Κυριακή 12 Ιουνίου 2011

Φορολογούνται οι ημιυπαίθριοι;/ Νέο σχέδιο Μάρσαλ από την ΕτΕπ; / Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού η διακοπή δρομολογίων της Ολυμπιακής

Είδηση: Τριπλή παγίδα για όσους ρύθμισαν τους ημιυπαίθριους, καθώς κινδυνεύουν να χάσουν μέρος από τη φοροαπαλλαγή των τόκων στεγαστικού δανείου, αλλά και να πιαστούν στα τεκμήρια και στο «πόθεν έσχες». Υστερα από έναν χρόνο και, το υπουργείο Οικονομικών -αν και επανειλημμένως έχει τονίσει ότι δεν θα υπάρξει φορολογική επιβάρυνση- τώρα ξεκαθαρίζει πως η επιφάνεια των ημιυπαίθριων και βοηθητικών χώρων θα λαμβάνεται υπόψη κατά τη φορολογία εισοδήματος, δηλαδή κατά τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης (τεκμήρια), το «πόθεν έσχες» και κυρίως στην έκπτωση της δαπάνης από τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας. Εξέλιξη που θα φέρει περισσότερα έσοδα στα κρατικά ταμεία από τον επόμενο χρόνο.

Για τους ρυθμιζόμενους χώρους, ημιυπαίθριους και βοηθητικούς, δεν οφείλονται αναδρομικά φόροι (όσοι πληρώθηκαν δεν αναζητούνται), δεν εκκρεμούν ασφαλιστικές διαφορές, δεν επιβαρύνονται με Φόρο Ακίνητης Περιουσίας και δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων. Σύμφωνα, όμως, με τη χθεσινή εγκύκλιο του υφυπουργού Οικονομικών Δημήτρη Κουσελά, οι ιδιοκτήτες των ημιυπαίθριων πρέπει να γνωρίζουν ότι η επιφάνεια των ημιυπαίθριων συνυπολογίζεται στα τεκμήρια απόκτησης ακινήτου, δηλαδή στο «πόθεν έσχες», και λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό της απαλλασσόμενης ή φορολογούμενης επιφάνειας του ακινήτου στη φορολογία εισοδήματος. Συνεπώς, η επιφάνεια αυτή λαμβάνεται υπόψη σε «8» περιπτώσεις:

8 περιπτώσεις που μετράει

1 Απαλλαγή από φόρο εισοδήματος του ακαθάριστου εισοδήματος ιδιοκατοίκησης.

2 Τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα.

3 Εκπτωση από εισόδημα δεδουλευμένων τόκων στεγαστικού δανείου που καταβάλλονται για απόκτηση πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. και για δάνεια που συνήφθησαν μέχρι 31.12.2002. Η αύξηση της επιφάνειας και ο επιμερισμός των τόκων περιορίζει το αφορολόγητο για τα πρώτα 120 τ.μ.

4 Μείωση φόρου από το 20% των τόκων στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. για δάνεια που συνήφθησαν από 1.1.2003 και μετά.

5 Προσδιορισμό του αντικειμενικού εισοδήματος βάσει της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης της ιδιοκατοικούμενης ή μισθούμενης ή δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας.

6 Προσδιορισμό των τεκμηρίων για μία ή περισσότερες δευτερεύουσες κατοικίες.

7 Προσδιορισμό της ετήσιας δαπάνης βάσει των ποσών που πραγματικά καταβάλλονται για αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών (δεν αφορά πρώτη κατοικία μέχρι 120 τ.μ. και αξία μέχρι 200.000 ευρώ από 17.12.2010 έως 31.12.2012).

8 Προσδιορισμό του εισοδήματος από ακίνητα (σε εκμίσθωση, ιδιοχρησιμοποίηση και δωρεάν παραχώρηση συνυποβάλλεται η αναλυτική κατάσταση μισθωμάτων, ειδικό έντυπο Ε2 μαζί με το Ε1).

