευτικό, τα προβλήματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία (για τα τεκταινόμενα στο εσωτερικό της οποίας θα μπορούσαν να γραφτούν δεκάδες τόμοι) και ο αλβανικός αλυτρωτισμός, οι συνεχιζόμενες τουρκικές πιέσεις για τον εναέριο χώρο και το Αιγαίο καθώς και η ολοκλήρωση της φιλοτουρκικής στροφής της Ρωσίας, που δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Ελλάδα δεν έχει συμμάχους πουθενά και η οικονομική δυσπραξία αποτελεί ένα ακόμα παράγοντα αδυναμίας. Θυμίζει τους τελευταίους αυτοκράτορες του Βυζαντίου που κατέληγαν περιοδεύον θίασος ως φόρου υποτελείς, προκειμένου να περισώσουν τα λίγα, τελευταία ψείγματα ελευθερίας που τους είχαν απομείνει. Ας ελπίσουμε ότι θα έχει καλύτερη τύχη.
(Τελευταία ενημέρωση: Η κατάρρευση των συνομιλιών της Γενεύης καταδεικνύει απλώς τη συνεχιζόμενη τουρκική αδιαλλαξία. Η καταγγελία της τουρκικής πλευράς από πλευράς της ελληνικής ήταν μια σωστή κίνηση, γιατί έτσι: α) η διεθνής κοινή γνώμη γίνεται ενήμερη της κατάστασης, ώστε να πάψει το συνεχές χάιδεμα της Άγκυρας, από πληρωμένους και μη φιλοτουρκικούς κύκλους και β) έρχεται προ των ευθυνών του ο Γκουτιέρες και ο ΟΗΕ για το ότι από την αρχή των συνομιλιών και μέχρι σήμερα έκανε τα στραβά μάτια σε όλες τις παράλογες τουρκικές απαιτήσεις, κατά του κανόνα της ισονομίας, προκειμένου οι Τούρκοι να μείνουν στο τραπέζι των συνομιλιών. Η δε επιλογή του απαράδεκτου Νορβηγού διαμεσολαβητή καταδεικνύει το πόσο λίγο ενδιαφέρεται ο οργανισμός για τη νομιμότητα. Ως αποτέλεσμα της στάσης αυτής, είχαμε οι Τούρκοι να παραβίασουν - ξανά - τις υποσχέσεις τους απέναντι στο γ.γ. του ΟΗΕ. Ελπίζουμε να είναι η τελευταία φορά).