Παρασκευή 28 Μαΐου 2010

Γλωσσάρι οικονομικών όρων

Αν και αποφεύγουμε γενικά να χρησιμοποιούμε οικονομικούς όρους στις αναρτήσεις μας, σας παραθέτουμε μερικούς από αυτούς που παρουσιάζονται συχνά-πυκνά σε τηλεοράσεις, εφημερίδες και ραδιόφωνα:

α) Spreads: είναι διεθνώς η διαφορά απόδοσης δύο τίτλων. Για την Ελλάδα αφορά την διαφορά των επιτοκίων ανάμεσα στα Γερμανικά δεκαετή ομόλογα (που είναι τα πιο χαμηλά της Ευρωζώνης) και τα δεκαετή Ελληνικά ομόλογα. Κοινώς, όσο χαμηλότερα, τόσο καλύτερα.
β) Δημοσιονομικό Έλλειμμα: είναι η αρνητική σχέση στον κρατικό προϋπολογισμό μεταξύ εσόδων και δαπανών που δημιουργεί την ανάγκη προσφυγής σε δανεισμό. Σε περίπτωση που τα έσοδα είναι περισσότερα από τις δαπάνες υπάρχει Δημοσιονομικό πλεόνασμα. Στην Ε.Ε. εξ' όσων γνωρίζουμε μόνο η Κύπρος έχει τέτοιο (αδέρφια μας οι Κύπριοι, αλλά δεν μάθαμε απ' αυτούς).
γ) Διεθνείς οίκοι αξιολόγησης: είναι Ιδιωτικά "Ερευνητικά" κέντρα που αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα (φερεγγυότητα) του δανειζομένου και εκτιμούν την οικονομική ευρωστία-φερεγγυότητα ιδρυμάτων,εταιρειών και κρατών. Η αξιολόγηση τους επηρεάζει τους όρους δανεισμού, αφού κατ' ουσίαν επηρεάζει τα spreads. Η παρουσία τους ευθύνεται απόλυτα για το μπάχαλο που επικρατεί - κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί κράτη και διεθνείς οργανισμοί αναθέτουν έμμεσα σε ιδιώτες μια τέτοια δουλειά, από τη στιγμή που αυτοί οι οίκοι έχουν άμεσα οφέλη από την αξιολόγηση που οι ίδιοι κάνουν.
δ) Κρατικά Ομόλογα: Είναι τίτλοι χρέους που με αυτούς το κράτος συγκεντρώνει χρήματα για να πληρώσει το δημόσιο χρέος. Το κράτος-εκδότης του τίτλου καταβάλλει σε τακτά χρονικά διαστήματα ένα ποσό ως τόκο και κατά την ημερομηνία λήξης επιστρέφει στον κάτοχο του τίτλου το αρχικό κεφάλαιο. Ο αείμνηστος Α.Παπανδρέου, εξέδιδε τέτοια (υπό μορφή λαϊκών ομολόγων) όταν οι όροι δανεισμού από το εξωτερικό ήταν επαχθείς, για να συγκρατεί το επιτόκιο του δανεισμού σε "λογικά" πλαίσια. Δυστυχώς ο γιός του μάλλον σπούδαζε εκείνη την περίοδο, γι' αυτό και δεν εφάρμοσε τέτοια πολιτική φέτος, με τα γνωστά αποτελέσματα.
ε) Επιτήρηση ή διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος: Διαδικασία από το 104 άρθρο της συνθήκης ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορά τα κράτη - μέλη που το δημοσιονομικό τους έλλειμμα είναι μεγαλύτερο του 3% του ακαθάριστου Εθνικού προϊόντος. Το όριο του 3% θεσπίστηκε από το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Η διαδικασία της επιτήρησης επιβάλλει στενή παρακολούθηση του κράτους που αποκλίνει και διατυπώνει συστάσεις, χρονοδιαγράμματα, δέσμες μέτρων και κυρώσεις. Ουτέ καν η Γερμανία δεν βρίσκεται αυτή τη στιγμή κάτω απ' αυτό το όριο, αλλά η Γερμανία είναι η Γερμανία, κερδίζει έμμεσα (μέσω από την Deutsche Bank που είναι από τους μεγαλύτερους αγοραστές κρατικών ομολόγων στην ΕΕ) από την κρίση και καθορίζει εν πολλοίς τους όρους του παιχνιδιού.
ζ) Διεθνές Νομισματικό Ταμείο: Είναι ο διεθνής οργανισμός που σκοπό έχει την προώθηση της διεθνούς νομισματικής και οικονομικής συνεργασίας και την διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στις διεθνείς αγορές. Συμμετέχουν στον οργανισμό αυτό 186 κράτη τα οποία ανάλογα με το μέγεθος τους και την οικονομική τους κατάστασή τους συνεισφέρουν σε αυτόν τον οργανισμό (και η Ελλάδα μαζί - αυτή τη στιγμή δηλαδή μας δανείζουν μέρος των χρημάτων που εμείς τους δίνουμε για να λειτουργούν). Είναι σε θέση να χορηγεί δάνεια σε χώρες που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, υποχρεώνοντας τα κράτη που παίρνουν δάνεια σε διαρθρωτικές αλλαγές-μεταρρυθμίσεις και μέτρα λιτότητας. Απ' όπου και να πέρασε τα τελευταία 20 χρόνια, άφησε πίσω του καμμένη γη και κανένας μέσος πολίτης στις χώρες αυτές δε θυμάται την παρουσία του με αγάπη. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός και ως εκ τούτου βρίσκεται εν πολλοίς πίσω από τις αποφάσεις του.
η) PIGS: Είναι τ' αρχικά στα αγγλικά των χωρών Πορτογαλία-Ιταλία-Ελλάδα-Ισπανία) και αναφέρεται στις "προβληματικές" οικονομίες του Ευρωπαϊκού Νότου και της Ιρλανδίας (ανορθόγραφα αναφέρεται και σαν PIIGS). "Ευφυολόγημα-εξυπνάδα" που ξεκίνησε από μεγάλη οικονομική εφημερίδα του εξωτερικού, που είναι ιδιαίτερα εύκολη στο να κρίνει τις οικονομίες των άλλων χωρών αλλά όχι της χώρας στην οποία εδρεύει και στην οποία έχει συμφέροντα.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Diladi i lisi sto problima mas itan i ekdosi laikwn omologwn?etsi oste na sinexistei to parti poy ginetai kai tin kataspatalisi tou xrimatos...eprepe na mpei kapoio stop se olo auto pou ginotan ta teleutaia xronia,tis metapoliteusis.
na exoume ekdosi laikwn omologwn,na plironei o laos gia na apolambanoyn kapoioi pronomia opws apofigi ekplirosis forologikwn dilosewn diladi...
einai mia terastia eukairia tora na ksekinisoume apo tin arxh,na ftiaxoume tin oikonomia mas apo to 0..de nomizw oti einai kairos gia pisogirismata stis epoxes tis dekaetias tou 80

Ενεργός Πολίτης είπε...

Δηλαδή μέση λύση δεν μπορούσε να υπάρξει; Και λαϊκά ομόλογα και σωστή λειτουργία του κράτους; Από το να χάσει τόσος κόσμος τις συντάξεις τους και τους μισθούς τους με το να καταφύγουμε στο ΔΝΤ και σε ληστρικούς μηχανισμούς "υποστήριξης" δεν ήταν καλύτερο να γίνουν τα λαϊκά ομόλογα;
Είναι πισωγύρισμα να μπορεί ο κόσμος να ζει αξιοπρεπώς; Δεν το νομίζω.
Η οικονομία δεν φτιάχνει με την κάθοδο της μεσαίας τάξης κάτω από τ' όριο της φτώχειας, ούτε με την αύξηση των ορίων ηλικίας στις συντάξεις.
Υπάρχει ένα μέτρο, μια μεσαία οδός που μπορούσαμε (και ακόμα μπορούμε) να ακολουθήσουμε.

Ανώνυμος είπε...

o kosmos zouse aksioprepws me daneika,kathe noikokirio epairne daneia gia na exei 3 autokinita kai panw,spiti kalitero apo tou geitona kai genika eixe mia zoi anakolouthi me ta eisodimata tou.Kapoia stigmh auto tha teleione,itan anamenomeno.I allagi omws itan apotomi gia afto ponese toso.
Oute h oikonomia ftiaxnetai me to na dinontai sintaxeis se ilikies katw ton 50 opws ginetai.Kalh i politikh tis koinwnikis paroxhs alla prepei na basizetai se gera themelia
poy den iparxoun stin Ellada.
Apla zousame mesa se mia fouska,den milouse kaneis mexri tora giati kanenan den akoumpouse.Kapoia mera i fouska tha eskage kai o ixos tha itan dinatos.

Ενεργός Πολίτης είπε...

Θα συμφωνήσω μαζί σου σ' ένα βαθμό, αν και η κατάσταση που περιγράφεις αποτελεί στοιχείο του ανεπτυγμένου κόσμου, που ευνοείται και στηρίζεται στο σύστημα το οποίο λειτουργούν οι κοινωνίες σήμερα που έχουν ως υπέρατατη αξία την κατανάλωση.
Όπως και να έχει η δημιουργία ενός συστήματος βασισμένου στην λογική είναι ένα πράγμα, η καταστροφή όμως του κοινωνικού ιστού και η καταβαράθρωση του βιοτικού επιπέδου είναι άλλο: H κυβέρνηση βγήκε υποσχόμενη ότι λεφτά υπάρχουν και λέγοντας ότι έχει σχέδιο να κάνει μια κοινωνία πιο δίκαιη και σωστή. Τα λεφτά μεν τα βρήκε (όχι εκεί που έλεγε ότι υπάρχουν αλλά στις τσέπες τον πολιτών) αλλά όσο αφορά το 2ο έδειξε ότι δεν έχει ιδέα...