Οι ιδιοκτήτες που τακτοποιούν τους ημιυπαίθριους και τους βοηθητικούς χώρους πρέπει να έχουν υπόψη τις πρόσθετες υποχρεώσεις τους από το επόμενο έτος:

Α Αν η τακτοποίηση (ως χρόνος τακτοποίησης λαμβάνεται η ημερομηνία που φέρει η σφραγίδα της πολεοδομίας για τη βεβαίωση της πληρότητας του φακέλου στο αντίγραφο της αίτησης) έγινε το 2010 ή 2011, οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται για πρώτη φορά να τους συμπεριλάβουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2012. Ειδικά για τους ημιυπαίθριους που τακτοποιούνται το 2011 (ανεξαρτήτως ημερομηνίας) δηλώνονται διορθωμένοι για όλη τη χρήση του 2011 από του χρόνου και μετά. Επίσης, οι χώροι που τακτοποιούνται το 2012 δηλώνονται διορθωμένοι για όλη τη χρήση του 2012 από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2012 και μετά.

Β Οι ιδιοκτήτες που δεν θα δηλώσουν τους τακτοποιημένους χώρους αντιμετωπίζουν πρόσθετους φόρους, πρόστιμα, προσαυξήσεις και δεν θα μπορούν να μεταβιβάσουν τα ακίνητα αυτά. Δεν τίθεται ζήτημα καταβολής φόρων, προστίμων ή προσαυξήσεων για τα χρόνια πριν από την τακτοποίησή τους και τυχόν φόρος εισοδήματος που καταβλήθηκε δεν συμψηφίζεται και δεν επιστρέφεται.

Γ Ο ιδιοκτήτης δεν χρειάζεται να υποβάλει νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων για να δηλώσει ως κύριο τον ημιυπαίθριο, τον οποίο έως τώρα δήλωνε ως βοηθητικό χώρο. Η μετατροπή του ημιυπαίθριου από βοηθητικό σε κύριο χώρο θα γίνει στην περίπτωση μεταβίβασης του ακινήτου (αγορά, μεταβολή εμπράγματου δικαιώματος, μεταβολή ποσοστών ιδιοκτησίας, διαχωρισμός επικαρπίας και ψιλής κυριότητας κ.λπ.)

Δ Αν, όμως, ο ημιυπαίθριος δεν είχε δηλωθεί έστω ως βοηθητικός χώρος, τότε μετά την τακτοποίησή του πρέπει να υποβληθεί νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων, όπου θα αναγράφεται ο ημιυπαίθριος ως κύριος χώρος.

Ε Εν τούτοις ο ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να υποβάλει από μόνος του νέα Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων, όπου θα απεικονίσει την πραγματική κατάσταση του ημιυπαίθριου, δηλαδή θα τον συμπεριλάβει στον κύριο χώρο αντί του βοηθητικού, από το επόμενο της τακτοποίησής του έτος.

ΣΤ Οι ημιυπαίθριοι ή βοηθητικοί χώροι που μεταβιβάζονται με επαχθή αιτία και κατά το χρόνο μεταβίβασης έχουν διαμορφωθεί σε κύριους χώρους, τότε υπάγονται σε Φόρο Μεταβίβασης Ακινήτου. Συνεπώς και η απαλλαγή πρώτης κατοικίας αφορά την επιφάνεια των ημιυπαίθριων, εφόσον κατά το χρόνο αγοράς έχει ολοκληρωθεί η ρύθμισή τους.

Ζ Αν είχε πληρωθεί φόρος μεταβίβασης για την αξία του ρυθμισμένου ημιυπαίθριου ή βοηθητικού χώρου κατά την ημέρα αγοράς (σύνταξη μεταβιβαστικού συμβολαίου) για ακίνητα που είχαν υπαχθεί στις διατάξεις περί απαλλαγής πρώτης κατοικίας, τότε ο φόρος μπορεί να επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθείς εντός τριετίας και ύστερα από αίτηση του ιδιοκτήτη.

Η Οι χώροι που ρυθμίζονται πολεοδομικά μεταβιβάζονται με τη σημείωση ότι «ρυθμίστηκαν με τις διαδικασίες του ν. 3843/2010». Η βεβαίωση αυτή (δηλ. αντίγραφο της αίτησης του ενδιαφερομένου επί της οποίας έχει τεθεί η σφραγίδα περαίωσης της διαδικασίας), η οποία επισυνάπτεται στο σχετικό μεταβιβαστικό συμβόλαιο, επέχει θέση βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης για τους ρυθμισθέντες χώρους και για το χρονικό διάστημα διατήρησης της συγκεκριμένης χρήσης.

Σχόλιο: Οι ημιυπαίθριοι αποτελούν μια από τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αρχιτεκτονικής που όμως έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης για χιλιάδες κατασκευαστές και ιδιοκτήτες που βρήκαν έτσι ευκαιρία (έχοντας υπόψιν τους την υποστελέχωση στις πολεοδομίες και τους πλημμελείς ελέγχους) ν' αυξήσουν τα τετραγωνικά των σπιτιών τους. Δεν θα επεκταθούμε αν αυτό είναι σωστό ή λάθος (αυτό πρέπει να το εξετάσουμε κατά περίπτωση), όπως και να έχει όμως το "κλείσιμό" τους αποτελεί κοινό τόπο και ήταν ένα ζήτημα που έπρεπε να διευθετηθεί. Δυστυχώς, η "τακτοποίησή" τους (και εκτός του ότι αποτέλεσε μια επιβράβευση της παρανομίας που είχε γίνει) έγινε καθαρά για οικονομικούς λόγους: Το κράτος είδε μια "χρυσή ευκαιρία" για να εισπράξει ζεστό χρήμα, μη λαμβάνοντας υπόψιν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της "τακτοποίησης", υποσχόμενη "φορολογική ασυλία" για όσους περνούσαν από το ταμείο.

Η πρώτη παλλινωδία επ' αυτού έγινε κατά την περίοδο που η τακτοποίηση ήταν ενεργή - τότε υπουργοί και υφυπουργοί άλλαξαν γνώμη μια ντουζίνα φορές μέχρι να καταλήξουν στο ότι οι ημιυπαίθριοι δε θα λαμβάνονται υπόψιν στην φορολογία εισοδήματος, μπροστά στον κίνδυνο να εισπράξουν λιγότερα απ' αυτά που ανέμεναν. Όπως ήταν αναμενόμενο οι φορολογούμενοι πήραν στα σοβαρά τις εγγυήσεις της κυβέρνησης (που δε θα έπρεπε μιας και υπάρχει το προηγούμενο με τη δόμηση στις περιοχές Natura όπως φαίνεται εδώ) κι έτσι τα κρατικά ταμεία πήραν μια ανάσα (μαζί και τα τεχνικά γραφεία που ο κύκλος εργασιών τους έχει πέσει σε τραγικά επίπεδα την τελευταία διετία). Οι "καινούργιες συνθήκες" όμως (που βέβαια δεν είναι καινούργιες μιας και τα μέτρα έχουν προαναγγελθεί εδώ και πολύ καιρό όπως φαίνεται εδώ) χρησιμοποιούνται σα δικαιολογία για νέα αλλαγή πλεύσης που ναι μεν δε γενικεύουν τη φορολόγηση σε όλους τους "τακτοποιημένους" ημιυπαίθριους αλλά πιάνουν τη μεγάλη πλειοψηφία τους. Μήπως θα πρέπει αυτό να κάνει πιο επιφυλακτικούς τους πολίτες στην πολυαναμενόμενη (και πολυδιαψευσμένη) ρύθμιση για τα αυθαίρετα; Λαμβάνοντας υπόψιν τις όποιες αλλαγές θα γίνουν και στις πολεοδομίες, θα πρέπει να είναι διπλά προσεκτικοί...

Είδηση 2η: Ενα σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα, ώστε να μη «βουλιάξει» στην ύφεση από το νέο πακέτο μέτρων σχεδιάζουν τα κοινοτικά όργανα. Πηγές εκ Βρυξελλών εκτιμούν ύφεση άνω του 4% (από 3% που υπολογιζόταν τώρα), λόγω της μεγάλης μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης και της ανεργίας που θα φέρουν τα νέα μέτρα. Επιχειρείται να μετριαστεί με κοινοτική στήριξη, αφού η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να περικόψει και επενδυτικές δαπάνες. Το «όχημα» για τη διαχείριση των κεφαλαίων θα είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Σύμφωνα με δήλωση του αντιπροέδρου της ΕΤΕπ, Ματίας Κόλατς-Ανεν, σε γερμανική εφημερίδα, θα βοηθηθεί η Ελλάδα μ' ένα 15ετές πρόγραμμα ανασυγκρότησης, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% (7,5 δισ. ευρώ). Το πρόγραμμα θα στοχεύει κυρίως στις μικρές και μεσαίες εταιρείες, αλλά και σε σχέδια ενίσχυσης των δημόσιων υποδομών.

Το στέλεχος της ΕΤΕπ αναφέρει ως παράδειγμα την ανοικοδόμηση της Γερμανίας μετά τον πόλεμο, αλλά και την ενοποίηση Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία. Εξηγεί ότι και στις δύο περιπτώσεις απαιτήθηκε πολυετής προσπάθεια.

Ως εκ τούτου, συνεχίζει, το πρόγραμμα σταθεροποίησης, που λήγει το 2015, δεν επαρκεί και απαιτείται μακροχρόνιος και συστηματικός σχεδιασμός, καθώς, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, η Ελλάδα δεν μπορεί να ζήσει μόνο από τον τουρισμό και θα χρειαστεί κάποια χρόνια έως ότου αναπτύξει ανταγωνιστικά προϊόντα στις ξένες αγορές.

Εκτιμά μάλιστα ότι οι ενισχύσεις της Τράπεζας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, «αρκεί τα κονδύλια να απορροφηθούν, γιατί μέχρι σήμερα η Αθήνα δεν τα έχει αξιοποιήσει» αναφέρει ο Κόλατς-Ανεν. Επισημαίνει μάλιστα ότι η Ελλάδα έχει υποβάλει τις λιγότερες αιτήσεις για επιδοτήσεις σε σχέση με τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Λέει μάλιστα ότι έχει στείλει συνεργάτες του στην Ελλάδα, προκειμένου να βοηθήσουν τις υπηρεσίες να ξεπεράσουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια που μπλοκάρουν τη ροή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.

Στο ζήτημα είχε αναφερθεί πριν από λίγο καιρό και ο Ελληνας αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Πλούταρχος Σακελλάρης. Εκανε λόγο για ένα επενδυτικό ευρωομόλογο, που θα εκδίδεται από εταιρείες ειδικού σκοπού, με το οποίο θα αναζητούνται κεφάλαια για επενδύσεις με χαμηλότερο επιτόκιο και την εγγύηση της ΕΤΕπ.

Σημειώνεται ότι στους νέους κανονισμούς που ολοκληρώνει η Κομισιόν με το Ευρωκοινοβούλιο για τη δημοσιονομική αρχιτεκτονική της Ε.Ε. και στόχος είναι να εγκριθούν στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου, εφεξής θεσπίζεται πλαφόν στην ετήσια αύξηση δαπανών, αλλά από αυτό εξαιρούνται (με βάση τα προσχέδια, που ακόμη επεξεργάζονται τα κοινοτικά όργανα) οι δαπάνες για επενδύσεις και δράσεις στήριξης των ανέργων.

Σχόλιο: Χωρίς επενδύσεις, η χώρα μας πολύ δύσκολα θα βγει από την κρίση - αυτό είναι σίγουρο. Πως θα μπορέσει να γίνει όμως αυτό, όταν το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι το πρώτο που περικόπτεται με κάθε νέο πακέτο μέτρων; Η προσέλκυση ξένων επενδυτών και οι αποκρατικοποιήσεις κερδοφόρων επενδύσεων δεν είναι λύσεις. Στην πρώτη περίπτωση οι επενδυτές αντιμετωπίζουν την χώρα μας ως πηγή γρήγορου πλουτισμού και "αναχωρούν" με την πρώτη ευκαιρία (πράγμα που συμβαίνει και σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου για να είμαστε ειλικρινείς), ενώ στην δεύτερη τα άμεσα οφέλη δημιουργούν μελλοντικές εισοδηματικές τρύπες αφού οι κερδοφόρες επιχειρήσεις φέρνουν ζεστό χρήμα κάθε χρόνο στο κράτος από τα μερίσματα κ.ο.κ. και επομένως η πώλησή τους δημιουργεί την ανάγκη για κάλυψη των χρημάτων από άλλες πηγές.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η φαινομενική διάθεσή της να επενδύσει στην χώρα μας, θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να υπάρξει θετικό πρόσημο στους δείκτες ανάπτυξης. Γι' αυτό όμως δεν αρκούν αμφιβόλου αξίας "fast-track" επενδύσεις (που συν τοις άλλοις έχουν και αρνητικές περιβαλλοντικές προεκτάσεις όπως τονίζεται εδώ), αλλά χρειάζεται σωστός σχεδιασμός και όχι μια διάθεση "περάστε κόσμε". Αν η χώρα μας παρουσιαστεί ως σοβαρή χώρα, θα την πάρουν και οι άλλοι στα σοβαρά - διαφορετικά με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα (και με μια έντονη εντύπωση ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται ν' αντέξει μεγάλο χρονικό διάστημα) κανείς σοβαρός επενδυτής δεν πρόκειται να έρθει: αυτοί ψάχνουν ευκαιρίες μεν αλλά θέλουν και το κατάλληλο περιβάλλον. Σε "περίεργες" εποχές μόνο "μπατίρηδες" - αλεξιπτωτιστές τύπου Minoan (θυμηθείτε την υπόθεση της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο) θα έρχονται και πρόοδος δεν θα υπάρξει. Και όπως αναφέρεται σωστά στο ρεπορτάζ, η χώρα μας μόνο από τον τουρισμό δεν θα μπορεί να ζήσει.

Και για να μην ξεχνιόμαστε... Την επαναδραστηριοποίηση της Olympic Air σε γραμμές εσωτερικού, όπως για παράδειγμα στις γραμμές Αθήνα - Κέρκυρα και Αθήνα - Αλεξανδρούπολη που ήδη εξυπηρετούνται από την Aegean Airlines, αλλά και τη διακοπή των δρομολογίων της Olympic Air σε γραμμές εξωτερικού, όπως για παράδειγμα Αθήνα - Λονδίνο και Αθήνα - Παρίσι, διερευνά η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο της διαδικασίας εξέτασης της συγκέντρωσης των αεροπορικών εταιρειών Olympic Air και Aegean Airlines, βάσει των εκτιμήσεων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αναφέρει στο έγγραφό του ο πρόεδρος της επιτροπής, κ. Κυριτσάκης, ο τυχόν αντι-ανταγωνιστικός χαρακτήρας της διακοπής δρομολογίων των δύο αεροπορικών εταιρειών (όπως της γραμμής Αθήνα-Ιωάννινα από την Aegean Airlines ήδη πριν από την απόρριψη του σχεδίου συγκέντρωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) διερευνάται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, βάσει σχετικών καταγγελιών αλλά και βάσει αυτεπάγγελτης έρευνας. Επίσης αναφέρεται ότι «για την πρόληψη και την καταστολή τυχόν αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών, διενεργήθηκε ήδη από το καλοκαίρι του 2010 επιτόπιος έλεγχος στα γραφεία τους από τους εντεταλμένους υπαλλήλους της Επιτροπής». Το θέμα το έχουμε συζητήσει ήδη εδώ και αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πόρισμα της επιτροπής...

Πηγές ειδήσεων: "Πρώτο Θέμα", "Ελευθεροτυπία" / Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για την "κυνηγημένη εξουσία" μπορείτε να βρείτε εδώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: