Κυριακή 12 Μαρτίου 2017

Το παιχνίδι δύναμης μεταξύς Τουρκίας, Ρωσίας και ΝΑΤΟ και το πως βρίσκονται στην μέση η Ελλάδα και η Κύπρος

Είναι πραγματικά πολύ άσχημο το να παίζονται διεθνή παιχνίδια και να βρίσκεται κανείς στην μέση, μη έχοντας τη δύναμη ή τη διάθεση ν' ανακατευτεί περισσότερο στη λήψη των αποφάσεων, ακόμα και αν αυτές τον αφορούν.
Η χώρα μας βρίσκεται στην ιδιαίτερα δύσκολη θέση να είναι: α) μέλος της Ε.Ε., β) γείτονας με την Τουρκία και γ) ιστορικός εταίρος με την Ρωσία. 
Είναι μάλλον οριστικό ότι κανείς στην πραγματικότητα δε θέλει την Τουρκία στην Ε.Ε. Είναι μια χώρα που έχει αρχηγό κάποιον που θα ήθελε να είναι σουλτάνος, έχει εκατό εκατομμύρια μουσουλμάνους για κατοίκους, έχει λίγη διάθεση να λειτουργήσει δημοκρατικά, έχει πολιτιστικές διαφορές με την Ευρώπη και γειτονεύει με χώρες που έχουν προβλήματα με πολέμους. Είναι δηλαδή μια χώρα που δεν μπορεί να είναι κομμάτι της ενωμένης Ευρώπης, ούτε όπως αυτή είναι σήμερα, ούτε όπως αυτή σχεδιάζεται. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: κανείς δεν τολμάει να το πει αυτό στους Τούρκους. Άμεσα τουλάχιστον. Και με δεδομένη την αποχώρηση από την Ε.Ε. της μοναδικής χώρας που ειλικρινά ήθελε την Τουρκία "εντός" (της Μ.Βρετανίας δηλαδή), όλοι σφυρίζουν αδιάφορα και θα συνεχίσουν να το κάνουν - όσο μπορούν, αν και με τον παρανοϊκό και απρόβλεπτο Ερντογάν ως αρχηγό τα πράγματα δεν μπορούν να συνεχιστούν έτσι για πολύ.
Η Τουρκία όμως όπως γνωρίζουμε έχει ένα όπλο: τους Σύριους/Αφγανούς/Ιρακινούς πρόσφυγες που θέλουν διακαώς να έρθουν στην Ε.Ε. Την θεωρούν ένα οικονομικό παράδεισο, που θα κάνουν ό,τι θέλουν, θα παίρνουν βοηθήματα και θα υπάρχει ένα κράτος που θα τους κάνει τα "χατήρια". Σωστό ή λάθος, αυτό είναι το "παραμύθι" που πωλούν οι διακινητές και αυτό είναι μια εικόνα που "έπλασε" με τη στάση της η Ε.Ε. όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Άνθρωποι που έχουν υποφέρει στη ζωή τους, που έχουν κατατρεχθεί από πολέμους, πείνα και στερήσεις, είναι φυσιολογικό να είναι ευάλωτοι σε "ωραίες" ιστορίες για ένα καλύτερο αύριο. Όλη αυτή η λαοθάλασσα έχει μία κύρια δίοδο μέχρι την Ευρώπη: αυτή του Αιγαίου η οποία περνάει από την Τουρκία, με τα τεράστια και πλημμελώς αφύλακτα σύνορά της. Το γεγονός ότι η Τουρκία είναι πολύ πρόθυμη να βγάλει χρήματα απ' αυτούς, τόσο άμεσα (απευθείας από τους ίδιους πληρωμένα για τη διακίνηση) είτε έμμεσα (μέσω της Ε.Ε.), χρησιμοποιώντας τους ως διαπραγματευτικά χαρτιά για τις πολιτικές της επιδιώξεις, βοηθάει στο να τη "διαλέγουν" έναντι των άλλων - ακόμα πιο επικίνδυνων - διαδρομών.
Την ίδια στιγμή η Ρωσία παραμένει πολιτικά απομονωμένη. Μπορεί η Ελλάδα και η Κύπρος να την υποστηρίζουν σε θέματα σκληρότητας των κυρώσεων (είναι γνωστό ότι σε πολλές περιπτώσεις ότι αυτές οι δύο χώρες έχουν "μειώσει" την ένταση των αποκλεισμών και της σκληρότητας των ανακοινώσεων), αλλά παραμένει στο περιθώριο. Οι αγωγοί δεν προχωρούν με την ταχύτητα που θα ήθελε, οι οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν την περίοδο του πολέμου στην Ουκρανία έχουν αφήσει ένα αντίκτυπο στην ρωσική οικονομία, ενώ υπάρχει πάντα και το θέμα της Συρίας για την εξέλιξη του οποίου το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε. θεωρούν υπεύθυνη την Ρωσία σε μεγάλο βαθμό.
Ήταν λοιπόν μάλλον πολιτικά αναμενόμενο αυτές οι δύο μεγάλες χώρες κάποια στιγμή ν' αφήσουν τις πολιτικές και πολιτισμικές τους διαφορές στην άκρη και να ενωθούν απέναντι στους κοινούς εχθρούς. Οι συμφωνίες που υπογράφησαν ή θα υπογραφούν σύντομα ανάμεσά τους, θα προκαλέσουν πολλούς πονοκεφάλους στην Ε.Ε., αλλά κυρίως στην χώρα μας και στην Κύπρο. Και μπορεί μεν να υπογράφησαν για να δείξουν ότι ούτε η Τουρκία αλλά και ούτε η Ρωσία "φοβούνται" την Ε.Ε. αλλά σε περίπτωση που προχωρήσουν θα πρέπει να μας ανησυχήσουν γιατί:
α) η Τουρκία θ' αποκτήσει πρόσβαση σε υπερσύγχρονα και ανώτερα των υπάρχοντων (στην περιοχή και όχι μόνο) οπλικά συστήματα - τα S400 και μάλιστα σε καθεστώς συμπαραγωγής.
β) η Τουρκία θα κάνει το πρώτο βήμα να καταστεί πυρηνική υπερδύναμη, χτίζοντας το πυρηνικό της εργοστάσιο (προφανώς επίτηδες) σε σεισμογενή περιοχή, κοντά στον ελλαδικό χώρο.
γ) η Ρωσία δεν αποκλείεται - σε αντάλλαγμα των οικονομικών συμφωνιών - ν' αλλάξει τη στάση της στο Κυπριακό και να υποστηρίξει μια ετεροβαρή συμφωνία υπέρ της Τουρκίας, σε μια πολλή κρίσιμη περίοδο διαπραγμάτευσης.
δ) Δεν αποκλείεται η Ρωσία να οδηγήσει ξανά τις ορδές των τουριστών της στην Τουρκία, πράγμα που είχε ελαττώσει (με καταστροφικές συνέπειες για την τουρκική οικονομία) την περίοδο της κρίσης μεταξύ τους.
Το πλέον όμως ανησυχητικό στην όλη υπόθεση είναι ότι σε πρώτη φάση δε φαίνεται να υπάρχουν αντιδράσεις προς αυτές τις συμφωνίες. Οι ΗΠΑ δε φαίνεται ν'ασχολούνται (πράγμα που προκαλεί εντυπώσεις γιατί σε προηγούμενες, αντίστοιχες συζητήσεις για τη συμπαραγωγή οπλικών συστημάτων μεταξύ Ελλάδας-Ρωσίας είχε ξεσηκωθεί το σύμπαν), οι χώρες της Ε.Ε. ασχολούνται κυρίως με τις εκλογές τους (εξάλλου σε πρώτη φάση το προσφυγικό δεν αποτελεί δικό τους πρόβλημα αφού ο βαλκανικός διάδρομος προς την κεντρική Ευρώπη είναι κλειστός), ενώ η Ελλάδα και η Κύπρος μένουν παραδόξως βουβές, σε θέματα που είναι κομβικά για την ασφάλειά μας. Βέβαια πολλές από τις κινήσεις αυτές γίνονται μακρυά από το φως των προβολέων, όμως θα περίμενε κανείς την εκδήλωση μιας - τυπικής έστω - δυσαρέσκιας. Δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο.
Την ίδια ώρα η χώρα μας, συνεχίζει να κραδαίνει κλάδο ελιάς προς τους γείτονες:
1) υπό την πίεση των κυρίων Ιλχάν, Καραγιουσούφ και Ζεϊμπέκ βουλευτών του ελληνικού κοινοβουλίου, προωθούν τη δημιουργία δίγλωσσων νηπιαγωγείων και σχολείων στην Θράκη. Σε μια λανθάνουσα υποστήριξης της διαφορετικότητας, συνεχίζουν της πρακτικές της "κακής" Δεξιάς της δεκαετίας του '60 και του '70 και σπρώχνουν ακόμα περισσότερο την ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ μειονότητα στην αγκαλιά της Τουρκίας. Το πρόβλημα στα δίγλωσσα σχολεία που προωθούνται είναι ότι: α) τα παιδιά προέρχονται από 3 εθνολογικές ομάδες (Τουρκογενείς, Πομάκοι, Ρομά). Τα δίγλωσσα σχολεία θα έχουν ως γλώσσες την Τουρκική και την Ελληνική, υπονομεύοντας δηλ. την προσπάθεια διαφοροποίησης του διπτύχου "μουσουλμάνος = Τούρκος" που θα έπρεπε να γίνεται στην περιοχή.
β) Υπάρχουν παιδιά τα οποία δεν μιλούν καθόλου ελληνικά και το μόνο μέρος στο οποίο τα μαθαίνουν - έστω και πλημμελώς - είναι στο σχολείο. Αν αυτό το ποσοστό μειωθεί, η υπάρχουσα γκετοποίηση θα ενισχυθεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
γ) Η επιμόρφωση θα γίνεται σε συνεργασία με τουρκικά ΑΕΙ (!!!), τα οποία μετά τις τελευταίες εκκαθαρίσεις είναι πλέον εξ' ολοκλήρου υπό τον έλεγχο του κυρίου Ερντογάν και της παρέας του.
Πέραν αυτού του ζητήματος έχουμε και τ' ακόλουθα:
2) Η χώρα μας υποστηρίζει - έστω και με αστερίσκους την ενίσχυση της σχέσης Ε.Ε. - Τουρκίας. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει δημιουργηθεί το παράδοξο να γίνονται σύνοδοι και να συζητείται το θέμα της κατάργησης της βίζας, με την Ελλάδα να είναι από τις λίγες χώρες που υποστηρίζουν τη άμεση διευθέτηση του θέματος.
3) Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν επιδείξει τεράστια υπομονή απέναντι στην τουρκική πλευρά στο θέμα του Κυπριακού. Οι απαιτήσεις των Τούρκων είναι συνεχώς αυξανόμενες - με την τελευταία απαίτηση του να μπορούν οι Τούρκοι υπήκοοι να έχουν ελεύθερη πρόσβαση, μετοίκηση και οικονομική δραστηριότητα στο νησί, να ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Η ελληνοκυπριακή πλευρά - υποστηριζόμενη από την κυβέρνηση των Αθηνών - παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, περιμένοντας ένα θαύμα.
4) Οι τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο συνεχίζονται αυξανόμενες. Το ΝΑΤΟ όμως συνεχίζει να διατηρεί τη λογική "ίσων αποστάσεων" και η χώρα μας παραμένει
5) Οι Τούρκοι επιδεικνύουν επιθετικότητα και παρεμποδίζουν όπως μπορούν τις ερευνητικές δραστηριότητες και υποθαλάσσιες γεωτρήσεις πετρελαίου στην Κυπριακή ΑΟΖ.
6) Το πρόσφατο επεισόδιο με τη σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην μεθόριο, καταδεικνύει την εκτράχυνση της τουρκικής στάσης, και την αλλαγή του status quo μεταξύ των δύο χωρών σε παρόμοια επεισόδια. Ολισθαίνουμε ταχύτατα προς τις εποχές που είχαμε ανταλλαγές πυρών, συλλήψεις και φυλακίσεις, μακρυά από το πνεύμα συναίνεσης που επικρατούσε στην μεθόριο τα τελευταία χρόνια.

Η θέση μας είναι εδώ και καιρό, ότι έχει έρθει η ώρα να μπουν οι πολιτικές ιδεοληψίες στην άκρη όσο αφορά την αντιμετώπιση της Τουρκίας.

Οι τελευταίες εξελίξεις ενισχύουν αυτή μας τη θέση, γιατί διαφορετικά το μέλλον μας θα είναι δυσοίωνο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: