Δευτέρα 28 Απριλίου 2025

Αφού το κράτος έχει λεφτά, γιατί δεν πληρώνει τις οφειλές του;

 Και επειδή συχνά οι σωστές παρατηρήσεις και επισημάνσεις έρχονται από κει που δεν τις περιμένει κανείς, ένα άρθρο του γνωστού (και φιλοκυβερνητικού) δημοσιογράφου Μπάμπη Κούτρα έρχεται να θέσει ένα αυτονόητο ερώτημα. Αφού το κράτος έχει υπερπλεόνασμα, γιατί ταλαιπωρεί εκείνους στους οποίους χρωστάει και δεν τους πληρώνει σ' ένα εύλογο χρονικό διάστημα, ενώ την ίδια στιγμή απαιτεί, και μάλιστα χρεώνει τόκους υπερημερίας, από την πρώτη μέρα, σε όσους του χρωστούν; Όπως σωστά επισημαίνεται στο άρθρο, οι περισσότεροι στους οποίους χρωστάει το κράτος μακροχρόνια είναι μεσαίοι και μικροί προμηθευτές, εργολάβοι καθώς και ιδιώτες στους οποίους χρωστάει το κράτος από συμμετοχή σε προγράμματα εώς και συντάξεις/εφάπαξ. Γι' αυτά προφανώς ο Πρωθυπουργός και οι συν αυτώ, δεν θα κάνουν αναφορές - αλλά θυμίζουν την ιστορία του τραπεζικού σε επαρχιακή συνεταιριστική τράπεζα, στον οποίο ερχόταν κάθε μέρα επί βδομάδες ένας μεγαλοοφειλέτης, ο οποίος του ζητούσε διακανονισμό γιατί δεν είχε "χρήματα για ταϊσει τα παιδιά του". Ο τραπεζικός τον είχε λυπηθεί αλλά πάνω που ετοιμαζόταν να υπογράψει το διακανονισμό, περνώντας σε ψαροταβέρνα της περιοχής τους, πέτυχε τον μεγαλοοφειλέτη να κάνει το τραπέζι σε καμιά 40αριά συγγενείς του. Ο Πρωθυπουργός εν προκειμένω "κάνει το τραπέζι" προσποιούμενος τον ανοιχτοχέρη, ενώ χρωστάει ένα σωρό λεφτά σε χιλιάδες ανθρώπους και επιχειρήσεις:

Οι τελευταίες διαπιστώσεις για τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και τα κοινωνικά μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, έρχονται σε αντίφαση με την εντυπωσιακή άνοδο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες Από σχεδόν 2 δισ. ευρώ που ήταν το 2019, αντί να μειωθούν περαιτέρω, ξεπέρασαν τώρα τα 3,5 δισ. ευρώ και συνεχίζουν να διογκώνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Πρόκειται για κραυγαλέα αντίφαση, αν μάλιστα θυμηθούμε τη μάχη που έδωσε η τρόικα την περίοδο των μνημονίων να μπει φρένο σε αυτή την παλιά... μπαταχτσίδικη συνήθεια του ελληνικού κράτους και ανώτατο χρονικό όριο στην καταβολή των οφειλών προς τους ιδιώτες. Ενα μέτρο που ανάμεσα στα τόσα δεινά που μας φόρτωσαν οι δανειστές χαρακτηρίστηκε από όλους σωστό και δίκαιο.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου δεν είναι προς μεγάλες επιχειρήσεις (αυτές έχουν τον τρόπο τους να πληρώνονται εγκαίρως), όπως πιστεύουν ορισμένοι. Αφορούν κυρίως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που συναλλάσσονται με το Δημόσιο, μικροεργολάβους, ιδιώτες που επελέγησαν σε παλαιότερα προγράμματα για το σπίτι, όπως το «Εξοικονομώ» και το «Αναβαθμίζω», επιδοτήσεις για τουριστικά καταλύματα, επιχορηγήσεις του αναπτυξιακού νόμου, αποζημιώσεις προς τους αγρότες, πολύ μικρά φωτοβολταϊκά και φυσικά προμηθευτές νοσοκομείων ή άλλων δημόσιων υπηρεσιών.

Αυτά τα χρήματα δεν είναι... υπερκέρδη, αλλά η αναγκαία ανάσα που λείπει από την αγορά. Κάθε μήνας καθυστέρησης στην εξόφληση μεταφράζεται σε κεφάλαια που δεν κυκλοφορούν, και η «αλυσίδα» όλο και επεκτείνεται. Η κατανάλωση μειώνεται, τα νοικοκυριά περιορίζουν τις καθημερινές δαπάνες και τις «επενδύσεις» στην επισκευή των σπιτιών. Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αναβάλλουν τις προσλήψεις προσωπικού και την επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Η έλλειψη ρευστότητας μειώνει τα φορολογικά έσοδα επόμενων περιόδων δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Αν και επισήμως όλοι το αρνούνται, η αγορά βοά ότι οι καθυστερήσεις στις πληρωμές του Δημοσίου οφείλονται στα «φακελάκια» ή τουλάχιστον τα διευκολύνουν. Χωρίς το απαραίτητο... λάδι, εκταμίευση μικρών ή μεγάλων ποσών προς τους προμηθευτές του Δημοσίου, τους παρόχους υπηρεσιών ή τους δικαιούχους επιδοτήσεων δεν είναι εφικτή. Χωρίς διαφανείς, αυτοματοποιημένες διαδικασίες, η αγορά θεωρεί κάθε πληρωμή εμπόρευμα προς διαπραγμάτευση, υποσκάπτεται η εμπιστοσύνη των ιδιωτών και η χώρα μετατρέπεται σε διεφθαρμένη μπανανία.Τα υπερπλεονάσματα και τα ρεκόρ φορολογικών εσόδων χάνουν την αξία τους αν το κράτος δεν αποδεικνύει εμπράκτως ότι σέβεται τις υποχρεώσεις του απέναντι στον πολίτη και την αγορά. Η πρόωρη εξόφληση δανείων είναι σημαντική, αλλά όχι εις βάρος της ρευστότητας των μικροπρομηθευτών και της εμπιστοσύνης των δικαιούχων. Μόνο με πλήρη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στην εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα ανακτηθεί η αξιοπιστία και θα ενεργοποιηθεί πραγματικά η ανάπτυξη. Εξάλλου, αφού το κράτος απαιτεί -και πολύ καλά πράττει- να μην του χρωστούν, το ίδιο πρέπει να κάνει και εκείνο απέναντι στους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Αφού τα χρήματα, όπως λέει η κυβέρνηση, υπάρχουν και αν το πρόβλημα δεν έχει άλλες αιτίες, επιβάλλεται να ληφθούν άμεσα μέτρα: Να θεσπισθεί αυστηρό χρονοδιάγραμμα πληρωμών για υποχρεωτική εξόφληση εντός, π.χ., 60 ημερών από την αίτηση, με αυστηρές ποινές σε περίπτωση υπέρβασης του χρόνου. Δημιουργία κεντρικού ταμείου αποπληρωμών με διαχωρισμένες καταβολές για παλαιές και νέες οφειλές, εξασφαλίζοντας πόρους κατά προτεραιότητα για τα ληξιπρόθεσμα. Ψηφιοποίηση με αυστηρή προτεραιότητα και ανάλογα κριτήρια, έλεγχος διαφάνειας και εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων πληρωμών, χωρίς δυνατότητα παραβίασης ή υπέρβασης των κανόνων. Τακτικές εκθέσεις προόδου και δημόσια διαφάνεια μέχρι την εξόφληση των οφειλών..."

Τρίτη 15 Απριλίου 2025

Να το πως η Τουρκία μας ετοιμάζει "εκπλήξεις" εν μέσω Πασχαλινής περιόδου...

 Και μέσα σε όλα, οι εξελίξεις στο ελληνο-τουρκικό μέτωπο, δεν είναι καθόλου θετικές, ούτε ευοίωνες.

Πληρώνοντας τις συνέπειες μιας ανεπαρκούς και ασυντόνιστης πολιτικής, η οποία είχε ως μοναδικό γνώμονα την επικοινωνιακή προβολή του «επιτεύγματος» των ήρεμων νερών στο Αιγαίο, η κυβέρνηση σήμερα είναι αντιμέτωπη με την επώδυνη κατάσταση που η ίδια διαμόρφωσε στα ελληνοτουρκικά. Έχοντας δώσει σαφή δείγματα υποχωρητικότητας ήδη από την κρίση του «Oruc Reis», κατά την οποία ανέχθηκε οι έρευνες του τουρκικού ερευνητικού να φτάσουν στα 6,2 ν.μ. από το Καστελλόριζο, και τον τότε κορυφαίο παράγοντα του Μαξίμου, Γιώργο Γεραπετρίτη, να δηλώνει ότι η «κόκκινη γραμμή είναι τα 6 ν.μ.», η κυβέρνηση συνυπέγραψε τη Διακήρυξη των Αθηνών, η οποία οδήγησε σε αυτοπεριορισμό της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Τον περασμένο Ιούλιο, υποχώρησε μπροστά στις απειλές της Τουρκίας, διακόπτοντας τις έρευνες του «Ievoli Relume» ανατολικά της Κάσου, εντός της ελληνικής ΑΟΖ! Αρχικά, η Αθήνα επιχείρησε να «συνεννοηθεί» με την Τουρκία, κάτι που συνιστούσε μια απαράδεκτη κίνηση, καθώς έδινε την εντύπωση διαπραγμάτευσης με την Τουρκία σχετικά με την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Παρά τις προσδοκίες που δημιούργησε το ΥΠΕΞ, το οποίο είχε αναλάβει και τις επαφές με τον Χακάν Φιντάν, οι οποίες δημιούργησαν κλίμα αισιοδοξίας ότι θα διεξαχθούν χωρίς προβλήματα οι έρευνες, η πραγματικότητα ήρθε να τις διαψεύσει. 

Έτσι, ενώ η Αθήνα διέρρεε ότι είχε δρομολογηθεί η έκδοση των σχετικών Navtexs και ότι εντός των τότε προσεχών ημερών θα ξεκινούσαν οι έρευνες, η Άγκυρα φρόντισε να απαντήσει με δικές της διαρροές, προειδοποιώντας ότι «δεν θα αποδεχθεί τετελεσμένα» και ότι οι κινήσεις της Ελλάδας είναι εκτός διεθνούς δικαίου, και σε περιοχές όπου «δεν υπάρχει οριοθέτηση», και, τέλος, απειλώντας ότι η εμπλοκή και στρατιωτικών μονάδων στις έρευνες θα οδηγήσει σε κλιμάκωση της έντασης. Η Αθήνα, μέσα από μια αλληλουχία λανθασμένων χειρισμών, τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τις απειλές της Τουρκίας, η οποία έχει δείξει ότι δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να επιβάλει τις θέσεις της, ακόμη και με την απειλή χρήσης βίας.

Η Αθήνα υποτίμησε την αντίδραση της Τουρκίας, κάνοντας λανθασμένους υπολογισμούς. Στο ΥΠΕΞ θεώρησαν ότι το νέο, ρευστό διεθνές περιβάλλον και η προσπάθεια της Τουρκίας να προσεγγίσει την Ευρώπη θα λειτουργούσαν αποτρεπτικά για κάθε κίνησή της στην Ανατολική Μεσόγειο. Προφανώς, δεν έχουν αντιληφθεί ότι είναι η Ευρώπη που εκλιπαρεί αυτήν τη στιγμή την Τουρκία να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Άμυνα και η Τουρκία απλώς παζαρεύει τα ανταλλάγματα που θα ζητήσει. Άλλωστε, είναι ενδεικτικό το πόσο ενδιαφέρονται οι Ευρωπαίοι για τη συμπεριφορά της Τουρκίας: Εκτός από δύο – τρεις χλιαρές ανακοινώσεις για τη σύλληψη Ιμάμογλου και τη σοβαρότατη παραβίαση του κράτους δικαίου, καμία άλλη αντίδραση δεν έχει υπάρξει και όλοι είναι πρόθυμοι να κάνουν τα στραβά μάτια προκειμένου να γίνει η «δουλειά» με την Τουρκία. Επίσης, η κυβέρνηση θέλησε να προβάλει ότι έχει την πλάτη του Ισραήλ και της Γαλλίας για να προχωρήσει στις έρευνες και την πόντιση του καλωδίου, θεωρώντας ότι αυτό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά. Ακούσαμε, μάλιστα, ότι η παρουσία του γαλλικού αεροπλανοφόρου «Ντε Γκολ» στην Ελλάδα είναι… μήνυμα προς την Τουρκία και ότι ο κ. Μητσοτάκης πήγε στο Ισραήλ για να συζητήσει το θέμα με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

Ακόμη περισσότερο, είδαμε δημοσιεύματα, προερχόμενα από την κυβέρνηση, σύμφωνα με τα οποία ο Νετανιάχου θα συζητούσε και το θέμα του καλωδίου στη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ, ώστε να… συμμορφωθεί η Άγκυρα. Όλα αυτά, βεβαίως, κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας και του βολονταρισμού της ηγεσίας του ΥΠΕΞ και του Μαξίμου. Όλοι γνωρίζουν ότι, πέραν της πολιτικής στήριξης στο έργο του καλωδίου, ουδεμία χώρα πρόκειται να εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση, πόσω μάλλον εάν μετατραπεί σε θερμή, για να μπορέσει η Ελλάδα να ασκήσει τα στοιχειώδη δικαιώματά της και να προασπίσει την ΑΟΖ της, την οποία έχει οριοθετήσει με συμφωνία με την Αίγυπτο. Μάλιστα, ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς το πιθανότερο είναι ο διεθνής παράγοντας να συστήσει στην Ελλάδα και στην Τουρκία «να τα βρουν» και να ακολουθήσουν μια φόρμουλα ώστε να γίνουν οι έρευνες, κάτι που σημαίνει ότι η Τουρκία θα έχει πλέον λόγο στην πραγματοποίηση του έργου, γεγονός που αποτελεί αρχική της επιδίωξη, αφού με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει εμμέσως να κατοχυρώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

 Ο μεγαλύτερος, όμως, κίνδυνος, εφόσον η Τουρκία επιδιώξει ένταση, είναι να ασχοληθεί με την υπόθεση ο αμερικανός Πρόεδρος, σε μια περίοδο κατά την οποία οι εκρηκτικές και ανορθόδοξες αντιδράσεις του σε μια σειρά διεθνών θεμάτων δεν προμηνύουν τίποτε θετικό για τη χώρα μας. Και κάθε έκκληση του κ. Τραμπ να «τα βρουν» οι δύο σύμμαχοι μεταξύ τους είναι αντιληπτό ότι θα συνιστά επιτυχία της Τουρκίας, καθώς η διαφορά αφορά την ανεμπόδιστη άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, που παρανόμως εμποδίζει η Τουρκία. Οι ύμνοι του Ντόναλντ Τραμπ για τον Ταγίπ Ερντογάν στη διάρκεια της συνάντησής του με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι ενδεικτικοί των αντιλήψεων που επικρατούν στον Λευκό Οίκο… 

Στο γενικότερο κλίμα, όπως κι αν προσπαθούν να το εξωραΐσουν διάφοροι κυβερνητικοί παράγοντες, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί και η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα, η οποία, κατόπιν συνεχών αναβολών από τον Ιανουάριο, έχει μετατεθεί για τα τέλη Απριλίου, αν και πλέον είναι ορατό το ενδεχόμενο να μετατεθεί ακόμη περισσότερο, με την ελπίδα ότι το περιβάλλον θα είναι «καλύτερο». Διότι ο κ. Μητσοτάκης δεν θέλει, προφανώς, να είναι εκείνος ο ευρωπαίος ηγέτης που θα σπεύσει πρώτος να «ξεπλύνει» τον Ερντογάν και να δώσει, μάλιστα, την εικόνα του business as usual, την ώρα που η Τουρκία αμφισβητεί ευθέως όχι μόνο τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και την ίδια την ελληνική κυριαρχία, μέσω της διευρυμένης, πλέον, θεωρίας των «γκρίζων ζωνών».

Τα ίδια και χειρότερα συμβαίνουν και στο μέτωπο του Κυπριακού. Από την μία οι Τούρκοι εξοπλίζονται με οπλικά συστήματα που μπορούν να μπλοκάρουν πλήρως τα ελληνο-κυπριακά ραντάρ, χρησιμοποιούν τη δεδομένη λειψυδρία στη Μεγαλόνησο για να επιβάλλουν την υδατική εξάρτηση της Κύπρου από την Τουρκία (χτίζοντας φαραωνικά έργα σε κατεχόμενη γη, δεδομένης ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας) και ενισχύουν τη αδιαλλαξία τους στις "καινούργιες" διαπραγματεύσεις και από την άλλη η ελληνοκυπριακή πλευρά συμμετέχει (χωρίς να το θέλει) σε συζητήσεις, μόνο και μόνο για να μην κατηγορηθεί εκείνη ως αδιάλλακτη.

Και όλα αυτά σε μια περίοδο που τίποτα στην εξωτερική πολιτική δεν πάει καλά για την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ε.Ε. γενικότερα...

(Με στοιχεία από το "Παρόν").