Αναρτήσεις
Τουλάχιστον έτσι έγιναν τα πράγματα με το χρέος των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, που ρυθμίστηκε με τη συμφωνία της Βιέννης. Για το ελληνικό χρέος η διαπραγμάτευση είναι ακόμη ανοικτή και οι οίκοι αξιολόγησης θέτουν αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, προκειμένου η «εθελοντική ανταλλαγή» να μη χαρακτηριστεί ντε φάκτο χρεοκοπία (πιστωτικό συμβάν, σύμφωνα με την ορολογία τους).
1.Τι ακριβώς προέβλεπε η Συνθήκη της Βιέννης;
Η Συνθήκη της Βιέννης ή αλλιώς «Vienna Initiative» ήταν μια τριμερής συμφωνία που υπεγράφη το 2009 μεταξύ ανατολικοευρωπαϊκών χωρών που ήδη βρίσκονταν στο ΔΝΤ, ευρωπαϊκών τραπεζών και διεθνών οργανισμών, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Με τη συμφωνία οι ευρωπαϊκές τράπεζες αποδέχθηκαν να διατηρήσουν και να αναχρηματοδοτήσουν τα δάνεια που είχαν προσφέρει οι θυγατρικές τους στις χώρες αυτές. Τα δάνεια είχαν γίνει σε σκληρό νόμισμα και όχι σε εθνικά νομίσματα. Σε αντάλλαγμα οι χώρες συνέχισαν να προσφέρουν στις θυγατρικές τράπεζες άφθονη ρευστότητα σε εθνικό νόμισμα. Κατά γενική ομολογία η συμφωνία ήταν αποτελεσματική.
2.Πού διαφέρει η ελληνική περίπτωση;
Η ειδοποιός διαφορά βρίσκεται στο κίνητρο που είχαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες για να αποδεχθούν την εθελοντική αντικατάσταση των ομολόγων. Ο δανεισμός στην προκειμένη περίπτωση των χωρών της Α. Ευρώπης είχε γίνει από τις θυγατρικές τράπεζες. Αν οι μητρικές δεν στήριζαν το σχέδιο, θα κατέρρεε η οικονομία των χωρών αυτών συμπαρασύροντας έτσι τις θυγατρικές τράπεζες. Επομένως θα απαξιώνονταν οι επενδύσεις δισεκατομμυρίων που είχαν πραγματοποιήσει στην περιοχή. Η ζημιά δηλαδή θα ήταν διπλή, γιατί θα έχαναν, μαζί με τα κεφάλαια τα οποία είχαν δανείσει στις χώρες, και αυτά που είχαν επενδύσει.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, το ίδιο κίνητρο θα μπορούσε να «ανιχνευθεί» μόνο στην αποδοχή του σχεδίου από τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες κατέχουν περίπου το 20% του δημόσιου χρέους. Χωρίς βέβαια αυτό να αποκλείει τη συμμετοχή ξένων τραπεζών, οι οποίες είτε έχουν επενδύσει στην Ελλάδα (για παράδειγμα η γαλλική Credit Agricole) ή διαθέτουν άλλα συμφέροντα στη χώρα. Αλλωστε, κανείς δεν θέλει νέο κύκλο κρίσης στην Ευρώπη.
3.Η εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου θα επηρεάσει το δημόσιο χρέος;
Κατά γενική ομολογία η συμμετοχή των ιδιωτών με τον τρόπο αυτό δεν μεταβάλλει τις υποχρεώσεις της χώρας έναντι των δανειστών, γι' αυτό άλλωστε δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «πιστωτικό γεγονός». Με άλλα λόγια το δημόσιο χρέος θα παραμείνει ανέπαφο, στα ίδια δυσθεώρητα ύψη, με αποτέλεσμα να είναι ερώτημα κατά πόσο η χώρα θα μπορεί να το εξυπηρετεί στο μέλλον. Επομένως το σχέδιο δεν βελτιώνει τη λεγόμενη «βιωσιμότητα του χρέους». Επιλύει μόνο το «ταμειακό πρόβλημα» που αντιμετωπίζει το Δημόσιο για το 2012 και το 2013, το οποίο δεν μπορεί να καλύψει από την αγορά. Για παράδειγμα, μόνο το 2012 η χώρα μας έπρεπε να δανειστεί, εκτός από τα χρήματα που θα λάβει από το Μνημόνιο, επιπλέον 28 με 30 δισ. ευρώ.
4.Ποιοι υποστηρίζουν το σχέδιο αυτό;
Εκτός από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι όμως κατά καιρούς έχουν προτείνει και άλλα σενάρια, όπως αυτό της ήπιας αναδιάρθρωσης (reprofiling), το σχέδιο στηρίζεται ένθερμα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ, η οποία διαθέτει αυτή τη στιγμή στο χαρτοφυλάκιό της περίπου το 15% του δημόσιου χρέους, αποδέχεται μόνο τη λύση της ανταλλαγής, απορρίπτοντας κατηγορηματικά οποιαδήποτε άλλη και απειλώντας ότι αν επιλεγεί πιο «σκληρή» λύση δεν θα δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για να δίνει ρευστότητα.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, αν προχωρήσει λύση τύπου Βιέννης, η Κεντρική Τράπεζα τελικά θα αποδέχεται ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας τα νέα ομόλογα, τα οποία θα προσφέρει το ελληνικό Δημόσιο στις τράπεζες που θα προσχωρήσουν στο σχέδιο. Ετσι διευκολύνεται η συμμετοχή ξένων τραπεζών και θεσμικών επενδυτών σ' αυτό. Σε κάθε περίπτωση, η αποδοχή του σχεδίου θα εξαρτηθεί, όπως παραδέχεται η UBS σε σχετικό σημείωμά της, από το κατά πόσο θα είναι δελεαστικοί οι όροι με τους οποίους το ελληνικό Δημόσιο θα προσφέρει τα νέα όμολόγα.
5.Τι θέση έχουν πάρει οι οίκοι αξιολόγησης;
Οι περιώνυμοι οίκοι κρατούν το δεύτερο κλειδί της αποκάλυψης (το πρώτο το έχει η ΕΚΤ), γιατί μπορούν να ανατρέψουν όλο τον σχεδιασμό στην περίπτωση που αποφανθούν ότι η διακράτηση και η εθελοντική ανταλλαγή των ομολόγων από τους επενδυτές συνιστούν ντε φάκτο χρεοκοπία.
Πρώτη προϋπόθεση που θέτουν, για να μην προχωρήσουν σε μια τέτοια αξιολόγηση, είναι ο «εθελοντικός χαρακτήρας του σχεδίου». Τόσο η Standard & Poors όσο και η Fitch έχουν αποσαφηνίσει ότι, αν υπάρξει υπόνοια ότι οι επενδυτές εξωθήθηκαν να αποδεχθούν το σχέδιο, προφανώς υπό την έμμεση απειλή ότι στην αντίθετη περίπτωση θα υποστούν αρνητικές συνέπειες, θα χαρακτηρίσουν την ανταλλαγή «καταναγκαστική», ανοίγοντας έτσι την πόρτα για την ενεργοποίηση των CDS.
Η δεύτερη προϋπόθεση αφορά τους όρους ανταλλαγής. Αν αυτοί θεωρηθούν επαχθέστεροι σε σύγκριση με τους όρους των υφιστάμενων ομολόγων, το γεγονός αποτελεί σύμφωνα με τους οίκους αξιολόγησης «οιονεί χρεοκοπία». Ομως και οι ίδιοι οι αναλυτές των οίκων αυτών αποδέχονται ότι η αξιολόγηση των όρων είναι ελαστική, καθώς η σύγκριση δεν είναι εύκολο να γίνει από τη στιγμή που τα νέα ομόλογα δεν αντικαθιστούν τα υφιστάμενα αλλά χορηγούνται αντί το Δημόσιο να εξοφλήσει τους επενδυτές τοις μετρητοίς.
6.Τα νέα ομόλογα θα είναι πιο ασφαλή από τα υφιστάμενα;
Το Δημόσιο, αν θέλει να κάνει πιο ελκυστικά για τους επενδυτές τα νέα ομόλογα, μπορεί να συμπεριλάβει σε αυτά τις λεγόμενες ρήτρες συλλογικής δράσης. Οι κάτοχοί τους δηλαδή θα βρίσκονται σε πιο πλειονεκτική θέση έναντι των άλλων δανειστών στην περίπτωση χρεοκοπίας. Οι ρήτρες αυτές σε συνδυασμό με τα άλλα χαρακτηριστικά των ομολόγων αυτών, όπως το ύψος του επιτοκίου τους (κουπόνι) και η διάρκειά τους, θα ληφθούν υπ' όψιν από τους οίκους αξιολόγησης, όταν θα χρειαστεί να τα «βαθμολογήσουν». Από την άλλη πλευρά, αν η ανταλλαγή εκληφθεί ως «πιστωτικό γεγονός», τότε, όπως έχουν προειδοποιήσει, οι οίκοι αξιολόγησης θα προχωρήσουν στην υποβάθμιση νέων και υφιστάμενων ομολόγων.
7.Τι θα αλλάξει στην Ελλάδα, μετά την εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας;
Το πιθανότερο είναι ότι η στάση των οίκων αξιολόγησης απέναντι στην Ελλάδα δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας δεν μεταβάλλει θεμελιώδη δεδομένα (ύψος του χρέους) της ελληνικής οικονομίας. Κατά συνέπεια η χώρα θα παραμείνει στον «προθάλαμο» μιας νέας υποβάθμισης, όπως έχουν ήδη προειδοποιήσει.
Για τις ελληνικές τράπεζες η λύση της διακράτησης είναι πιθανόν να προκαλέσει ορισμένες πιέσεις στη ρευστότητά τους, οι οποίες όμως μπορεί να ξεπεραστούν εφόσον η ΕΚΤ θα συνεχίσει να αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση.
Κοινώς αρκετά τα οφέλη για τους δανειστές, ελάχιστα για μας αφού τα μέτρα δεν πρόκειται ν' αποφευχθούν με τέτοιες λύσεις. Εναλλακτικές προοπτικές υπάρχουν βέβαια και μπορείτε να τις διαβάσετε εδώ.
Και για να μην ξεχνιόμαστε... Το γενικό πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου πάει προς συζήτηση στη Βουλή. Από την ψηφοφορία, εκτός από το ΚΚΕ και τον ΣΥΡΙΖΑ, θα απουσιάζει και ο ΛΑΟΣ, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο πρόεδρος του κόμματος Γιώργος Καρατζαφέρης. Το ΚΚΕ σε γραπτή ανακοίνωσή του δηλώνει ότι «η κοινοβουλευτική του ομάδα δεν θα συμμετάσχει σε καμία διαδικασία της Βουλής για το «Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα» που φέρνει η κυβέρνηση, γιατί αυτό υπηρετεί τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας και ισοπεδώνει τα εργατικά-λαϊκά δικαιώματα». Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ, καλεί την κυβέρνηση να αποσύρει το «Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα», ενώ τονίζει ότι δεν πρόκειται να νομιμοποιήσει με την παρουσία και την ψήφο των βουλευτών του «μια πρωτοφανή διαδικασία αλλοίωσης της λαϊκής βούλησης». Το μυστικό πάντως βρίσκεται αλλού: Σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής η ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου απαιτεί την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, όχι όμως λιγότερες από 120 θετικές ψήφους (τα 2/5 του Κοινοβουλευτικού Σώματος). Με λίγα λόγια, αν δεν παραστεί η ελάσσον αντιπολίτευση, τότε την κυβέρνηση δεν την απασχολεί αν το δρόμο του Λιάνη και του Αθανασιάδη τον ακολουθήσουν κι άλλοι - μπορούν να το κάνουν μέχρι 28 συνολικά από την κοινοβουλευτική του ομάδα, πράγμα αδύνατον. Αν είναι όμως όλοι παραστούν, 6 θ' αρκέσουν...Επομένως με τον μην παραμείνουν στην ψηφοφορία, τα κόμματα της αριστεράς παίζουν δυστυχώς και αυτά το παιχνίδι του Μνημονίου. Το θέμα αναλύεται διεξοδικά εδώ.
Και κάτι τελευταίο... Το μεγαλύτερο απεργιακό συλλαλητήριο και η μεγαλύτερη απεργία των τελευταίων χρόνων πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 15 του Ιούνη. Η "Ελευθεροτυπία" την χαρακτήρισε "μητέρα όλων των απεργιών" - και μάλλον δίκαια. Την τεράστια συμμετοχή του κόσμου προσπάθησαν ν' αμαυρώσουν "αντεξουσιαστές", που συνεπικουρούμενοι τα ΜΑΤ, έκαναν επιθέσεις στους συγκεντρωμένους (στη φωτογραφία και το βίντεο που δημιοσιεύουμε, φαίνονται αστυνομικοί, ντυμένοι αντεξουσιαστές, να συγκεντρώνουν "υλικό" για τη δημιουργία επεισοδίων).
Να σημειωθεί ότι οι συγκεντρωμένοι (αγανακτισμένοι εντός κι εκτός εισαγωγικών) απώθησαν τους "κρανιοφόρους" με αποτέλεσμα τα επεισόδια να λάβουν μέρος σε συγκεκριμένα σημεία και να μην επεκταθούν, πράγμα που μάλλον είναι ήττα γι' αυτούς και τους "σπόνσορές" τους (ως και το ΛΑΟΣ έβγαλε ανακοίνωσε ζητώντας διευκρινήσεις από την αστυνομία!).
Οι αντιδράσεις του κόσμου είναι που οδήγησαν τον Μ. Παπακωνσταντίνου να δηλώσει ότι διατηρείται το αφορολόγητο και δεν θα εξισωθεί ο ΕΦΚ των πετρελαίων κίνησης και θέρμανσης (τ' άλλα μέτρα που έχουμε αναφέρει εδώ παραμένουν) και τους 35 ανθρώπους του πνεύματος ν' απευθύνουν επιστολή στον, μονίμως απόντα, Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Είναι αυτές επίσης που οδήγησαν τον Πρωθυπουργό να προτείνει κυβέρνηση "συνεργασίας" χωρίς αυτόν και τα "πρωτοπαλίκαρά" του, αντιδρώντας πάντως στην ιδέα του η κυβέρνηση αυτή να επαναδιαπραγματευτεί το Μνημόνιο. Στην συνέχεια η αγανάκτηση του κόσμου τον οδήγησε στον ανασχηματισμό και την "ψήφο εμπιστοσύνης" πράγμα που αποδεικνύει ότι ο κύριος Παπανδρέου δεν έχει συλλάβει το νόημα της κατάστασης και ζει σ' ένα δικό του, γυάλινο πύργο: Το πρόβλημα δεν είναι τα πρόσωπα. Είναι τα μέτρα. Και ψήφος εμπιστοσύνης από τους βουλευτές του κόμματός του, δεν τον νομιμοποιεί να συνεχίσει...
Πηγές ειδήσεων: "Το Βήμα", "Ελευθεροτυπία"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου